Jęczmień na oku, a dokładniej na powiece, to dość uciążliwa, choć najczęściej krótkotrwała i przemijająca dolegliwość. Pojawienie się go zwiastuje zaczerwienienie na powiece, świąd lub miejscowa bolesność. Jak sobie poradzić z tym problemem?
Czym jest jęczmień na oku?
Jęczmień na oku to określenie na ostre, miejscowe zakażenie powiek gronkowcem złocistym. Prawdopodobnie tworzy się w wyniku zwiększenia stężenia hormonów androgennych oraz zwiększonej lepkości wydzieliny łojowej. Częściej niż u innych osób, pojawia się u cukrzyków oraz u osób z łojotokowym zapaleniem skóry. Zmiana najczęściej przytrafia się osobom dorosłym, między 30 a 50 rokiem życia. Jęczmień może pojawić się na zewnątrz lub wewnątrz oka, ale nie wpływa na pogorszenie widzenia.
Jęczmień wewnętrzny to ropne zapalenie gruczołu tarczkowego Meiboma. Stan zapalny powoduje powstanie od wewnętrznej strony powieki ropnej torbieli, która drażni oko. Torbiel, z początku niewielka, może się powiększyć i pęknąć. Pojawia się zaczerwienienie, obrzęk i bolesność powieki, grudkę można wyczuć pod palcami. Jęczmień wewnętrzny po kilku dniach na ogół ustępuje samoistnie. Czasem po ostrym stanie zapalnym, jęczmień przechodzi w stan przewlekły i zostaje guzek nazywany gradówką. Gradówka ma charakter ziarniniaka tłuszczowego i pojawia się na skutek przenikania do tarczki nadmiaru wydzieliny łojowej zgromadzonej w wyniku zablokowania ujść gruczołów łojowych.
Fot. iStock
Jęczmień zewnętrzny jest ropnym zapaleniem mieszka włosowego rzęsy i związanych z nim gruczołów Zeisa lub Molla. Ropień najczęściej pęka lub zasycha po kilku dniach. Zmian może być wiele, ale w przeciwieństwie do jęczmienia wewnętrznego, ból i ogólny dyskomfort jest mniej nasilony. Czasem widoczny jest ropny czop prześwitujący przez skórę.
Fot. iStock
W zależności od rozległości zmiany, jęczmień może goić się od kilku dni do 2 tygodni.
Jęczmień na oku – przyczyny występowania
Ponieważ powodem rozwoju jęczmieni i gradówek są bakterie, dużą rolę odgrywają tutaj mniej lub bardziej świadome zaniedbania higieniczne. Do przyczyn pojawiania się stanów zapalnych powieki należą:
- dotykanie oczu brudnymi dłońmi (najczęściej w przypadku dzieci),
- nieodpowiednia higiena okolic oczu,
- na skutek makijażu nieodpowiednimi kosmetykami, lub braku dokładnego demakijażu,
- noszenie soczewek kontaktowych,
- niewyrównana wada wzroku,
- osłabiony układ immunologiczny (cukrzyca),
- wzrok wystawiony na silne działanie promieniowania UV,
- przebywanie w zadymionych pomieszczeniach,
- narażenie na działanie oparów substancji chemicznych.
Wiele osób zaobserwowało u siebie pojawienie się lub nawrót jęczmienia w czasie osłabionej odporności (przeziębienie) lub w efekcie narażenia na przewlekły stres.
Domowe sposoby na jęczmień na oku
Wielką popularnością cieszą się zalecenia pocierania jęczmienia złotą obrączką lub ugotowanym jajkiem w skorupce. To tradycyjne metody, które uważane są za skuteczne. Wynika to z faktu, że pocieranie jęczmienia wyzwala w zmianie ciepło, a właśnie to okłady rozgrzewające i masaż są podstawą leczenia w medycynie. Pocieranie powoduje odblokowanie zamkniętych ujść gruczołów i otwiera ujście dla ropy.
Stosując jako domowe sposoby na jęczmień wspomniane ciepłe okłady, dobrze jest sięgać po nie 4 razy w ciągu doby, przez 10 – 15 minut. Sprawdzi się w tym przypadku położenie na powiece ciepłego kompresu, wspomnianego ugotowanego, ciepłego jajka, czy szklanego pojemnika napełnionego ciepłą wodą. Masaż powieki można wykonać czystym palcem, w kierunku ujścia gruczołów w krawędzi powieki – w powiece górnej z góry do dołu, a w powiece dolnej – z dołu ku górze. Jeśli w ciągu 2–3 dni leczenia zachowawczego (ciepłe okłady, masaż) nie następuje żadna poprawa, należy zgłosić się na konsultację do okulisty. W trakcie leczenie jęczmienia należy zrezygnować z noszenia soczewek kontaktowych i zachować szczególną higienę dłoni i powiek.
Fot. iStock
Jęczmień – leczenie u specjalisty
Zazwyczaj domowe sposoby na jęczmień pomagają i zmiana się cofa w ciągu kilku dni. Natomiast gdy mimo masażu i rozgrzewających okładów stan zapalny nie ustępuje lub się pogarsza, wizyta u okulisty staje się koniecznością. Szczególnie pilna wizyta potrzebna jest w przypadku:
- obrzęku całego oka (nie tylko powiek) i/lub pojawienia się sino-czerwonej obwódki wokół rogówki (tj. zadrażnienia rzęskowego/głębokiego),
- zaburzeń widzenia,
- wypadania rzęs towarzyszącego pogrubieniu powieki,
- gorączki,
- powiększenia i tkliwości regionalnych węzłów chłonnych.
Jako że stan zapalny wywołuje bakteria, okulista przepisze miejscową kurację antybiotykową przy użyciu maści lub kropli.
Po wyleczeniu zmiany, by jęczmień nie wracał, należy w sposób szczególny zadbać o higienę dłoni oraz okolic oczu.
