Wiele z nas ma trudności z tzw. życiem chwilą. Ciągły pośpiech, natłok obowiązków i niekończące się plany na przyszłość mogą sprawić, że zapominamy cieszyć się teraźniejszością. Jednak psychologia sugeruje, że życie w chwili obecnej może znacząco poprawić nasze samopoczucie emocjonalne i fizyczne. Oto kilka wskazówek opartych na badaniach naukowych, które pomogą Ci skupić się na tu i teraz.
Życie chwilą to umiejętność, którą można ćwiczyć i rozwijać, a psychologia dostarcza wielu narzędzi, które w tym pomagają. Praktykowanie uważności, wdzięczności, angażowanie się w relacje oraz akceptacja teraźniejszości to kroki, które mogą poprawić jakość życia i pozwolą cieszyć się każdą chwilą. Warto pamiętać, że choć żyjemy w świecie pełnym wyzwań, to prawdziwe szczęście często kryje się w prostocie obecnej chwili.
1. Praktykuj uważność (mindfulness)
Badania wykazują, że regularne praktykowanie uważności (ang. mindfulness) poprawia naszą zdolność do skupienia się na chwili obecnej. Uważność polega na pełnym doświadczaniu tego, co dzieje się teraz – bez oceniania, bez rozpraszania się przeszłością czy przyszłością. Praktyka ta nie tylko redukuje stres, ale także wpływa na poprawę zdrowia psychicznego.
Jak to zrobić:
- Skoncentruj się na swoim oddechu: Zamknij oczy i zwróć uwagę na każdy wdech i wydech. Jeśli Twoje myśli zaczną błądzić, delikatnie skieruj je z powrotem na oddech.
- Zwracaj uwagę na swoje otoczenie: Obserwuj kolory, dźwięki i zapachy wokół siebie. Zamiast myśleć o tym, co musisz zrobić później, skup się na tym, co dzieje się teraz.
2. Angażuj się w to, co robisz
Zjawisko flow – termin wprowadzony przez psychologa Mihálya Csíkszentmihályi’ego – opisuje stan pełnego zaangażowania w wykonywaną czynność, w którym traci się poczucie czasu i jesteśmy całkowicie pochłonięci działaniem. Badania nad flow pokazują, że osoby doświadczające tego stanu są szczęśliwsze i bardziej spełnione.
Jak to osiągnąć:
- Wybierz aktywność, która Cię pasjonuje i która wymaga koncentracji, ale nie jest zbyt trudna ani zbyt łatwa.
- Wyeliminuj rozpraszacze, takie jak telefon czy hałaśliwe otoczenie, aby móc w pełni skupić się na tym, co robisz.
3. Ćwicz wdzięczność
Badania psychologiczne dowodzą, że regularne praktykowanie wdzięczności zwiększa nasze zadowolenie z życia i pomaga nam skupić się na pozytywnych aspektach chwili obecnej. Kiedy świadomie doceniamy to, co mamy, nasze umysły przestają koncentrować się na niedostatkach i obawach.
Jak to zrobić:
- Codziennie zapisuj trzy rzeczy, za które jesteś wdzięczny. Mogą to być małe rzeczy, takie jak ciepła kawa, poranny spacer czy miła rozmowa z bliską osobą.
- Podczas trudnych momentów przypomnij sobie, co w Twoim życiu jest dobre – to pozwoli Ci wrócić do teraźniejszości.
4. Ogranicz wielozadaniowość
Psychologowie ostrzegają, że wykonywanie wielu zadań jednocześnie sprawia, że jesteśmy mniej obecni w każdej z tych czynności. Badania pokazują, że wielozadaniowość obniża naszą efektywność, a także może zwiększać stres. Skupienie się na jednej czynności na raz pomaga nam bardziej cieszyć się tym, co robimy, i robić to lepiej.
Jak to zrobić:
- Podziel swoje zadania na konkretne etapy i skup się na jednym z nich. Dopiero po jego zakończeniu przejdź do kolejnego.
- Zrezygnuj z wykonywania kilku rzeczy naraz, np. oglądania telewizji i jedzenia posiłku, aby w pełni doświadczyć jednej aktywności.
5. Pielęgnuj pozytywne relacje
Badania nad psychologią szczęścia, takie jak te prowadzone przez Martina Seligmana, podkreślają, że jakość naszych relacji z innymi ludźmi ma kluczowy wpływ na nasze zadowolenie z życia. Bycie obecnym w relacjach, autentyczne słuchanie i okazywanie uwagi bliskim wzmacnia poczucie więzi i pomaga nam zanurzyć się w chwili obecnej.
Jak to zrobić:
- Kiedy rozmawiasz z kimś, staraj się być w pełni obecny: odłóż telefon, patrz rozmówcy w oczy i słuchaj, zamiast przygotowywać odpowiedzi w głowie.
- Spędzaj czas z bliskimi bez planowania kolejnych aktywności. Po prostu ciesz się ich towarzystwem.
6. Praktykuj akceptację
Często trudności z życiem chwilą wynikają z braku akceptacji teraźniejszości. Chcemy, aby rzeczy były inne, lepsze lub bardziej idealne. Akceptacja nie oznacza rezygnacji z marzeń czy planów na przyszłość, lecz oznacza zgodę na to, co jest teraz.
Jak to zrobić:
- Ćwicz akceptację, skupiając się na swoich emocjach i doznaniach. Zamiast walczyć z nieprzyjemnymi uczuciami, spróbuj je po prostu zauważyć i zaakceptować, że są częścią Twojej teraźniejszości.
- Staraj się unikać myślenia „co by było, gdyby” i zamiast tego zaakceptuj, że to, co się dzieje teraz, jest jedyną rzeczywistością, nad którą masz kontrolę.
7. Znajdź czas na refleksję
Psychologowie sugerują, że czas na refleksję nad minionymi doświadczeniami pomaga nam lepiej zrozumieć siebie i cieszyć się tym, co już osiągnęliśmy. Regularna refleksja pomaga również w przetwarzaniu emocji, co ułatwia pozostawanie w chwili obecnej.
Jak to zrobić:
- Znajdź chwilę na koniec dnia, aby zastanowić się nad tym, co dziś się wydarzyło. Skup się na chwilach, które przyniosły Ci radość lub poczucie spokoju.
- Prowadzenie dziennika to także świetny sposób na refleksję i zauważenie momentów, które mogłyby przejść niezauważone.
