Diastema, czyli osławiona już przerwa między zębami, to charakterystyczny element wyglądu. Jedni uważają, że to uroczy znak rozpoznawczy, którego nie należy się wstydzić, inny traktują ją jako defekt wymagający specjalistycznej korekty. Diastema wyróżnia z tłumu, o czym świadczy choćby uśmiech Madonny czy Kate Moss. Co warto o niej wiedzieć?
Czym jest diastema?
Diastema to przerwa występująca między siekaczami przyśrodkowymi górnymi spowodowaną rozsunięciem się ich. Można ją zauważyć nie tylko podczas uśmiechu, ale także podczas mówienia, czy po prostu otwierania ust.
Diastema, biorąc pod uwagę ułożenie rozsuniętych zębów, dzielona jest na:
- zbieżną – w sytuacji, gdy korony zębów są do siebie nachylone;
- równoległą – mówimy o niej, jeśli korony zębów i ich korzenie są ustawione prosto;
- rozbieżną – ten rodzaj diastemy pojawia się, gdy korony zębów są od siebie oddalone.
Fot. iStock/Diastema
Przyczyny diastemii
Powstanie szczeliny między zębami może mieć kilka przyczyn, które wpływają na jej podział:
Diastema prawdziwa – powoduje ją nisko przyczepione i rozbudowane wędzidełko wargi górnej;
Diastema rzekoma — powodują ją:
- wady ortodontyczne;
- brak siekaczy bocznych,
- nieprawidłowo małe zęby (mikrodoncja),
- obecność zęba nadliczbowego (w kości od strony podniebiennej za siekaczami),
- wcześniej przebyty uraz, na którego skutek doszło do przemieszczenia jednego lub obu siekaczy;
Diastema fizjologiczna – pojawia się pomiędzy 7. a 9. rokiem życia, w czasie, gdy zęby mleczne wypadają, a na ich miejscu pojawiają się zęby stałe. Ten rodzaj szpary między zębami nie wymaga ingerencji, ponieważ zamyka się samoistnie.
Innym powodem formowania się diastemy może być ssanie kciuka w dzieciństwie lub istniejące choroby dziąseł.
Diastema — leczenie. Czy jest konieczne?
Diastema traktowana jest jako defekt urody, ale jej pozostawienie lub decyzja o leczeniu zależy wyłącznie od decyzji posiadacza takiego uśmiechu. Jeżeli nie przeszkadza, nie trzeba jej na silę usuwać, choć stomatolodzy zachęcają do podjęcia takiej decyzji, ze względu na ryzyko powikłań z obecności szczeliny między zębami. Diastema może być przyczyną wad zgryzu, chorób przyzębia, problemów z wyraźną mową.
U dzieci, jak wspomniano wyżej, diastema fizjologiczna z reguły zamyka się sama. U dorosłych ta kwestia jest nieco bardziej skomplikowana i zazwyczaj wymaga interwencji lekarza stomatologa lub ortodonty.
Fot. iStock/Diastema
Szybkie leczenie diastemii
Leczenie kompozytem. Jest to niedrogi, najłatwiejszy i jednocześnie najszybszy sposób na w miarę możliwości estetyczną korektę szczeliny, bez naruszania zębów. Zakrycie wady materiałem kompozytowym wymaga „doklejenia” materiału do zębów tak, by wyglądał naturalnie przy zębach równomiernie poszerzonych. Takie rozwiązanie ma jednak też minusy. Takie wypełnienie nie zawsze wygląda idealnie, a po pewnym czasie może dojść do zmiany koloru kompozytu. Innym niebezpieczeństwem jest ryzyko skruszenia lub złamania materiału, choć akurat naprawa naprawy uszkodzeń w takiej sytuacji jest możliwa, podobnie jak korekta koloru.
Licówka porcelanowa. Jest to inny sposób, bardziej kosztowny, ale też dający lepszy wizualnie efekt. Zastosowanie tego rozwiązania wymaga jednak zeszlifowanie powierzchniowej warstwy szkliwa, aby wkomponować w to miejsce licówkę. Należy tę czynność wykonać bardzo precyzyjnie i delikatnie, aby nie ingerować za bardzo w szkliwo i nie naruszyć zębiny, co może doprowadzić do osłabienia zęba.
Korona protetyczna porcelanowa. Ten sposób najbardziej ingeruje w strukturę zębów, ponieważ wymaga najpierw oszlifowania całości zdrowych lub wyleczonych zębów, a następnie założenia na nie koron porcelanowych, które dokładnie je pokryją.
Jeśli przyczyną diastemy są braki w uzębieniu (zęby rozsunęły się po utracie zęba/zębów) pomocne mogą być w takiej sytuacji implanty.
Fot. iStock/Diastema
Diastemia a leczenie ortodontyczne
Leczenie ortodontyczne to propozycja leczenia najmniej inwazyjnego w stosunku do tkanek zęba, ale wymagająca cierpliwości i czasu. Im szybciej zostanie założony aparat na zęby, tym lepszy i trwalszy będzie efekt leczenia ortodontycznego. Należy wziąć pod uwagę, że wraz z upływem lat wada jest trudniejsza do leczenia i może wymagać po zdjęciu aparatu stałego wsparcia aparatu ruchomego lub przyklejonego do wewnętrznej powierzchni zębów drucika, aby zęby utrzymały nowe położenie.
W przypadku leczenia ortodontycznego niezwykle ważna jest higiena jamy ustnej oraz regularne zgłaszanie się na wizyty, aby kontrolować przemieszczanie się zębów.
Diastema u dzieci
Diastema u dzieci pojawia się między 7. a 9. rokiem życia, gdy wyrzynają się zęby stałe. Jest to diastema fizjologiczna i nie wymaga interwencji specjalisty, ponieważ zamyka się samoistnie. Jedną z możliwości zapobiegania wykształcenia się diastemy u dziecka jest wczesne wycięcie nadmiernie rozbudowanego wędzidełka wargi górnej bądź usunięcie zęba nadliczbowego, jeśli taki zostanie stwierdzony. W przypadku, gdy diastema u dziecka będzie wymagała podjęcia leczenia ortodontycznego u dziecka, ortodonta wyda odpowiednie zalecenie.
