Zmęczenie, bezsenność, nieuzasadnione poczucie lęku przed czymś, czego nawet nie potrafisz określić… Do tego smutek, czasem agresja i frustracja, które przytłaczają od wewnątrz. Załamanie nerwowe może przyjść nagle i dosłownie zwalić z nóg, ale może też towarzyszyć ci „po cichu” przez dłuższy czas, maskując się oznakami wyczerpania fizycznego i rozdrażnieniem. Jak je rozpoznać, by móc w porę mu przeciwdziałać?
Zwróć uwagę na swoje emocje. Czy smutek, który odczuwasz jest naprawdę adekwatny do sytuacji, w której się znalazłeś? Czy twoje reakcje nie są zbyt jaskrawe? Czy lęk nie jest paraliżujący? Czy nie jesteś cały czas senny lub, na odwrót, notorycznie pobudzony?
Wyróżniamy siedem wczesnych oznak „załamania nerwowego”:
1. Nadużywanie alkoholu lub narkotyków
Załamanie psychiczne i nadużywanie substancji psychoaktywnych lub alkoholu często idą ze sobą w parze. Używki nie są jednak dobrą metodą radzenia sobie ze stresem i zaostrzają problem. Przewlekłe nadużywanie narkotyków lub alkoholu zakłóca prawidłowe działanie mózgu, uszkadza organizm i nasila wszystkie inne objawy załamania nerwowego.
2. Zbyt długi/zbyt krótki sen
Sen, podobnie jak alkohol i narkotyki, jest często używany jako mechanizm radzenia sobie z trudnym stanem psychicznym. Chociaż nadmierna ilość snu nie jest tak niebezpieczna jak nadużywanie niedozwolonych substancji, wzmacnia zachowania mające na celu unikanie szukania rozwiązań ( „ucieczka”). Bezsenność wynika zaś z „gonitwy myśli”, zmęczenia psychicznego i ogólnego podenerwowania.
3. Notoryczne zmęczenie psychiczne
Nasze ciało i mózg nie są przystosowane do radzenia sobie z utrzymującym się przez dłuższy czas na wysokim poziomie stresem. Zmęczenie psychiczne może również objawiać się jako zauważalne osłabienie fizyczne. Może nam ono skutecznie utrudniać codzienne funkcjonowanie, zarówno w życiu osobistym jak i zawodowym.
4. Stany lękowe lub depresyjne
Lęk i depresja to dwa katalizatory załamania nerwowego. Już na samym jego początku można zauważyć słabnącą zdolność do koncentrowania się lub nieco większe niż zazwyczaj trudności z wstawaniem z łóżka. Obserwuj się uważnie i nie lekceważ „czerwonych flag”.
5. Mgła mózgowa
Mgła mózgowa, określana również jako „zmętnienie świadomości”, to nieoficjalny termin medyczny oznaczający pewne nieprawidłowości w ogólnym poziomie naszej świadomości. Funkcje wykonawcze mózgu – uwaga, planowanie, samokontrola, podejmowanie decyzji i pamięć – są zaburzone, a my – znacznie mniej wydajni intelektualnie.
6. Ataki paniki
Atak paniki to wstrząsające doświadczenie, które wiąże się z nagłym uczuciem przytłaczającego niepokoju i strachu. Towarzyszy mu poczucie, że „tracimy rozum”, a nawet umieramy. Objawy obejmują trudności w oddychaniu, przyspieszone bicie serca, bóle w klatce piersiowej i silne zawroty głowy.
7. Poczucie przytłoczenia
Dla osób, które przeżywają załamanie nerwowe nawet małe, codzienne zadania zaczynają wydawać się zbyt trudne, a sytuacje społeczne wydają się przytłaczające i przerażające. Psycholodzy poczucie przytłoczenia przypisują ciągłemu narastaniu zmartwień i stresu.
Jeśli zauważysz u siebie powyższe objawy, koniecznie szukaj profesjonalnej pomocy. Porozmawiaj również z bliskimi, to ważne, by osoby, które cię otaczają miały świadomość problemów, z którymi się borykasz.
