Krzywa insulinowa (insulina po obciążeniu) jest badaniem, w którym oznacza się stężenie insuliny we krwi na czczo i po określonym czasie. Krzywą insulinową często wykonuje się wraz z krzywą cukrową w podejrzeniu insulinooporności. Na czym polega badanie, jak się do niego przygotować i jakie normy ma krzywa insulinowa?
Krzywa insulinowa – co to za badanie?
Krzywa insulinowa (insulina po obciążeniu, krzywa 3 punktowa) to badanie polegające na oznaczeniu stężenia insuliny na czczo oraz po obciążeniu pacjenta 75 g roztworu glukozy, po upływie 1h i po 2h. Wyznaczenie krzywej insulinowej po podaniu glukozy zaleca się w oznaczaniu insulinooporności, a także w podejrzeniu cukrzycy. U kobiet ciężarnych często wykonuje się je wraz z krzywą cukrową.
Zazwyczaj zalecana jest krzywa insulinowa trzypunktowa: najpierw pobierana jest krew i określany poziom insuliny przed podaniem glukozy, następnie godzinę po podaniu, ostatni raz dwie godziny po podaniu.
Fot. iStock
Krzywa insulinowa – normy
Za normy dla trzypunktowej krzywej insulinowej uznano:
- na czczo do 10 μIU/ml,
- po godzinie od przyjęcia roztworu glukozy do 50 μIU/ml,
- po dwóch godzinach od przyjęcia roztworu glukozy do 30 μIU/ml.
Zbyt wysoka insulina na czczo sugeruje insulinooporność, natomiast zbyt niski poziom insuliny na czczo może wskazywać na cukrzycę typu 1. Wyniki zawsze powinien interpretować indywidualnie lekarz.
Często wraz z krzywą insulinową wykonuje się krzywą cukrową i z nich wylicza się wskaźnik HOMA-IR. Wskaźnik pozwala ocenić proporcje wydzielanej insuliny w odpowiedzi na stężenie glukozy w warunkach podstawowych. Wynik pokazuje, czy wrażliwość komórek na insulinę jest prawidłowa.
Krzywa insulinowa – wskazania do wykonania
Najczęstszym powodem, dla którego zostaje zlecona krzywa insulinowa jest podejrzenie insulinooporności lub cukrzycy typu 2.
Insulinooporność jest obniżoną wrażliwością tkanek na działanie insuliny. Insulina to hormon wpływający na metabolizm węglowodanów, tłuszczów i białka. Wpływa ona na pozyskiwanie energii z glukozy przez komórki. Insulina powoduje, że poziom glukozy we krwi obniża się, a zaczyna wzrastać w komórkach, odżywiając je i dając energię do funkcjonowania.Na skutek insulinooporności trzustka musi produkować coraz większą ilość insuliny, by efektywnie pozyskiwać dla komórek energię. Nadmiar insuliny powoduje nasilone odkładanie tłuszczów w tkance tłuszczowej, a przez to tycie. Gdy ten stan trwa długo, wpływa poważnie na funkcjonowanie całego organizmu.
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, charakteryzującą się nieprawidłowym (zbyt niskim) wydzielaniem insuliny przez trzustkę. Taka sytuacja powoduje problemy w wykorzystaniu glukozy, która jest źródłem energii, przez komórki. Następuje hiperglikemia, czyli wzrost stężenia glukozy we krwi, oraz wydalanie glukozy z moczem. Zaburzenia w przemianie glukozy negatywnie wpływają na funkcjonowanie całego organizmu.
W obu tych zaburzeniach krzywa insulinowa i krzywa cukrowa informują o istnieniu choroby lub też zwiększonym ryzyku jej wystąpienia.
Fot. iStock
Krzywa insulinowa – jak przygotować się do badania?
Wykonanie badania takiego jak krzywa insulinowa wymaga pewnych wcześniejszych przygotowań. Zaleca się w odpowiednim czasie przed badaniem:
- na trzy dni przed badaniem pacjent nie powinien stosować restrykcyjnej diety, ponieważ może ona wpływać na
na pogorszenie wchłaniania węglowodanów i zafałszowanie wyniku; - trzy dni przed pacjent powinien zrezygnować z papierosów, alkoholu, kawy, herbaty i innych napojów kofeinowych;
- pacjent powinien być zdrowy – nie wykonuje się badania w czasie infekcji czy leczeni antybiotykami, by wyniki krzywej były wiarygodne;
- kilka dni przed planowanym badaniem należy obniżyć intensywność treningów, a dzień przed badaniem zrobić sobie od nich wolne;
- należy zgłosić lekarzowi przyjmowane leki. Szczególnie na poziom glukozy wpływają np. leki sterydowe, leki moczopędne;
- należy skonsultować z lekarzem czy, i na jaki okres należy odstawić metforminę (lek stosowany w cukrzycy typu 2);
- ostatni posiłek należy zjeść co najmniej 8 godzin przed badaniem (badanie wykonuje się rano);
- po obciążeniu glukozą i w przerwie pomiędzy pobraniami, pacjent powinien zostać na miejscu, w spoczynku, nie jeść, nie pić i nie palić papierosów.
Krzywa insulinowa – cena
Badanie wykonywane ze skierowania na NFZ jest dla pacjentów bezpłatne. Jeśli ktoś chce wykonać badanie bez skierowania, krzywa insulinowa nie jest kosztowna – cena wynosi ok. 30 zł, w zależności od indywidualnego cennika laboratorium.
