Delikatna zazdrość pojawia się w wielu związkach – to nic strasznego. Jednak gdy staje się ona obsesyjna i przybiera wręcz postać obłędu, może być sygnałem choroby. Ciągłe próby kontrolowania partnera oraz notoryczne oskarżenia o zdradę to objawy typowe dla Zespołu Otella. Skąd bierze się syndrom chorobliwej zazdrości? Kiedy warto pomyśleć o profesjonalnej terapii psychologicznej? Na te pytania odpowiadamy w dalszej części artykułu!
Zespół Otella – choroba zazdrości?
W większości przypadków zazdrość to całkiem niezły impuls do rozwoju osobistego i zmiany nawyków myślowych. Niekiedy jednak staje się ona chorobą wymagającą terapii. Podobnie jak tytułowy bohater szekspirowskiej tragedii, pacjent z Zespołem Otella stale podejrzewa partnerkę o zdradę. Człowieka dotkniętego tym zaburzeniem bardzo trudno jest przekonać o tym, że jest inaczej, niż myśli. W skrajnych sytuacjach nieleczony obłęd zazdrości może skończyć się nawet tak jak w sztuce Szekspira – tragicznie. Chorobliwie zazdrosny o Desdemonę Otello zabija w końcu rzekomo niewierną małżonkę, po czym sam popełnia samobójstwo.
Jak więc rozpoznać zaburzenie, a także jak je leczyć? Sprawdź!
Czym objawia się Zespół Otella?
Mężczyzna dotknięty Zespołem Otella jest silnie przekonany o tym, że partnerka go zdradza, chociaż nie ma ku temu żadnych racjonalnych podstaw. Mimo to we wszystkim doszukuje się dowodów jej niewierności. Regularnie przeszukuje jej rzeczy osobiste, a nawet podejmuje własne śledztwa – instaluje w domu podsłuchy czy też wynajmuje detektywów. Co istotne, w oczach mężczyzny cierpiącego na obłęd zazdrości domniemanym kochankiem może być dosłownie każdy. W konsekwencji potrafi być on agresywny wobec zupełnie obcych mu ludzi. Często też snuje teorie spiskowe, podejrzewając inne osoby o ukrywanie przed nim prawdy.
Kto jest najbardziej podatny na to zaburzenie?
Syndrom Otella dotyka głównie mężczyzn z chorobą alkoholową, kobiety chorują znacznie rzadziej. Przypuszcza się, że u źródła obłędu leży nieprawidłowe funkcjonowanie pewnych struktur mózgu, jednak podłoże choroby nie jest dokładnie poznane.
Przyczynami mogą być m.in.:
- urazy głowy,
- przebyte zabiegi,
- zatrucia neurotoksynami,
- uzależnienie od substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu.
Za jedną z głównych przyczyn uznaje się właśnie chorobę alkoholową. Oczywiście nie u każdego pijącego mężczyzny wykształci się Zespół Otella. Zdaniem części psychologów obłęd zazdrości może mieć głębsze podłoże, np. być wynikiem podświadomego lęku przed porzuceniem.
Konsekwencje chorobliwej zazdrości
Nieleczony Zespół Otella z czasem nasila się oraz bywa bardzo groźny w skutkach. W przebiegu choroby często pojawiają się niebezpieczne dla otoczenia zachowania agresywne. W skrajnych przypadkach takie incydenty mogą nawet skończyć się tragicznie. Dlatego też w razie zaobserwowania u osoby z najbliższego otoczenia niepokojących objawów, nie warto ich bagatelizować. Konieczna jest wtedy dokładna diagnostyka, a następnie odpowiednio dobrana terapia.
Jak zdiagnozować Zespół Otella?
Podstawą rozpoznania alkoholowego obłędu zazdrości jest szczegółowy wywiad lekarski. Lekarz pyta pacjenta m.in. o przeszłe doświadczenia życiowe, środowisko, w jakim dorastał, a także o to, czy przyjmuje on substancje psychoaktywne. Często zaleca się też dodatkową diagnostykę neurologiczną. Wprawdzie Zespół Otella najczęściej pojawia się u osób uzależnionych od alkoholu, ale w medycynie nic nie jest regułą. Niekiedy równolegle mogą występować też inne przyczyny.
Jak leczyć kogoś, kto cierpi na obłęd zazdrości?
Jeśli do obłędu doprowadziła choroba alkoholowa, pierwszym krokiem jest terapia odwykowa w ośrodku leczenia uzależnień. Jednak samo odstawienie alkoholu to za mało, aby pozbyć się urojeń. Pacjentom z Zespołem Otella proponuje się więc psychoterapię – najczęściej terapię psychodynamiczną lub poznawczo-behawioralną. W uzasadnionych przypadkach włącza się również farmakoterapię. Niekiedy wskazane jest szpitalne leczenie psychiatryczne. Alkoholowy obłęd zazdrości leczy się trudno. Często okresy częściowej remisji przeplatają się ze stanami zaostrzenia objawów. W związku z tym niektórzy pacjenci muszą korzystać z terapii nawet do końca życia.
Interesujesz się psychologią i rozwojem osobistym?
Zagadki umysłu fascynują badaczy od dawna. Ciebie również? Więcej inspirujących artykułów na temat rozwoju osobistego, psychologii, uzależnień oraz zdrowego stylu życia znajdziesz na portalu Zdrowie i Życie – sprawdź!