Liście drzew to temat poruszany nie tylko na lekcjach przyrody czy biologii. Umiejętność rozpoznania poszczególnych gatunków może dawać satysfakcję. Warto wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne liście drzew w Polsce, które możemy spotkać w parku lub w lesie.
Liście drzew – funkcje
Liście drzew zachwycają nas często. Cieszą niezwykle, gdy po długiej zimie na gałęziach pojawiają się pierwsze zielone listki. Nie mniej radości sprawia nam obserwowanie jesiennego deszczu liści, które złocą się i czerwienią, przyjemnie szeleszcząc pod stopami.
Oczywiście liście spełniają znacznie poważniejszą rolę, niż tylko powód do zachwytu nad przyrodą. Liście drzew pełnią ważną funkcję w wytwarzaniu substancji odżywczych w procesie fotosyntezy. Biorą również udział w wymianie gazowej, czyli parowaniu wody z rośliny. Nie licząc tego, gwarantują cień, są schronieniem dla wielu gatunków owadów, oraz pokarmem różnych zwierząt. Umiejętność rozpoznania poszczególnych drzew i określenia, jakie liście na nich się znajdują, przyda się nie tylko dzieciom podczas szkolnej nauki.
Liście drzew – dąb
Chyba każdy choć raz miał styczność z tym majestatycznym drzewem i widział, jak wyglądają jego liście. Dąb jest potężnym i charakterystycznym drzewem. Najczęściej spotyka się dąb szypułkowy i bezszypułkowy – w zależności od obecności szypułki przy żołędziu. Dęby osiągają wysokość 40m i mogą dożywać kilkaset lat, nawet do nawet tysiąca. Owocami dębu są żołędzie, które jesienią cieszą się powodzeniem wśród dzieci, jako materiał na jesienne prace plastyczne. Liście dębu są skórzaste, osiągają średnio 10 cm długości, są blaszkowate (blaszka może być zaokrąglona lub „wycięta”), ciemnozielone, przy ogonku mają charakterystyczne „uszka”
Liście drzew – klon zwyczajny
Klon zwyczajny to pospolite drzewo, które charakteryzuje się rozłożystą, owalną koroną i spękaną podłużnie korę o ciemnobrązowym kolorze. Dorasta do 30 m wysokości i chętnie jest sadzony w parkach, ponieważ dobrze znosi ubogie gleby i zanieczyszczenia powietrza. Liście klonu są łatwe do odróżnienia innych drzew. Są tzw. pięcioklapowe, rzadziej siedmioklapowe, zawieszone na długich ogonkach. Klon owocuje wydając podwójne oskrzydlone orzeszki. Liście klonu jesienią przebarwiają się na żółto, pomarańczowo lub czerwono i opadają na ziemię. Zimą drzewo pozostaje nagie.
Liście drzew – jarząb pospolity (jarzębina)
To pospolite drzewo jest wyjątkowo charakterystyczne i bez trudu można odróżnić je od innych gatunków drzew. Drzewo nie rośnie zbyt potężne – osiąga maksymalną wysokość ok 15 metrów. Nie jest też długowieczne – dożywa stu lat. Rośnie na glebach skalistych i żwirowatych, wydaje owoce, które są łatwe do oznaczenia – ciemnopomarańczowo lub czerwono wybarwione kulki zbite w ciasne grona, które pojawiają się od lipca do października. Owoce są pożywieniem ptaków i innych zwierząt dziko żyjących. Są również cenionym surowcem zielarskim, stosowanym przy problemach trawiennych. Liście drzewa jarzębu są nieparzysto-pierzaste, złożone z 9–15 listków. Gdy rozetrze się je w palcach, wydobywa się z nich zapach gorzkich migdałów. Jesienią przybierają kolor od złotożółtego do żółtoczerwonego.
Liście drzew – lipa
Lipy do długowieczne drzewa, do których zaliczamy 30 różnych gatunków. Często sadzone są w parkach lub przy alejkach. Lipa jest drzewem miododajnym (miód lipowy), a jej kwiaty (żółte lub białe) są cenionym surowcem zielarskim, stosowanym napotnie i przeciwgorączkowo, moczopędnie i uspokajająco. Liście drzewa lipy mają sercowaty kształt, ich brzegi są karbowano-piłkowane.
Liście drzew – kasztanowiec pospolity
To dorastające do 30 m wysokości, masywne, cieniodajne drzewo. Kwitnące kasztanowce kojarzą się nierozerwalnie z majem i czasem matur. Liście drzewa kasztanowego ułożone są naprzemianlegle, posiadają od 5 do 7 listków, zawieszonych na długim (do 20 cm) ogonku. Liście tych drzew mogą osiągać wielkość nawet 25 cm, jesienią zabarwiają się na żółto lub żółtobrązowo. Owoce kasztanowca to tzw. kasztany schowane w kolczastych, trójklapowych torebkach. W jednej takiej torebce najczęściej znajduje się jeden kasztan, rzadziej dwa, trzy. Podobnie jak w przypadku owoców dębu, żołędzi, owoce kasztanowca są popularnymi elementami wykorzystywanymi w tworzeniu tzw. ludzików lub prac plastycznych w przedszkolach i szkołach. Kasztanowiec pospolity znajduje zastosowanie w kosmetyce i w medycynie naturalnej (kwiaty, kora), jest również rośliną miododajną.
Liście drzew – brzoza
Brzoza i liście drzew z tej rodziny są dość charakterystyczne. Do rodziny brzozowatych może należeć aż 60 gatunków drzew, które czasem trudno jest odrobić od siebie. Brzozy kojarzymy szczególnie z wyglądu pnia, który pokrywa najczęściej biała, gładka, łuszcząca się cienkimi płatami kora. Liście drzewa brzozy są pojedyncze, jajowate i piłkowane, zielone, osiągają długość do 10 cm. Jesienią przybierają kolor złocisty i opadają na zimę. Brzoza jest nie tylko ozdobą ogrodów, ale take rośliną leczniczą – sok z brzozy wypływający z pnia drzewa wiosną, wzmacnia serce, reguluje przemianę materii, zapobiega powstawaniu kamieni moczowych. W ziołolecznictwie wykorzystuje się także liście drzew, z których pozyskiwany jest sok moczopędny i odtruwający organizm.
Liście drzew – leszczyna (orzech laskowy)
Leszczyna jest niskim drzewem osiągającym wysokość do 5 m. Charakteryzuje się czerwonawobrązową korą, która łatwo się łuszczy. Liście drzewa leszczyny są szerokie, okrągławe lub nieco sercowate, i co jest szczególne – od spodu są futerkowate. Leszczyna rodzi tzw. orzechy laskowe, które dojrzewają na przełomie września i października. Z powodu smacznych orzechów leszczynę spotyka się w ogrodach, a także w sadach.
źródło: edupage.org , atlas-roslin.pl