Relacja między rodzicami a dziećmi powinna opierać się na wzajemnym szacunku i konsekwencji. Stosowanie podwójnych standardów może osłabiać więź i budzić dezorientację u dziecka. Kiedy prosisz swoje dziecko, aby nie robiło czegoś, co ty sama często robisz, możesz wprowadzać je w zakłopotanie i obniżać swój autorytet w jego oczach. Ważne jest, aby nasze słowa były zgodne z naszymi czynami, ponieważ dzieci uczą się przede wszystkim naśladując nasze zachowania. Jak być konsekwentną i autentyczną w wychowaniu dzieci?
Podwójne standardy osłabiają relację
Ile razy byłaś w sytuacji, w której byłaś obrażona na swojego męża lub partnera i jednocześnie starałaś się nauczyć swoje dziecko, jak ważne jest umiejętne wybaczanie i budowanie zdrowych relacji? To paradoks, z którym wiele z nas się zmaga. Każda z nas doświadcza trudnych sytuacji w związku, czasem będąc wściekłą na bliską osobę i jednocześnie starając się być wzorem dla naszych dzieci. Jak radzić sobie z takimi momentami? Jak znaleźć równowagę między swoimi emocjami a nauczaniem dzieci wartości, które są dla nas ważne?
Monika Janiszewska w swojej książce pt. „Nie spieprz tego. Jak zachować więź z dzieckiem”, rysuje obraz rodziny, gdzie normą jest zachęcanie dziecka do rozwiązywania konfliktów z rówieśnikami. Rodzice sugerują mu, że lepiej jest pierwszemu wyciągnąć rękę na zgodę, unikać kłótni i nie robić z drobnych różnic zdań powodów do eskalacji. Jednakże równocześnie w tej samej rodzinie zdarzają się „dni ciszy” po ostrzejszych kłótniach między rodzicami. Jak opisuje Janiszewska, ojciec i matka mogą niemal ze sobą nie rozmawiać, ograniczając swoje kontakty do najbardziej niezbędnych informacji, takich jak organizacja codziennych obowiązków czy logistyczne ustalenia. I gdzie tu jest konsekwencja działania?
Wyobraźmy sobie rodzinę, w której sugeruje się dwunastolatkowi skonfliktowanemu ze szkolnym kolegą, aby puścił wszelkie niesnaski w niepamięć i pierwszy wyciągnął rękę na zgodę – szkoda życia na kłótnie, nie ma o co kruszyć kopii, nie ma co iść w zaparte, mądrzejszy ustępuje, nie ma co wywoływać gównoburzy z drobnej różnicy zdań. Jednocześnie w tej samej rodzinie normą są ciche dni po ostrzejszej kłótni rodziców. Zdarza się, że ojciec i matka przez dzień niemal się do siebie nie odzywają, wymieniają się tylko zdawkowymi informacjami: „Podrzuć dziś Anię na trening, bo ja mam spotkanie”, „Zjem dziś obiad na mieście”, „Zrób przelew za media”, „Trzeba umówić Jaśka do dentysty. Boli go ząb – pisze w swojej książce Janiszewska.
Konsekwencja to podstawa
Konsekwencja odgrywa kluczową rolę w życiu rodzinnym, kształtując zarówno relacje między rodzicami a dziećmi, jak i między partnerami. Jest fundamentem, na którym buduje się zaufanie, szacunek i poczucie bezpieczeństwa. Dlaczego jest tak istotna i jakie korzyści przynosi?
Pierwszym aspektem, który należy podkreślić, jest spójność w działaniach i słowach. Dzieci uczą się głównie poprzez obserwację i naśladownictwo. Jeśli rodzice są konsekwentni w swoich postawach, dzieci łatwiej przyswajają wartości i normy, które im przekazują. Kiedy ojciec i matka prezentują jednolite podejście do zasad domowych czy rozwiązywania konfliktów, dzieci szybciej uczą się odpowiedzialności i samodzielności.
Kolejnym aspektem konsekwencji jest budowanie zaufania. Kiedy rodzice konsekwentnie trzymają się ustalonych reguł i obietnic, dzieci mogą na nich polegać. Wiedzą, czego mogą się spodziewać i czują się bezpiecznie, mając klarowne ramy swojego zachowania. Zaufanie jest fundamentem zdrowych relacji, a konsekwencja pomaga je umacniać.
Konsekwencja jest również kluczowa w rozwiązywaniu konfliktów. Rodzice, którzy potrafią być konsekwentni w podejściu do rozwiązywania sporów, uczą dzieci skutecznych strategii komunikacyjnych i empatii. Dzieci uczą się, że konstruktywne rozwiązywanie problemów jest lepsze od eskalacji konfliktów, co sprzyja harmonijnym relacjom nie tylko w rodzinie, ale i w szkole czy w przyszłych relacjach międzyludzkich.
Warto również zauważyć, że konsekwencja nie oznacza surowości czy braku elastyczności, tylko raczej jasność, spójność i uczciwość w stosowaniu zasad i norm. Rodzice mogą dostosowywać swoje podejście do wieku i potrzeb swoich dzieci, ale kluczowe jest, aby nie zmieniać reguł w zależności od nastroju czy sytuacji. To właśnie stabilność i przewidywalność są kluczowe dla rozwoju emocjonalnego i społecznego dziecka.
