Mam wielu znajomych nauczycieli. Często przysłuchuję się ich rozmowom, bo wiadomo – jak większość znajomych to nauczyciele, to podczas spotkań temat jest jeden – praca. Ostatnio pytam, czy będą strajkować. Będą. Oprócz jednej, której córka w tym czasie przystępuje do egzaminów gimnazjalnych, a ona rozdarta nie wie, co robić.
Przez długi czas popierałam protest nauczycieli. Uważałam, że coś w ich sytuacji powinno się zmienić i nadal tak uważam, ale zaczęło mnie wku*wiać całe to ich gadanie, może dlatego, że sama jestem mamą dzieciaków, które chodzą do szkoły. I to nie są klasy jeden – trzy, ale te, od których zależeć będzie, co dalej. I powiem wam, im dalej w szkolny las, tym większego mam wku*wa właśnie na nauczycieli.
Ja rozumiem, że im się może nie chcieć, skoro nie są odpowiednio wynagradzani. Że mogą mieć wiele rzeczy w dupie, skoro z każdej strony dostają kopa w tyłek – od rodziców, którzy trzęsą się nad swoimi dziećmi coraz bardziej i wszystko chcą za nich załatwić, do ministerstwa, które wymyśla coraz więcej bzdurnych przepisów obarczając nauczycieli papierologią. Próbuję nawet postawić się w ich sytuacji, wyobrazić sobie, że jestem źle wynagradzanym pracownikiem, którego mało kto szanuje. Czy chciałoby mi się pracować, angażować, starać? No na litość boską, oczywiście, że nie. Różnica polega jednak na tym, że nie siedziałabym przez 20 lat z założonym rękami.
Tak naprawdę groźba strajku nauczycieli odkrywa dziś jedno – to wygodna grupa zawodowa. Uwaga – nie generalizuję, znam kilku fantastycznych nauczycieli, ale nie o nich dzisiaj piszę, proszę wziąć to pod uwagę. Piszę o większości, o tych, którzy uczyli mnie, uczą moje dzieci, którzy każdego dnia przemierzają tę samą drogę do pracy i przez 20 lat nie zmienili NIC w swoim systemie nauczania.
Mam przyjaciółkę – odeszła ze szkoły, nosiła się z tym zamiarem przez kilka lat. Mówiła: „szkoła daje mi poczucie bezpieczeństwa, mam etat, wakacje, to w końcu budżetówka”. To fakt, wypłata, choć niepowalająca, pierwszego każdego miesiąca jest na koncie, wolnego – nie ma co ukrywać, jest więcej niż w korpo. Ale mówiła coś jeszcze: „nauczyciele są jak beton, oni uważają się za pępek świata, nie chcą żadnych zmian, nie chcą się rozwijać”. Prowadziła szkolenia dla nauczycieli, z całą pewnością wiedziała, co mówi. I ja się z nią zgadzam, bo jak to jest, że lekcje na przykład z historii moich dzieci wyglądają dokładnie tak samo jak moje ponad 20 lat temu? Jak to jest, że ci nauczyciele, którzy mówią, że ich praca jest powołaniem, od lat tkwią w marazmie i rutynie, choć świat się zmienia, choć wszystko idzie do przodu, choć dzieciaki nie uczą się już tylko w szkole?
Dla nich szczytem urozmaicenia lekcji jest puszczenie filmu uczniom? Niosą oświaty kaganek, który niczego nie rozjaśnia. Ja bardzo przepraszam, ale powołanie kojarzy mi się z wypiekami na twarzy mojego dziecka, które wraca do domu i opowiada: „Mamo, wiesz, czego się dzisiaj dowiedziałem, co robiliśmy?”.
Drodzy nauczyciele, trzeba czasami przyjąć prawdę na klatę. To, w jakiej sytuacji jesteście dzisiaj, zawdzięczacie przede wszystkim sami sobie. Dlaczego ludzie za wami nie idą? Dlaczego, wasi przecież wychowankowie, nie stają za wami murem, nie mówią: „Tak, pamiętam swoich nauczycieli, ich sytuacja już dawno powinna się zmienić”. To nie jest tak, że rząd ma was w dupie, nie widzicie, że coraz mniej ludzi staje po waszej stronie? I nie wynika to z zazdrości czy zawiści tylko z własnego szkolnego doświadczenia, bo sami kończyli szkoły, do których teraz chodzą ich dzieci.
Chcecie szacunku? Na niego trzeba zapracować. Nie da się dziecku powiedzieć: „Szanuj nauczyciela”, podobnie jak rodzicowi. Co mam myśleć o nauczycielach, którzy wstawiają uwagi swoim uczniom za każdą pierdołę, którzy nie potrafią sobie poradzić z klasą, którzy potrafią powiedzieć klasie: „rodzice was nie kochają”. Uwierzcie, takich przykładów można by mnożyć. Ale wy nie chcecie tego widzieć, zasłaniacie się zmęczeniem, przepracowaniem, niedocenianiem.
Rozumiem i przez kilka lat przytakiwałam, że jesteście biedni, że coś powinno się zmienić, że tak nie może być, ale mówię pass. W naszym kraju nikt nie zadaje sobie podstawowego pytania: dlaczego? Czy jakiś nauczyciel spytał siebie, dlaczego dziś znajduje się w tym, a nie w innym miejscu? Dlaczego jest traktowany w taki sposób? Dlaczego musi posunąć się do strajku chcąc otrzymać podwyżkę, która swoją drogą, patrząc na wynagrodzenia w naszym kraju, mu się zwyczajnie należy?
Dlaczego nauczyciele nie widzą, że przez lata zapracowali sobie na takie, a nie inne postrzeganie ich zawodu? Tak, już widzę te głosy oburzenia, że nie wiem, co czym piszę, że nie zdaję sobie sprawy, itp. itd. Drodzy nauczyciele, nie jesteście urzędnikami. Podjęliście się cholernie trudnego i wymagającego zawodu, który ma wykształcić nasze społeczeństwo – jak kształci? Proszę się rozejrzeć, to zbieranie plonu wielu lat ignorancji, sztampy, rutyny, nudy, braku otwartości na dialog z dzieciakami, z rodzicami. Wielu lat zabetonowania. Braku wystarczającej chęci podjęcia zmian, zachęty uczniów do poszerzenia swojej wiedzy, kompetencji, rozwoju mocnych stron. W szkole tkwimy nadal w latach 80-tych. Co z tego, że są tablice interaktywne, że sale językowe, że duże hale sportowe. Co z tego? Skoro mój syn nadal uczy się o euglenie zielonej z podręcznika, a nauczycielka wymaga, żeby znał jej budowę, choć wie, że po ch*j mu to. Program, programem, powołanie i prawdziwy cel nauczania, to drugie.
Dzisiaj nauczyciele chcą strajkować, bo podwyżki. Ciekawe, czy kiedyś staną w obronie swojego zawodu? Będą strajkować chcąc mieć wpływ na program nauczania? Staną w obronie dzieci, które dzisiaj są narzędziem i kartą przetargową jednej i drugiej strony? Pierwszy raz żałuję, że nie mogę nie pracować, bo gdyby tak było, moje dzieci chodziłyby do szkoły tylko zaliczać materiał, a uczyłyby się w domu. Szkoła to zabetonowana przez nauczycieli instytucja. Życzę tym, którzy chcą ten beton rozbić od środka, żeby im się w końcu udało. To wam – nauczycielom, którzy zmianę zaczynają od siebie, należy się podwyżka i szacunek. Całą reszta powinna się wstydzić.