Jeśli jesteś w związku z kimś, kto ma depresję, prawdopodobnie zmagasz się z mieszanką emocji i mnóstwem pytań. Możesz mieć poczucie winy wobec bliskiej osoby. Może ci się wydawać, że coś przegapiłaś, zwłaszcza jeśli depresja dopadła twoje dziecko. Możesz też nie dowierzać, że twój chory (partner/ syn czy matka) naprawdę tak źle się czuje. A może to zwykłe lenistwo albo zwykła niedyspozycja? Czasem pewnie też czujesz bezsilność i złość. W dodatku nikt ci nie współczuje, bo wszyscy skupieni są wokół chorego. Kto miałaby jeszcze czas spytać cię: „Jak się masz? Czy wystarcza ci pieniędzy na leczenie? Sił na opiekę?” Dlatego to ty musisz koniecznie o siebie zadbać. Co warto robić?
1. Czytaj i edukuj się
Możesz wspierać ukochaną osobę, dzięki temu, że dowiesz się wiele o depresji: o jej przyczynach, objawach i leczeniu. Zapytaj lekarza, co warto przeczytać. My przygotowaliśmy dla ciebie kilka renomowanych stron. Warto też, byś w Internecie poszukała forum dla osób w podobnej sytuacji o twojej. Warto, byś spisała sobie numery telefonów do fundacji zajmujących się pomocą i zdrowiem psychicznym.
Oto przydatne linki na początek:
1. Depresja: przyczyny, objawy i leczenie. Jak pomóc osobie z depresją?
2. Nowy raport NFZ: Depresja
3. Gdzie szukać pomocy? – Forum Przeciw Depresji
4. Antydepresyjny Telefon – Forum Przeciw Depresji
2. Traktuj chorego poważnie
Nawet jeśli wydaje ci się, że twój mąż/ partner/ dziecko… przesadza, nawet jeśli czasem myślisz, że nie ma realnego powodu, by popaść w tak głębokie przygnębienie i rezygnację. Nawet wtedy traktuj go bardzo poważnie. Nie ma czegoś takiego jak ból i smutek nieuzasadniony. Psychologowie nigdy tego nie wartościują. Dla nastolatka tak samo bolesna może być wyprowadzka przyjaciółki do innego miasta, co dla ciebie pożar domu i strata całego majątku. Dla męża „końcem świata” może okazać się zawalenie jednego terminu w pracy, a dla ciebie śmierć matki. Dlatego staraj się nie wartościować powodów cierpienia. To bardzo indywidualna sprawa.
Niestety samobójstwo jest również realnym ryzykiem depresji, dlatego staraj się zapewnić bezpieczeństwo bliskiej osobie (np. usunąć alkohol, narkotyki). Traktuj sygnały poważnie, jeśli np. ukochana osoba ma myśli samobójcze albo nacina sobie nadgarstki, a potem mówi, że chciała tylko sprawdzić, jak to będzie. Potraktuj to serio – jako próbę samobójczą, a nie np. nastoletnią ciekawość.
3. Dbaj o siebie
Radzenie sobie z depresją innej osoby może być bardzo obciążające psychicznie i fizycznie. Szukaj więc za wszelką cenę sposobów, by dbać o siebie. To nie będzie miało nic wspólnego działaniem samolubnym. W rzeczywistości oboje odniesiecie korzyść, jeśli poświęcicie czas na ochronę umysłu, ciała i ducha dzięki nawykom takim jak: zdrowe jedzenie, ćwiczenia, spacery, wystarczająca ilość snu, modlitwie, medytacji i spędzania wolnego czasu na łonie natury. Brzmi nudno, ale jest równie ważne, co przyjmowanie lekarstw na depresję. To wszystko jest pokarmem dla duszy osoby chorej na depresję.
4. Nie naciskaj
Może będziesz chciała, by twoja ukochana osoba wstała z łóżka już po miesiącu, dwóch brania leków? Bo przecież innym farmakologia szybciej pomaga!!! Bo przecież inni cały czas chodzą do pracy. Bo nie rozczulają się nad sobą. Jeśli dręczą cię właśnie takie myśli, powiedz sobie „stop”. Depresja depresji jest nierówna. Jeśli choroba twojego bliskiego ma głębszy, trudniejszy przebieg – nie naciskaj na początku leczenia: na spacery, na wstawanie z łóżka, na codzienny prysznic. Daj mu czas i po prostu bądź. Bez wylewania własnych łez. Bez gderania. Bez pospieszania. Bez okazywania niepokoju. Bez potoku porad. Najprawdopodobniej na ten moment są nic niewarte.
Zobacz także: Każdy powód jest dobry, by żyletka „popieściła jej ciało”. Moja córka znika…
5. Pozostawajcie w kontakcie społecznym
Za żadne skarby świata jednak nie możesz doprowadzić do izolacji. Po pierwsze ty musisz mieć się komu wygadać. Spotykaj się z ludźmi i staraj się (jeśli potrafisz!) nie ukrywać choroby w swoim domu. Po drugie: dbaj też, żeby ktoś was odwiedzał. Niech do chorego zaglądają (jeśli się zgodzi) goście. Utwórz siatkę bliskich osób, które mogą was w tym czasie wspierać.
6. Okazuj swoją miłość
Depresja może sprawić, że chory czuje się ciężarem i człowiekiem zupełnie niewartym miłości i wsparcia. Jego myślenie o sobie i o świecie jest teraz zniekształcone. Przeciwdziałaj tym myślom, mówiąc i pokazując swojemu partnerowi czy dziecku, że go kochasz. Nadal bezwarunkowo!!! Pomimo choroby i zmiany sytuacji w waszym domu. Ale pamiętaj, że masz prawo choremu stawiać granice. Jeśli nastolatek chory na depresję, pros, byś bez przerwy siedziała przy jego łóżku i trzymała go za rękę, powiedz delikatnie: „Przepraszam cię, ale to nie jest możliwe. Teraz muszę iść ugotować obiad, ale wrócę do ciebie o godz. 19.00, by porozmawiać”.
7. Nie bierz do siebie
Depresja może sprawić, że chory z nagle zachowuj się w sposób, w jaki na co dzień nie reagował. Może być teraz drażliwy lub kompletnie wycofany. Może nie być zainteresowani wychodzeniem z domu i robieniem z tobą rzeczy, które kiedyś były dla was naturalne. Twój współmałżonek lub partner może stracić też zainteresowanie seksem. I teraz ważna rzecz – nie bierz tego do siebie. To nie twoja wina. Przyczyną jest choroba.
8. Potrzebujesz pomocy w domu
Może to banał, ale potrzebujesz teraz logistycznego wsparcia, ponieważ dramatycznie wzrosła ilość twoich obowiązków. Podobnie jak w przypadku jakiejkolwiek innej choroby, możesz po prostu nie czuć się na siłach, aby zająć się sprzątaniem domu czy odwożeniem dzieci do szkoły. Potrzebujesz wynająć kogoś, kto przejmie niektóre twoje obowiązki, dopóki choroba trwa.
9. Szukaj fachowego wsparcia
Na początku zwykle myśli się o znalezieniu wsparcia dla osoby chorej. W Polsce szukanie specjalisty psychiatry oraz terapeuty – nie jest najprostsze i zwykle zajmuje długie miesiące. Ale gdy twój bliski jest już zaopiekowany, czas, byś pomyślała o sobie. Kiedy ktoś, na kim ci zależy, ma depresję, możesz czuć się sfrustrowana, zła, winna i zdenerwowana i przede wszystkim bardzo zmęczona. Dlatego pamiętaj, że terapeuci, doradcy i grupy wsparcia są… nie tylko dla osób z depresją. Poszukiwanie profesjonalnej pomocy dla siebie może pomóc ci otrzymać wsparcie (nie jestem z tym wszystkim sama!) i sprawi, że będziesz bardziej świadoma własnych potrzeb emocjonalnych.