Hiperwitaminoza to zespół objawów chorobowych wywołanych nadmiarem witamin w organizmie. Witaminy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wpływają one na wiele procesów zachodzących w komórkach naszych ciał, więc zbilansowana dieta dostarczająca różne witaminy, jest niezbędna. Niedobór witamin szkodzi, więc czasem na wyrost sięgamy po suplementy, by oszczędzić sobie kłopotów ze zdrowiem. Efekt może być odwrotny od zmierzonego, bo zarówno niedobór, jak i nadmiar witamin, może bardzo szkodzić.
Hiperwitaminoza — więcej, nie zawsze znaczy zdrowiej
Hiperwitaminoza to stan, gdy w organizmie pojawia się nadmiar witamin. Dotyczy to szczególnie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, do których należą witamina A, D, E, K. Witaminy rozpuszczalne w wodzie są wydalane wraz z moczem i potem, więc hiperwitaminoza pojawia się w ich przypadku rzadziej. W zależności od tego, której witaminy jest zbyt dużo, objawy przedawkowania mogą się od siebie znacznie różnić.
Zobacz również: Objawy przedawkowania witamin. Jakie sygnały świadczą o kłopotach?
Objawy przedawkowania witamin
1. Nadmiar witaminy A
W wyniku przedawkowania witaminy A — najczęściej z powodu przyjmowania suplementów lub diety złożonej przede wszystkim z dużych ilości tranu, wątroby i innych podrobów, marchewki, jarmużu, szpinaku, dyni — może pojawić się ociężałość, osłabienie mięśni, utrata apetytu, zahamowanie wzrostu, owrzodzenie skóry, łysienie, obrzmienie powiek, wytrzeszcz, samoistne łamanie kości, krwotoki, deformacje czaszki i twarzy, dysfunkcje serca, nerek i centralnego układu nerwowego. Szczególnie niebezpieczne jest to w przypadku kobiet ciężarnych, ponieważ może powodować opóźnienie rozwoju dziecka, przedwczesny poród lub poronienie, a także wady rozwojowe.
2. Nadmiar witaminy D
Trudno jest przedawkować tę witaminę, ponieważ zazwyczaj cierpimy z powodu jej niedoborów. Jednak gdy przesadzamy z suplementami tej witaminy, co doprowadzi do hiperwitaminozy, może pojawić się osłabienie, zmęczenie, utrata apetytu, bóle głowy i brzucha, biegunka, wymioty i wielomocz. Wzrasta ryzyko powstawania miażdżycy i kamicy nerkowej.
3. Nadmiar witaminy E
Nadmiar witaminy E jest sytuacją rzadką i niesie, w porównaniu do innych witamin, mało dokuczliwe skutki uboczne. Najczęściej jest to zmęczenie, osłabienie, senność, bóle głowy, osłabienie mięśni, podwójne widzenie, zaburzenia jelitowe. Hiperwitaminoza – w przypadku witaminy E – zdarza się w sporadycznych przypadkach.
4. Nadmiar witaminy K
Przedawkowanie witaminy K może mieć miejsce wyłącznie poprzez nieprawidłową suplementację. Następuje wtedy rozpad czerwonych krwinek i anemia, nadmierna potliwość, ciągłe uczucie gorąca. Przyjmowana poprzez zastrzyki może wywoływać odczyny alergiczne, skoki ciśnienia oraz bóle i zaburzenia pracy serca.
5. Nadmiar z witamin z grupy B
Przedawkowanie witamin z grupy B może skutkować reakcją uczuleniową, różnorodnymi zaburzeniami układu nerwowego i pokarmowego. Najczęściej jest ona wynikiem niepotrzebnej lub nieprawidłowej suplementacji.
6. Nadmiar witaminy C
Rzadko się zdarza przedawkowanie witaminy C, ponieważ jej nadmiar wydalany jest z moczem i potem. Zbyt duże dawki witaminy C skutkują zakwaszeniem moczu i mogą wpływać na tworzenie się kamieni nerkowych. Mogą wystąpić zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, spadek wchłaniania witamin z grupy B i obniżenie odporności organizmu.
Aby oszczędzić sobie problemów z hiperwitaminozą, należy zadbać o zbilansowaną dietę, a suplementy stosować tylko wtedy, gdy zaleci to lekarz po wcześniejszych badaniach.
Hiperwitaminoza – co dalej?
W przypadku podejrzenia hiperwitaminozy, jak i przed rozpoczęciem suplementacji, warto wykonać badania laboratoryjne krwi, które pokarzą co dzieje się w organizmie. Niekiedy niezbędna okazuje się konsultacja lekarska, podczas której specjalista zaleci przyjmowanie odpowiedniej dawki suplementów lub wręcz przeciwnie – chwilową rezygnację z dodatkowych witamin.
źródło: bonavita.pl, vitalia.pl, zdrowie.tvn.pl