Go to content

Syndrom Alicji w Krainie Czarów – bajkowa nazwa dla nieprzyjemnego zaburzenia. Na czym ono polega?

Syndrom Alicji w Krainie Czarów
Fot. iStock

Syndrom Alicji w Krainie Czarów to zaburzenie psychosensoryczne, które może wystąpić zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Mimo kojarzącej się z bajką nazwy, w jego przebiegu nie ma nic sympatycznego. Jak objawia się syndrom Alicji w Krainie Czarów, z czego może wynikać i czy istnieje skuteczne leczenie?

Czym jest syndrom Alicji w Krainie Czarów? 

Ta bajkowo brzmiąca nazwa jest określeniem dla niepokojących iluzji wzrokowych, które dotyczą obrazu otoczenia jak i postrzegania własnego ciała. Widziany obraz może wydawać się nienaturalnie mały, innym razem zbyt duży. Właśnie ten objaw sprawił, że psychiatra John Todd w ten sposób nazwał to schorzenie, które zostało zauważone wcześniej przez amerykańskiego neurologa C. Lippmana.

Syndrom Alicji w Krainie Czarów (Alice in Wonderland Syndrome – AIWS), funkcjonujący również pod nazwą zespół Alicji w Krainie Czarów, to zaburzenie psychosensoryczne, związane z niewłaściwym odbiorem, postrzeganiem i interpretacją wrażeń zmysłowych. Skupiają się one głównie na zmianach postrzegania własnego ciała lub jego poszczególnych części. Wg obserwacji Todda, zniekształcenia te przywodzą na myśl iluzję, którą można zaobserwować, patrząc w krzywe zwierciadło. Zespół Alicji w Krainie Czarów może pojawić się u osób w każdym wieku, choć najczęściej dotyczy dzieci między 5. a 10. rokiem życia. Zaburzenie to często porównuje się do nietypowej aury wzrokowej poprzedzającej padaczkę lub migrenę u dzieci.

Syndrom Alicji w Krainie Czarów

Fot. iStock

Zespół Alicji w Krainie Czarów — przyczyny

Nie określono konkretnej przyczyny tego zaburzenia. Wielu badaczy uważa, że syndromu Alicji w Krainie Czarów może być czymś w rodzaju nietypowej aury, pojawiającej się przed atakiem padaczki lub cierpiących na silne migreny i napięciowe bóle głowy. Powodować go mogą czasowe niedokrwienia mózgu w obszarze skroniowym lub nieprawidłowy przepływ krwi w mózgu, związany z zaburzeniem czynności elektrycznej neuronów.

Specjaliści zajmujący się zaburzeniem wysnuli wnioski, że zespół Alicji w Krainie Czarów może wiązać się również z pojawieniem się następujących czynników:

  • obecność zmian organicznych w mózgu,
  • zachorowanie na mononukleozę zakaźną (zakażenie wirusem Epsteina-Barr), ospę wietrzną, świńską grypę (AH1N1) i zakażenie wirusem Coxsackie (odpowiada za zachorowania na bostonkę)
  • zatrucia wynikające z nadużycia substancji psychoaktywnych,
  • schizofrenii
  • zespołu majaczeniowego z gorączką.

O ile występowanie syndromu nie wynika z powyższych zaburzeń i chorób, u dzieci przed okresem dojrzewania problem sam powinien ustąpić.

Syndrom Alicji w Krainie Czarów — objawy

Syndromu Alicji w Krainie Czarów powoduje objawy w postaci niepokojących iluzji. Osoby cierpiące z powodu syndromu skarżą się na  zaburzone postrzeganie otoczenia, jak i własnego ciała. Pojawiają się przy tym skojarzenia z doznaniami wręcz bajkowymi i nierealnymi, co budzi u pacjentów niepokój. Iluzje te mogą trwać od kilku minut do kilku godzin, a każde pojawienie się ich może przebiegać inaczej.

Syndrom Alicji w Krainie Czarów

Fot. iStock

Jak wyglądają objawy, które daje Syndrom Alicji w Krainie Czarów?

  • omamy wzrokowe — chorzy wskazują na pojawianie się w polu widzenia migoczące punkciki, rozbłyski, czarne plamy zasłaniające część pola widzenia;
  • zaburzenia w postrzeganiu otoczenia — osoby cierpiące na zespół Alicji w Krainie Czarów zgłaszają, że obserwowane przedmioty stają się zniekształcone. Mogą wydawać się nadmiernie duże lub zbyt małe, niż są w rzeczywistości, znajdować się bliżej lub dalej. Mogą również wygląd inny, niż zawsze — stawać się gładkie, pofałdowane lub ostre;
  • nieprawidłowości w postrzeganiu własnego ciała –  złudzenia dotyczą całego ciała lub jego poszczególnych części, które mogą przybierać  nienaturalnie duże lub małe rozmiary. Zgłaszane są również przypadki, w których pacjenci odnosili wrażenie, że patrzą na siebie z zewnątrz;
  • nieprawidłowe odbieranie dźwięków – docierające do osoby z syndromem dźwięki wydają się głośniejsze niż normalnie, dokuczliwe. Czasem też może wydawać się, że dochodzą z bardzo daleka;
  • zaburzenia równowagi –  może pojawić się niekomfortowe wrażenie, że chory chwieje się, choć w rzeczywistości stoi prosto.

Powyższym objawom towarzyszą także emocje, takie jak niepokój, lęk i dezorientacja.

Syndrom Alicji w Krainie Czarów

Fot. iStock

Zespół Alicji w Krainie Czarów — leczenie

Leczenie zespołu Alicji w Krainie Czarów jako takie nie istnieje. Nie ma konkretnych wskazówek, co do np. zastosowania odpowiednich leków, które łagodziłyby dolegliwości. Wiadomo, że zazwyczaj objawy syndromu ustępują samoistnie tuż przed okresem dojrzewania i nie powracają już w późniejszych latach. U osób dorosłych, którzy cierpią na syndrom Alicji w Krainie Czarów zalecana jest terapia z psychoterapeutą lub psychologiem, która pozwoli na złagodzenie negatywnych emocji pojawiających się z powodu syndromu. U osób ze zdiagnozowanych schorzeniem, które może wpływać na wystąpienie syndromu, najważniejsze jest skuteczne leczenie istniejącej choroby.


źródło:  neuropsychologia.org , zdrowie.tvn.pl