Grypa żołądkowa (jelitowa, „jelitówka”) to zakażenie przewodu pokarmowego, które wiąże się z dokuczliwymi objawami takimi jak wymioty i ostra biegunka. Choroba może wynikać z zakażenia rotawirusami, norowirusami, sapowirusmi, lub adenowirusami, i jest wyjątkowo zaraźliwa. Jak można się nią zarazić, jakie objawy wywołuje grypa żołądkowa, co jeść, by ją lżej przetrwać?
Czym jest grypa żołądkowa (jelitowa)?
Grypa żołądkowa (jelitowa) to tuż po zakażeniach układu oddechowego najczęstsza choroba wirusowa, która może pojawić się zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Jej nazwa odnosi się do dokuczliwych objawów pojawiających się przy zakażeniu.
Zakażenie układu pokarmowego może być spowodowane wirusami, które wtargnęły do organizmu. Najczęściej sprawcami problemów są wirusy jelitowe. W przypadku niemowląt dzieci są to rotawirusy, a w przypadku osób dorosłych norowirusy, rzadziej sapowirusy oraz adenowirusy jelitowe. Grypa żołądkowa z powodu zakażenia norowirusowego rzadko prowadzi do powikłań.
Fot. iStock
Do zakażenia może dojść na skutek kontaktu z chorym człowiekiem lub ozdrowieńcem, który jeszcze wydala wirusy w kale. Do roznoszenia zakażenia przyczyniają się brudne ręce i brak należytej higieny.
Co zwiększa ryzyko zachorowania na grypę żołądkową?
- bezpośredni kontakt z osobą chorą,
- kontakt z wydalinami chorego
- kontakt z powierzchnią zanieczyszczoną wirusem (ryzykowane szczególnie w toalecie),
- drogą kropelkową.
Grypa żołądkowa — objawy
Niezależnie od rodzaju wirusa przebieg zakażenia układu pokarmowego jest bardzo podobny. Grypa żołądkowa daje objawy bardzo charakterystyczne: występują nagłe wymioty, którym najczęściej towarzyszy biegunka. Do tego często pojawia się gorączka, dreszcze, nudności, kurczowe bóle brzucha, brak apetytu, brak sił i gorsze samopoczucie. Stolce zazwyczaj są wodniste i obfite, niezawierające domieszki śluzu lub krwi.
Objawy grypy żołądkowej u dzieci
Grypa żołądkowa u dzieci najczęściej wywoływana jest przez rotawirusy i sapowirusy. Objawy, głównie wymioty, pojawiają się nagle. Podobnie jak u dorosłych, zakażenie może powodować luźne, wodniste, które mijają w ciągu 3–7 dni. Jedna trzecia dzieci cierpi z powodu wysokiej gorączki, powyżej 39°C.
Fot. iStock
Jak odróżnić grypę żołądkową od zatrucia pokarmowego?
Grypa żołądkowa i zatrucie pokarmowe mogą wywoływać podobne objawy, ale nie są tym samym. Różnica między nimi polega na innej przyczynie zakażenia. Grypa jelitowa jest zakażeniem wirusowym, natomiast zatrucie pokarmowe wiąże się z zakażeniem bakteryjnym lub pasożytami. Do najczęstszych przyczyny zatrucia pokarmowego zaliczamy kontakt z bakteriami Campylobacter, rzadziej Escherichia coli, Salmonella, Shigella, Listeria oraz pasożytniczymi lambliami. Grypa jelitowa przebiega gwałtownie, natomiast zatrucie pokarmowe zwykle mają znacznie łagodniejszy przebieg. Najczęściej też objawy zatrucia pokarmowego pojawiają się po kilku/kilkunastu godzinach od spożycia nieświeżego pokarmu i łatwo powiązać je z posiłkiem.
Ile trwa grypa żołądkowa?
Często pojawia się pytanie, ile trwa grypa żołądkowa? Czas rozwoju zakażenia zależy od rodzaju wirusa i wynosi do 72 godzin. Sama choroba może trwać kilka dni — nie istnieje tu reguła. A jak długo należy unikać kontaktu z innymi? Specjaliści zalecają, by pozostać w domu co najmniej przez 24 godziny po ostatnim wymiotowaniu lub wystąpieniu biegunki. Najbezpieczniej jednak pozostać w domu 48 godzin po ustąpieniu objawów zakażenia, przy zachowaniu szczególnej higieny. Ozdrowieńcy mogą wydalać wirusy nawet 2 tygodnie po ustąpieniu ostrych objawów.
Grypa żołądkowa — co jeść, by szybciej wydobrzeć?
Grypa jelitowa wymaga łagodzenia objawów i zapobiegania odwodnieniu organizmu. Należy przyjmować dużo płynów, najlepiej sięgając po dostępne w aptekach środki nawadniające z elektrolitami. Można pić wodę mineralną, gorzką herbatę, herbatę miętową, lekko słodzony kompot jabłkowy. Nawadniają również delikatnie posolone zupy.
Wcześniej uważano, że grypa jelitowa wymaga stosowania u chorego ścisłej diety, a nawet głodówki, dziś jednak odchodzi się od tego zalecenia. Obecnie specjaliści częściej zalecają spożywanie regularnych posiłków, od 4 do 6 razy dziennie. Mimo biegunki część składników odżywczych wchłonie się, co jest ważne dla funkcjonowania organizmu. Ponieważ podczas grypy żołądkowej wielu chorych nie ma apetytu, można proponować lekkostrawne dania. Przeciągająca się głodówka grozi niedoborami energetycznymi, oraz spowalnia regenerację nabłonka jelitowego, co opóźnia powrót do formy.
Fot. iStock
Leki na grypę żołądkową
Grypę żołądkową rzadko leczy się farmakologicznie, ponieważ jest to choroba samoograniczająca się. Leki przeciwbakteryjne nie działają na wirusową biegunkę, a w dodatku mogą zaburzać funkcjonowanie flory bakteryjnej w jelitach.
Grypa żołądkowa w ciąży
Jeśli grypa żołądkowa pojawi się w czasie ciąży, nie należy samodzielnie przyjmować żadnych leków hamujących objawy zakażenia. Leczenie lekko lub umiarkowanie przebiegającej „jelitówki” w ciąży polega na uzupełnianiu płynów w domu. Jeśli objawy nie mijają lub nasilają się, pojawiły się żółciowe wymioty, odwodnienie, czy wstrząs należy udać się do lekarza lub wezwać pomoc do chorej.
