Choroby i zaburzenia psychiczne odciskają piętno nie tylko na osobach chorujących, ale również na ich bliskich, wciągając ich w chorobę. Ten stan jest niczym swego rodzaju stygmat, z którym trudno się walczy, szczególnie przy braku współpracy ze strony chorego oraz braku empatii ze strony otoczenia.
Opieka nad tego rodzaju pacjentami jest trudna z wielu powodów. Ci, którzy mieszkają z kimś z zaburzeniami, często zapominają o sobie i skupiają się przede wszystkim na pomocy bliskiemu. Wymaga to praktycznie całkowitego podporządkowania swojej codzienności osobie chorej, a bywa, że nawet wymusza rezygnację z własnych planów czy pragnień, aby zawsze okazać gotowość do pomocy. Atmosfera panująca w domu może powodować lęk lub niechęć do towarzyszenia stanom chorego. W wielu wypadkach opiekun musi dźwigać obciążenia choroby, mierzyć się z brakiem stabilizacji, wrogością, odrzuceniem oferowanej pomocy. Jeśli atmosfera w relacji z bliskim chorym jest napięta, nieprzyjazna, interakcje te mogą działać wręcz destruktywnie na opiekuna.
Gdy bliski choruje psychicznie
Opiekun czy też osoba towarzysząca, staje przed trudnym zadaniem chcąc oferować pomoc, jednocześnie troszcząc się o własne potrzeby. Szczególnie to drugie jest trudne, bo nikt nie jest niezniszczalną emocjonalnie maszyną. Aby choroba bliskiego nie odbijała się w różnych aspektach życia osoby zdrowej, należy pamiętać o kilku cennych wskazówkach:
1. Szukaj informacji
Informacje dotyczące problemu, z jakim się zmagasz, pozwolą go lepiej zrozumieć, zaakceptować i radzić sobie z nim. Czytaj fachowe publikacje, szukaj na forach dla osób z podobnymi problemami, obserwuj profesjonalne witryny internetowe zajmujące się zaburzeniem, które dotknęło twojego bliskiego. Będzie ci lżej, gdy nie dasz się niemiło zaskoczyć obliczu choroby, ale pamiętaj, że stopień nasilenia chorób psychicznych może być różny u różnych pacjentów.
Fot. iStock / openeyed11
2. Poszukaj wsparcia
Nie jesteś sama z chorobą bliskiej osoby. Nawet gdy czujesz wstyd czy niechęć do opowiadania o sytuacji, która cię dotknęła, poszukaj dla siebie wsparcia z zewnątrz. Pójdź na spotkania grupy wsparcia, wysłuchaj historii, wyrób swoją opinię i skorzystaj z pomocy, gdy uznasz, że to cię buduje i umacnia. Możesz doświadczyć wielu pozytywnych rzeczy i zrozumieć, że w swoim problemie nie jesteś osamotniona. Pamiętaj, że możesz również liczyć na pomoc ze strony:
- szpitala psychiatrycznego,
- ośrodków wsparcia dziennego,
- zespołów leczenia środowiskowego,
- poradni zdrowia psychicznego.
3. Ustal granice
To może być trudne i wydawać się dość egoistyczne. Ale towarzysząc komuś w chorobie, nie możesz wymazywać z pamięci własnych potrzeb. Stawianie granic, dbanie o siebie pozwoli ci zachować zdrowie, poprawi humor i pomoże nabrać sił na kolejne zmagania. Znajdź dla siebie czas i angażuj się w satysfakcjonujące działania.
4. Pozwól sobie na oddech
Każdy opiekun chorego ma prawo czuć się zmęczonym dodatkowymi obowiązkami oraz często odczuwalnym napięciem psychicznym. W tej sytuacji należy zadbać o własny komfort, by pozwolić sobie na regenerację sił fizycznych i emocjonalnych. Zorganizowanie opieki nad osobą chorą i okazjonalne oddalenie od siebie konieczności codziennych obowiązków, nie jest egoizmem, ale zdrowym podejściem do wsłuchania się we własne potrzeby. Pamiętaj, że twoje starania są niezwykle ważne, ale sama nie będziesz w stanie wyleczyć chorego, biorąc całą odpowiedzialność na własne barki. Odpoczywaj tak jak lubisz, gdy czujesz, że zaczynasz dochodzić do ściany. Zmęczona, nie będziesz umiała uruchomić w sobie pokładów sił, aby wspierać chorego.
5. Pozwól sobie pomóc
Szukaj dla siebie i swojej rodziny wsparcia w trudnej sytuacji. Nawet jeśli wierzysz w to, że jesteś wystarczająco silna, by dźwignąć ciężar choroby bliskiego, porozmawiaj z terapeutą. Warto złożyć swoje przeżycia na barki kogoś, kto, znając problem, z boku, chłodnym okiem spojrzy na twoją sytuację. Nie czekaj, aż sytuacja cię przerośnie, podaruj sobie wsparcie.
6. Nie wykluczaj — angażuj
Mimo że chciałabyś mieć nad wszystkim kontrolę i jak najbardziej ułatwić życie choremu, nie powinnaś wykluczać go z podejmowania codziennych aktywności. Rodzaj zaangażowania chorego zależy oczywiście od stanu zdrowia, ale jeśli jest taka możliwość, wspieraj go w podejmowaniu nawet prostych działań. Nie rób wszystkiego za drugiego człowieka, ponieważ izolowanie i ograniczanie udziału w dotychczasowych czynnościach (w domu czy podczas zajęć hobbystycznych) może podtrzymywać objawy i niepotrzebnie przedłużać terapię. Ty, przekazując choćby kilka domowych czynności choremu, zyskasz kilka chwil, aby spokojnie usiąść i złapać kolejny oddech.
źródło: psycholog-pisze.pl, www.doradcarodziny.pl
