Jak ważne jest nasze uzębienie przekonujemy się niekiedy dopiero po latach. Dobrostan naszej jamy ustnej wpływa często na cały organizm, nie tylko wymogi estetyczne odgrywają tu swą niebagatelną rolę. Stan naszego uzębienia to stan naszego zdrowia i ducha. Wszelkie, nawet drobne urazy, które nam się przytrafiają, nie mogą być lekceważone. Pęknięcie, ukruszenie
szkliwa, złamana korona, wybity ząb… W każdym z tych przypadków powinniśmy udać się do stomatologa. Nawet, gdy wydaje się dla nas to błahostką, bo nie boli, warto, aby przyjrzał się temu specjalista. Jeśli to zlekceważymy, uraz może przypomnieć o sobie w przyszłości. Tym bardziej, że według statystyk, zdecydowana większość urazów zębów ma miejsce w
dzieciństwie.
Generalnie aż 5% urazów występuje około drugiego czy czwartego roku życia, gdzie mobilizacja ruchowa dzieci powoduje większe prawdopodobieństwo wystąpienia takich wypadków – informuje Milena Bartman, stomatolożka.
Dlatego zwracajmy uwagę na nasze pociechy, im są aktywniejsze, tym uraz staje się bardziej możliwy. Do pełnoletności może niestety tych urazów przybyć.
Złamanie, zwichnięcie, wybicie zęba…, czyli katalog urazów zębów Wszelkie urazy, które nam się przytrafiają, dotyczą zębów mlecznych lub zębów stałych. Te pierwsze mogą wpływać na kondycję zawiązków zębów stałych, znajdujących się przy ich korzeniach.
Oznaczać to może, że w przyszłości stały ząb będzie wychodził z niedorozwojem szkliwa, z jakimiś plamkami, a samo szkliwo może być niestety słabsze lub bardziej podatne na próchnicę – dodaje ekspertka stomatologiczna Milena Bartman.
W zębach mlecznych najczęstszym typem urazu jest zwichnięcie, natomiast w zębach stałych to złamania w obrębie korony. Same złamania zębów mogą też przebiegać w różnorodny sposób. Obejmują różne części zęba, jak korzeń czy korona. Zwichnięcia zęba oznaczają, że doszło do uszkodzenia więzadeł, które trzymają ząb w zębodole. Gdy ząb jest bardziej wrażliwy na opukiwanie, zapewne doszło do łagodniejszej wersji zwichnięcia, czyli wstrząśnienia. Zwichnięciem całkowitym nazywamy po prostu wybicie zęba.
Apelujemy, warto być uważnym przy obserwacji naszych dzieci. Oto kilka niezbędnych rad dla rodziców i opiekunów.
Jama ustna i jej okolice są bardzo dobrze ukrwionymi miejscami, dlatego też nawet przy stosunkowo niewielkim urazie, krwi może pojawić się naprawdę bardzo dużo. Dlatego zachowajmy spokój, gdy pojawia się krew. Dziecko obserwuje naszą reakcję i przejmuje nasze emocje. Wystarczy umyć dziecku buzię i namówić do wyplucia krwi, po czym opłukać jamę ustną wodą, aby zapobiegnąć powstaniu obrzęku i zatrzymać krwawienie. Dobrze jest przyłożyć w okolicy urazu coś chłodnego.
Gdy mamy za sobą już pierwsze działania, ze spokojem obejrzyjmy buzię dziecka, sprawdźmy czy nie doszło czasem do złamania zęba. Rozsądne będzie poszukanie odłamanego fragmentu, ponieważ można w wielu przypadkach uratować w ten sposób zęba.
Jeśli doszło do złamania korony zęba, na przykład w połowie albo w części i mamy ten fragment, nawet gdy jest ubrudzony, to warto go zabrać do gabinetu, ponieważ po odpowiednim przygotowaniu można ponownie przykleić do zęba właśnie ten ukruszony element. Tak przyklejony fragment zęba wygląda dużo bardziej naturalnie niż odbudowa z wypełnienia, czyli kompozytowa – zapewnia stomatolożka Milena Bartman.
Jeśli jednak nie znajdziemy uszkodzonego fragmentu zęba, to też nic się nie dzieje. Trzeba się po prostu udać do gabinetu, wtedy lekarz stomatolog może odbudować taki utracony fragment korony zębowej.
Wybity ząb, czy to koniec świata? Pamiętajmy, że nie zawsze coś jest nieodwracalne, choć tak może się nam na pierwszy rzut wydawać. Gdyby zdarzyło się nam wypadnięcie zęba, nie zapomnijmy, że istnieje możliwość ponownego wprowadzenia go do jamy ustnej podczas zabiegu replantacji.Ważne: replantujemy tylko zęby stałe, zębów mlecznych to nie dotyczy!
Przy wybitym zębie bardzo dużą rolę odgrywa czas – im szybciej znajdziemy się pod opieką stomatologa, tym większa szansa na uratowanie zęba. Najlepiej w ciągu 30 minut!
Jeśli nie mamy żadnych chorób współistniejących, jesteśmy ogólnie zdrowi, możemy spróbować replantować taki ząb samodzielnie. W tym celu należy go porządnie opłukać przez 10 sekund pod bieżącą wodą, wtedy można go wsadzić do zębodołu, ustawić możliwie prosto, a później unieruchomić poprzez nagryzienie chusteczki higienicznej. Skuteczne jest również obłożenie zęba folią aluminiową, aby ten ząb stał w szeregu i z takim zaopatrzeniem bardzo szybko udajemy się do gabinetu dentystycznego- przekonuje Milena Bartman.
W każdym innym przypadku opłukany ząb należy umieścić w soli fizjologicznej, mleku albo… w ślinie. Ząb można także włożyć po prostu do jamy ustnej, pamiętajmy jednak, że jest to dosyć ryzykowne rozwiązanie szczególnie u dzieci, ponieważ grozi połknięciem w trakcie transportu.
Tak czy inaczej, z zabezpieczonym zębem pędzimy jak najszybciej do gabinetu.
Ukruszenie zęba to też uraz
To częsty temat zapytań pacjentów, bo i uraz powszechny. Co zrobić, gdy dziecko lekko ukruszyło ząb, czy trzeba się od razu udać z tym do dentysty? Jak najbardziej! Ukruszenie zęba może wymagać jego wygładzenia, aby nie kaleczył języka czy wargi, zabezpiecza się go lakierem fluorowym. Zawsze priorytetem powinna być wizyta u stomatologa, im szybciej tym lepiej. Podczas takiej wizyty zawsze musimy zebrać bardzo dokładny wywiad, nie tylko lekarski, ale też dotyczący samego urazu, kiedy to się stało, w jakich okolicznościach, musimy to wszystko wiedzieć przed podjęciem leczenia – odpowiada ekspertka Milena Bartman.
Dentysta podczas wizyty sprawdzi także żywotność zęba, czyli jego reakcję na bodźce np. termiczne. Przez kilka tygodni po urazie ząb może nie reagować, dlatego konieczne są wizyty kontrolne. W zależności od postawionej diagnozy lekarz stomatolog przedstawi plan leczenia lub zaleci obserwację zęba.
Profilaktyka, uważność oraz dbanie o uzębienie to powinny być dla nas drogowskazy do lepszego, zdrowego życia i samopoczucia. Ważne jest też przełamanie lęku przed wizytą u stomatologa, tam nam przecież pomogą! Pamiętajmy o tym.
Konsultacja: Lek. dent. Milena Bartman – absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Specjalizuje się w leczeniu zachowawczym, kompleksowym planowaniu terapii, odbudowie estetycznej oraz leczeniu pacjentów z dentofobią. Posiada doświadczenie w pracy z pacjentami pod narkozą i z użyciem gazu rozweselającego, a także w stomatologii dziecięcej. Udziela konsultacji również w języku angielskim.
Artykuł powstał we współpracy z Medicover Stomatologia
