Go to content

To nie on, to jego sobowtór! Czym jest zespół Capgrasa, który zmusza do życia w cieniu urojeń?

Fot. iStock

Zespół Capgrasa (zespół Sozji) to rzadko występujące zaburzenie psychiczne, w którym dochodzi do specyficznych urojeń. W tym przypadku osoba cierpiąca z jego powodu uważa, że jego bliscy nie są prawdziwi, lecz to sobowtóry, osoby podmienione. W przypadku tego zespołu dochodzi do niepokojących zachowań ze strony osoby chorej, które mogą nawet zagrażać bezpieczeństwu jego bliskich oraz jemu samemu. Czym jest zespół Capgrasa, jak się objawia i w jaki sposób można go leczyć?

Czym jest Zespół Capgrasa?

Zespół Capgrasa zaliczamy do tzw. urojeniowego zespołu błędnej identyfikacji (DMS), w którym u chorego dochodzi do zaburzeń urojeniowych. Urojenia to nieprawdziwe, niezgodne z rzeczywistością przekonania, w które chory wierzy tak bardzo, że nie chce słuchać żadnych racjonalnych argumentów, które mogłyby świadczyć o jego błędzie. Zazwyczaj urojenia postrzegane są przez chorego jako bezpośrednio powiązane z nim, skierowane przeciwko jemu i jego bezpieczeństwu.

W zespole Capgrasa osoba chora uważa, że jego najbliżsi, a czasem także dalsze otoczenie, to osoby (jedna lub więcej), które zostały podmienione na kogoś innego, ale wyglądającego i zachowującego się  tak jak „oryginał”. Co więcej, w tym zespole do urojeń dochodzi także odnośnie do miejsc, przedmiotów, a także zwierząt.

Fot. iStock/selimaksan

Przyczyny zespołu Capgrasa

Specjaliści wskazują, że do pojawienia się zespołu Capgrasa mogą przyczynić się uszkodzenia struktur neuronalnych w obszarach mózgu, które odpowiadają za łączenie ośrodka rozpoznawania twarzy i przedmiotów z układem limbicznym. Układ limbiczny odpowiada m.in. za  regulację zachowań emocjonalnych. Urojenia o tego typu charakterze występują często u schizofreników, ale nie jest to reguła.

Zazwyczaj do takiego uszkodzenia może dojść na skutek:

  • udaru;
  • pęknięcia tętniaka;
  • krwotoku w mózgu;
  • w wyniku urazu mechanicznego.

Zespół Capgrasa — objawy 

Objawy, jakie powoduje zespół Capgrasa są bardzo charakterystyczne. Na skutek urojeń chory jest przekonany, że bliska mu osoba (jedna lub kilka) została podmieniona przez sobowtóra. Chory nie umie przy tym wyjaśnić w sposób logiczny, dlaczego tak miałoby się stać. Przez cały czas uważa, że ma rację i nikt nie jest w stanie mu wyperswadować, że nic takiego nie mogło się wydarzyć. Ponadto osoba dotknięta tym zaburzeniem nie szuka „prawdziwej” osoby, nie zastanawia się, co ma się z nią dziać w tym momencie. Zamiast tego skupia się na tym, by zdemaskować sobowtóra i udowodnić innym, że to jedno wielkie oszustwo. Chorzy mogą traktować „sobowtóra” na dwa sposoby — albo odczuwają przed nim lęk, albo są wobec niego agresywni, planują zrobić mu krzywdę, traktując jako wroga.

Zespół Capgrasa może z czasem nasilać się, a objawy stawać się coraz bardziej dokuczliwe. Może do objawów dojść przeświadczenie, że ktoś mu jeszcze jest obecny w domu, zabiera lub podmienia choremu przedmioty, grzebie w jego rzeczach. Gdy zaburzenie się pogłębia, może dojść do sytuacji, w której pacjent zaczyna wątpić w swoją prawdziwość, ma problemy z rozpoznaniem się w lustrze.

Fot. iStock

Leczenie zespołu Capsgrasa

Zespół Capgrasa wymaga szczegółowej diagnostyki oraz włączenia odpowiedniego leczenia. Tego typu urojenia mogą towarzyszyć chorobom psychicznym, przede wszystkim schizofrenii, ale też chorobę mogą powodować zmiany neurologiczne w mózgu. Na pewno każdy chory powinien zostać indywidualnie potraktowany, a leczenie, by było skuteczne, powinno zostać dobrane do jego potrzeb.

Choremu mogą być potrzebne leki przeciwpsychotyczne oraz psychoterapia. Wszystko to dobierane jest do stanu pacjenta oraz stopnia zaawansowania choroby.


źródło:  www.psychiatria.pl