– Ona ma naprawdę wielki talent, ma po prostu podejście do ludzi – często słyszymy takie stwierdzenia. Ktoś inny ma słuch absolutny, ale z matmy jest kompletną nogą, albo nie potrafi odczytać mapy, ale za to jak wywija na parkiecie… I można by te nasze „talenty”wychwalać w nieskończoność, ale tak naprawdę nie zawsze o jakiś mistyczny wręcz talent chodzi, a o inteligencję. Inteligencję wieloraką – teorię opracowaną przez Howarda Gardnera w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku.
Zastanawiałaś się kiedyś, jaki ty masz talent – i czy na pewno to „coś więcej”? Sprawdź, czym charakteryzują się typy inteligencji wielorakiej. A po co?
To bardzo proste, tak naprawdę umiejętne określenie swoich predyspozycji pozwala doskonale zarządzać swoją przyszłością. Bo zupełnie inaczej zobaczysz siebie – gdy poznasz swoje mocne i słabe strony! Co ważne, nie chodzi o to, aby zaetykietować się w szufladce „humanista-muzyk” czy „umysł-ścisły-matematyk”. Zupełnie nie! Bo co w tej teorii (i praktyce) jest najfajniejsze to fakt, że znając swoje słabości czy deficyty – zawsze można nad nimi pracować.
Analizując swoje zdolności wystarczy być ze sobą szczerym i… i tu najtrudniejsza część zadania – widzieć siebie takimi, jakimi jesteśmy – a nie takimi, jakimi chcielibyśmy być.
Każdy z nas ma inny talent. 8 typów inteligencji
1. Inteligencja logiczno-matematyczna
Wbrew pozorom ten rodzaj nic ze szkolną matematyczną nuda nie ma wspólnego, a przynajmniej nie z taką jaką mamy swoim przekonaniu. Bo i artysta może mieć wysoko rozwinięty ten typ inteligencji. Opiera się ona na logicznym, przyczynowo-skutkowym postrzeganiu świata. Osoby z wysokorozwiniętą inteligencją logiczno-matematyczną, po prostu widzą życie, jako pewien ciąg zdarzeń. A co za tym idzie, przewidywanie trudności, czy skutków – nie sprawia im większych problemów.
Co cechuje ludzi z inteligencją logiczno-matematyczną:
- zamiłowanie do zagadek,
- dbałość o porządek,
- kreatywność,
- dostrzeganie związków między różnymi zdarzeniami czy zjawiskami,
- łatwiejsze rozwiązywanie problemów,
- zamiłowanie do eksperymentów,
- dobrze rozwinięte myślenie abstrakcyjne.
2. Inteligencja językowa (werbalna)
Idę o zakład, że 90 procent z was pomyślało o zdolnościach do nauki języków obcych. Przykro mi, chybiony, bo to tylko jedna z wielu cech osób z wysokorozwiniętą inteligencją językową. To umiejętność jasnego wyrażania swoich myśli za pomocą słów.
Co cechuje ludzi z inteligencją językową:
- zamiłowanie do literatury,
- łatwość w zabawie słowem,
- brak trudności w wysławianiu się w sposób jasny, klarowny czy kwiecisty,
- wrażliwość na modulację głosu,
- wrażliwość na rytm wypowiedzi, brzmienie,
- łatwiejsza, szybsza nauka języków obcych.
3. Inteligencja przyrodnicza (naturalistyczna)
Osoby posiadające tę cechę dobrze czują „naturę”. A dokładniej czują bliskość i potrzebę obcowania z nią. To zdolność do obcowania ze środowiskiem naturalny, odczuwanie empatii wobec zwierząt i roślin. Poczucie odpowiedzialności za naturę.
Co cechuje ludzi z inteligencją przyrodniczą:
- zdolność do prowadzenia obserwacji
- empatia wobec zwierząt
- odpowiedzialność za środowisko naturalne
- łatwość układania w hierarchii, stopniowania rożnych zjawisk czy przedmiotów
4. Inteligencja muzyczna (słuchowa)
Te osoby rozumieją i często przeżywają świat za pomocą dźwięków. Można to nieco porównać do efektu gęsiej skórki, podczas słuchania ulubionej muzyki. Osoby o rozwiniętej inteligencji muzycznej nie tylko skupiają się na muzyce, rozumianej jako takiej, a dźwiękach płynących z otoczenia.
Co cechuje ludzi z inteligencją muzyczną:
- świetnie tańczą,
- śpiewają,
- dobrze czuja rytm,
- łatwo odtwarzają nowopoznane melodie, dobrze je zapamiętują,
- posiadają zdolności językowe,
- łatwo przyswajają akcent,
5. Inteligencja przestrzenna
Zdolności przestrzenne to nie tylko zamiłowanie do geometrii czy umiejętność odczytania mapy. Wbrew pozorom ta kojarzona jako dość „ścisła” umiejętność, może mieć bardzo szerokie zastosowanie. Ten typ inteligencji daje takie narzędzia, jak umiejętność harmonijnego komponowania kolorów czy mocno pobudzona wyobraźnia.
Co cechuje ludzi z inteligencją przestrzenną:
- myśli obrazami,
- ma wysokorozwiniętą wyobraźnię przestrzenną,
- ma zdolności analityczne,
- zwracanie uwagi na detale i szczegóły przedmiotów, miejsc,
- zamiłowanie do wizualizacji,
- łatwe posługiwanie się schematami, tabelami, diagramami itp.,
- zdolności plastyczne, manualne.
6. Inteligencja ruchowa (kinestetyczna)
Ten typ inteligencji charakteryzuje nie tylko zamiłowanie do „dużego” ruchu – taniec, sport; ale również różne drobne prace ręczne, czy majsterkowanie. Inteligentni ruchowo przeżywają życie ruchem, świadomością ciała. Są bardzo wrażliwy na bodźce dotykowe.
Co cechuje ludzi z inteligencją ruchową:
- zręczność,
- doskonała kontrola nad własnymi ruchami,
- lekkość w ruchu,
- umiejętność „ruchowego” operowania, kontrolowania przedmiotów,
- gestykulowanie,
- świadomość swojego ciała,
- pamięć ciała,
- dobrze planują zadania i je dzielą,
- mają dobrą organizację przestrzenną,
7. Inteligencja interpersonalna (społeczna)
Inaczej, inteligencja społeczna. Jeżeli posiadasz wysoko rozwiniętą inteligencję społeczną, będziesz postrzegana również jako „lubiana”. IS (inteligencja społeczna), to umiejętności odczytywania ludzkich potrzeb i emocji, to życie w sposób doskonale rozumiejący otoczenie, społeczność. Łączy ze sobą cechy wszystkich pozostałych typów inteligencji.
Co cechuje ludzi z inteligencją interpersonalną:
- empatia,
- zdolność odczytywania emocji,
- zrozumienie emocji innych osób,
- asertywność,
- zdolność do wychwytywania różnic pomiędzy ludźmi.
8. Inteligencja intrapersonalna (intuicyjna)
Niektórzy dodają również dziewiąty typ inteligencji – egzystencjalny, choć własnie inteligencja intrapersonalna doskonale opisuje zdolności natury egzystencjalnej, czy bardziej filozoficznej. Często określamy ja jako tzw. „mądrość życiową” czy dobrą intuicję. W rzeczywistości już dzieci mogą mieć mocniej rozwiniętą inteligencję intuicyjną. Objawia się ona silną (choć czasem introwertyczną) osobowością, tzw. silnym charakterem, wewnętrzna motywacją, są indywidualistami.
Co cechuje ludzi z inteligencją intrapersonalną:
- zdolność do rozpoznawania własnych uczuć i emocji,
- zdolność do analizowania swoich zachowań, potrzeb,
- wewnętrzna motywacja,
- zdolność do samooceny,
- potrzeba doskonalenia,
- bywają skryci/wstydliwe.
Ściągawka – Typy inteligencji w pigułce
Typ inteligencji | Przykładowy kierunek rozwoju | Kluczowe komponenty |
| logiczno-matematyczna | naukowiec, matematyk | Wrażliwość oraz zdolność do dostrzegania wzorców logicznych lub liczbowych; zdolność prowadzenia długiego ciągu rozumowania. |
| językowa | poeta, dziennikarz | Wrażliwość na dźwięk, rytmy i znaczenie słów; wrażliwość na różne funkcje języka. |
| przyrodnicza | biolog, ekolog | Wrażliwość na różnice pomiędzy gatunkami; zdolność do subtelnej interakcji z żyjącymi stworzeniami. |
| muzyczna | kompozytor, skrzypek | Wrażliwość na rytmy, wysokość i barwy dźwięków, ich rozumienie i zdolność do tworzenia; rozumienie form ekspresji muzycznej. |
| przestrzenna | pilot, nawigator, rzeźbiarz | Umiejętność trafnego postrzegania świata wzrokowo-przestrzennego i analizowania swoich pierwotnych percepcji. |
| cielesno-kinestetyczna | tancerz, sportowiec | Umiejętność kontrolowania własnych ruchów ciała i zręczność w radzeniu sobie z przedmiotami. |
| interpersonalna | terapeuta, sprzedawca | Umiejętność dostrzegania i właściwego reagowania na nastroje, temperament, motywacje i pragnienia innych ludzi. |
| intrapersonalna | osoba o szczegółowej, trafnej samowiedzy | Dostęp do własnych uczuć, umiejętność ich rozróżniania oraz polegania na nich przy kierowaniu zachowaniem; znajomość własnych mocnych stron, słabości, pragnień i inteligencji. |
Tabela: Osiem inteligencji według Gardnera, źródło: Wikipedia*
*Inteligencja wieloraka – teoria opracowana przez Howarda Gardnera
Na podstawie: Richard J. Gerrig, Philip G. Zimbardo: Psychologia i Życie. Warszawa: 2008, lifehack, *Wikipedia
