Ulga rehabilitacyjna pozwala uwzględnić w naszym rozliczeniu podatkowym koszty poniesione na zakup sprzętu medycznego i leków oraz wykupienie usług medycznych, niezbędnych do leczenia i prawidłowego funkcjonowanie osób niepełnosprawnych. Jakie kryteria trzeba spełnić, żeby móc skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, rozliczając PIT 2018?
Składając roczne zeznanie podatkowe od osób fizycznych większość z nas szuka sposobów, by uzyskać jak największy zwrot podatku. Jednym z nich może być ulga rehabilitacyjna, przysługująca osobom niepełnosprawnym. Oznacza to jednak, że nie wszyscy, którzy w wyniku choroby muszą wydawać krocie na leczenie i sprzęt medyczny, mogą liczyć na zwrot pieniędzy.
Ulga rehabilitacyjna – dla kogo?
Mogą z niej skorzystać jedynie osoby, posiadające orzeczenie o niepełnosprawności oraz te, które mają na utrzymaniu kogoś z orzeczoną niepełnosprawnością. Może to być małżonek, dziecko biologiczne, dziecko przysposobione, obce dziecko przyjęte na wychowanie, pasierb, rodzic własny lub małżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięć czy synowa.
Co ważne, by z ulgi mógł skorzystać opiekun, roczne dochody osoby niepełnosprawnej nie mogą przekraczać 10 080 zł (w roku poprzednim było to 9 120 zł). Na szczęście od 2018 r. do dochodów niepełnosprawnego nie zalicza się alimentów przyznanych niepełnosprawnym dzieciom, dodatków pielęgnacyjnych i rent socjalnych. Niemniej, jeżeli osoba niepełnosprawna pozostająca na utrzymaniu jest np. zdolnym artystą, który sprzedaje swoje dzieła, nawet za niewielkie pieniądze, łatwo może z ulgi „wypaść”.
Ulga rehabilitacyjna – na czym polega?
Ulga pozwala na odliczenie określonych wydatków od dochodu osoby niepełnosprawnej lub jej opiekuna, tzn. pozwala na obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W uproszczeniu, pozwala ona na sfinansowanie tych wydatków w określonej części (18 lub 32%, zależnie od tego, ile dana osoba zarobiła w danym roku), dzięki pomniejszeniu podatku do zapłaty.
Ulga rehabilitacyjna – jakie wydatki można odliczyć?
Ustawodawca szczegółowo, w formie zamkniętej listy wymienił wszystkie wydatki, które osoba niepełnosprawna lub opiekun ma prawo odliczyć. Można je podzielić na dwie kategorie – limitowane do określonej kwoty i nielimitowane, których wysokość odliczenia jest nieograniczona kwotowo.
Do wydatków limitowanych zaliczamy:
– Opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
– Utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł; Przepis ten obejmuje wszystkie grupy inwalidzkie uprawnione do odliczenia tego wydatku. W roku ubiegłym taką możliwość miały tylko osoby niepełnosprawną z I i II grupą inwalidzką;
– Leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo);
– Używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Nie zawsze tak było, ponieważ jeszcze w ubiegłym roku odliczeniom mogły podlegać tylko wydatki związane z przewozem osoby niepełnosprawnej na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.
W praktyce, wydatki limitowane określa się najczęściej w kwocie maksymalnej, tj. 2280 zł w każdym przypadku.
Do wydatków nielimitowanych zaliczamy:
– Adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
– Przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
– Zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
– Zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
– Odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
– Odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;
– Opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;
– Opłacenie tłumacza języka migowego;
– Kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia;
– Odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
- a) osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
- b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a;
– Odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
- a) na turnusie rehabilitacyjnym,
- b) w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne
- c) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży.
Ulga rehabilitacyjna – na co uważać?
Wydatki limitowane jak i nielimitowane można odliczyć od dochodu pod warunkiem, że nie zostały one sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacyjnego osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone w jakikolwiek inny sposób. Jeżeli wydatki te były sfinansowane częściowo, wówczas odliczeniu podlega pozostała część wydatków, co oznacza, że odliczyć można tylko te faktycznie poniesione.
Ulga rehabilitacyjna – jakie dokumenty zachować?
Korzystając z możliwości odliczeń należy mieć na uwadze, że organ podatkowy może nas wezwać do udokumentowania odliczonych wydatków, dlatego warto zachować wszystkie rachunki, paragony, umowy, a nawet inne dokumenty, jeżeli tylko mogą stanowić dowód poniesienia określonych wydatków lub ich charakteru, tak by stanowiły podstawę tych odliczeń. Od 2018 r. nie trzeba natomiast składać już osobnego zestawienia takich wydatków na żądanie organu podatkowego.
Z odliczeń wyżej wymienionych wydatków może skorzystać również osoba, która posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane na podstawie odręcznych przepisów obowiązując do 31 sierpnia 1997 r.
Ulga rehabilitacyjna – dlaczego tylko taka?
Przepisy nie pozostawiają złudzeń, że ta ulga dotyczy jedynie osób, wobec których orzeczono niepełnoprawność. Bezdyskusyjnym pozostaje jej pozytywny charakter, dający wielu ludziom choć trochę pomocy w ciężkiej sytuacji życiowej. Jednakże podczas pisania tego artykułu towarzyszyło mi pytanie, dlaczego tylko tym wybranym? Dlaczego nasze państwo nie uważa za słuszne takiej pomocy udzielić ludziom ciężko chorym, choćby na choroby nowotworowe, a szczególnie rodzicom, którzy niejednokrotnie wydają każdą złotówkę na ratunek swoich dzieci? Dziś nie mogą spodziewać się żadnego wsparcia z tej strony.
Konsultacja merytoryczna: Mateusz Kamiński – doradca podatkowy, kancelaria Kamiński Majewski Doradcy Podatkowi
