Jak kształtować w dziecku pełne szacunku i empatii postawy wobec natury wokół nas? Czy można nauczyć je miłości do przyrody? I kiedy zacząć?
Im szybciej, tym lepiej. I nie trzeba jechać na koniec świata, ani szukać fikuśnych zajęć dodatkowych. Można zacząć ot tak, we własnym domu lub w parku nieopodal, na wakacjach na działce lub w lesie. A w deszczowy dzień – zajrzeć do książek, które w atrakcyjny dla dziecka sposób zachęcają do przyglądania się przyrodzie i dbania o nią na co dzień.
„Gramy w zielone” – pod tym hasłem wydajemy książki, które uwrażliwiają i edukują najmłodszych w zakresie ekologii oraz kształtują pełne szacunku, odpowiedzialne postawy wobec otaczającej nas natury – mówi Dorota Górska, jedna z autorek projektu i dodaje – W nich natura jest równie ważna, co przygody bohaterów, a czasem ważniejsza. Staramy się wybierać do projektu tytuły z różnych krajów Europy, dzięki temu dzieci mogą zobaczyć, że problemy zanieczyszczenia środowiska i zmian klimatycznych dotyczą wszystkich, że to ludzie muszą zrozumieć i się zmienić.
Każda z przedstawionych książek to inspirująca lektura i świetny punkt wyjścia do rozmowy z dziećmi:
1. Pantera Adela i ekoferajna (3+)
Tekst: Paweł F. Majka
Ilustracje: Kasia Walentynowicz
Pięknie ilustrowana, pełna zabawnych rymowanek i żartów słownych kartonowa książka, która w przystępny sposób wyjaśnia, co tak naprawdę jest istotą ekologicznego stylu życia i zachęca najmłodszych do praktykowania go na co dzień.
Pantera Adela i jej przyjaciele są sprytni, odważni i… mają bzika na punkcie ochrony środowiska. W książce opowiadają o zwyczajach, dzięki którym każdy może przyczynić się do ochrony naszej planety.
Spotkanie z bohaterami książki to idealny sposób, by pokazać dzieciom, że: ekologia to też proste, codzienne czynności, że każdy może działać na rzecz przyrody, nawet dziecko (zwłaszcza ograniczając konsumpcję) oraz że każdy jest odpowiedzialny za dobrostan planety.
2. Kot o burczącym brzuchu (6+)
Tekst: Magdalena Hai
Przekład: Iwona Kiuru
Ilustracje: Teemu Juhani
Ubrana w baśniową formę opowieść o aktualnych problemach współczesnego świata. Manifest przeciwko nierównościom społecznym i ekonomicznym, konsumpcjonizmowi, nadmiarowej eksploatacji planety, a przy tym zajmująca bajka o odwadze i mądrości, jakie mają w sobie dzieci. Nawet takie maleńkie dziewczynki. Fantastyczna lektura i niezwykle potrzebna.
Była sobie raz kraina, która kiedyś tętniła życiem i lśniła zielenią, a teraz jest sucha i martwa. Mieszka w niej maleńka dziewczynka, która pewnego dnia spotyka na swej drodze gigantycznego kota o wiecznie burczącym brzuchu… Ten kot im więcej jadł, tym bardziej był głodny. Pożarł już zwierzęta i ludzi, lasy i pola, wsie i miasta, a nawet gwiazdy i planety. Wypił całą wodę z rzek i mórz… Czy jedno stworzenie ma prawo zjeść cały świat?
3. Trzy życzenia (6+)
Tekst: Anna Paszkiewicz
Ilustracje: Joanna Bartosik
W tej książce to rybka wypowiada trzy życzenia. Autorki odwracają bieg dobrze znanej bajki, by zachęcić dzieci i dorosłych do rozmowy na temat ochrony środowiska i świadomego dbania o otaczającą nas przyrodę. Zapraszają do szukania odpowiedzi na pytania: czy ludzie – duzi i mali – mogą spełnić życzenia złotej rybki? Pozycja obowiązkowa dla tych, którym los planety nie jest obojętny.
Na początku historii poznajemy podwodny świat jeziora, oraz jego mieszkańców. Poznajemy ich przy śniadaniu, kiedy plotkują i cieszą się ciepłym porankiem. Wydawałoby się, że ich życie toczy się całkiem zwyczajnie, lecz szybko okazuje się, że w wodzie zachodzą zmiany.
4. Klub przyjaciół planety (7+)
Tekst: Ruth Lillegraven
Przekład: Karolina Drozdowska
Ilustracje: Jens Kristensen
Dynamiczne i trzymające w napięciu historie kryminalne związane z ochroną środowiska i zmianami klimatycznymi z pewnością spodobają się młodym czytelnikom, którzy lubią rozwiązywać zagadki. W fabułę dodatkowo wplecione są interesujące ekofakty. Skąd się bierze ropa naftowa? Dlaczego jest problemem? I ile śmieci rocznie „produkuje” przeciętny człowiek? Tego warto się dowiedzieć!
Vanja, Sivert i Mo mieszkają w małej wiosce w północnej Norwegii. Co też takiego ciekawego może dziać się w jakiejś mieścinie na krańcach Europy? Bardzo wiele! Tajemnicze rzeczy mogą wydarzyć się wszędzie, a małe miejsca bardzo często kryją wielkie tajemnice. Czy młodym członkom Klubu Przyjaciół Planety uda się odkryć, kto zanieczyszcza okolicę i szkodzi wszystkim?
5. Wilkołaczka (10+)
Tekst: Reeli Reinaus
Przekład: Anna Michalczuk-Podlecki
Ilustracje: Marja-Liisa Plats
Utrzymana w klimacie realizmu magicznego, pełna przygód i nieprawdopodobnych zdarzeń historia o przyjaźni, poświęceniu i tych INNYCH, którzy wzbudzają w nas lęk (dopóki nie odważymy się ich poznać). Między wierszami pokazuje, czym są odwaga i szacunek – do samych siebie, do obcych, do przyrody oraz… do przeszłości.
Las niedaleko jednej z estońskich wsi jest tajemniczym miejscem zamieszkanym przez znane z baśni i dawnych legend istoty. Niektóre są przyjazne ludziom, inne – wrogie. Wie o nich tylko dziewczynka o imieniu Liisi, która po babci odziedziczyła wiedzę i… niezwykłe moce. Jest strażniczką lasu. Pilnuje, żeby ludzie nie zakłócali spokoju jego mieszkańcom i żeby byli bezpieczni. Ceną, jaką płaci za swój dar jest wykluczenie…
***
Wydanie książek z projektu „Gramy w zielone” jest współfinansowane przez Unię Europejską w ramach programu Kreatywna Europa. Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
/ach, Wydawnictwo Widnokrąg/