Jeśli zauważyłaś u swojego dziecka objawy alergii np. nawracający katar lub swędzące oczka, koniecznie udaj się do lekarza. Specjalista określi, czy konieczne jest wykonanie testów skórnych i pokarmowych. Potwierdzą one czynnik, przez który pojawiają się objawy alergii. Podczas wizyty lekarz na podstawie wywiadu określi rodzaj testu oraz wybierze alergeny, które pomogą w ocenie uczulenia. Na temat testów porozmawialiśmy z alergolog dr n. med. Aleksandrą Kucharczyk z Centrum Medycznego Damiana.
– U dzieci testy robi się wtedy, kiedy widzimy, że ewidentnie utrzymują się zmiany skórne o charakterze alergicznym. Takie testy zaleca się wykonywać u dzieci powyżej 5. roku życia, ponieważ wtedy można je wykonać technicznie – dziecko w tym wieku jest bardziej cierpliwe i łatwiej znosi przebieg i czas wykonywania testów – twierdzi dr Aleksandra Kucharczyk. – Wielu dorosłych traktuje te testy, zwłaszcza pokarmowe, jako screening wykonywany co jakiś czas, jak np. morfologię. To jest błąd, ponieważ testy pokarmowe są takim badaniem, które ma dosyć ograniczone wskazania. Powinny być najpierw objawy, żeby w ogóle kierować się na to badanie. Nie możemy go traktować na zasadzie: a może mam alergię, to sobie sprawdzę – ostrzega.
Zanim zdecydujemy się na testy, ważne jest, żeby określić objawy, które nas niepokoją. – Do wyniku zawsze podchodzi się w kontekście klinicznym, czyli tego, jakie są objawy. Inaczej nie można ich zinterpretować. Zbyt często wychodzą albo totalnie tam, gdzie pacjent nie ma objawów, albo ujemne tam, gdzie widzimy, że ta alergia może być – dodaje Kucharczyk.
W rutynowej diagnostyce alergologicznej wykonuje się przede wszystkim dwa rodzaje testów: skórne testy punktowe oraz naskórkowe testy płatkowe, które różnią się rodzajem reakcji immunologicznej zachodzącej w trakcie testu, sposobem wykonania oraz czasem odczytu wyniku.
Na stronie Centrum Medyczne Damiana czytamy, że skórne testy punktowe wziewne i pokarmowe są szczególnie przydatne w diagnozowaniu uczulenia na alergeny powietrznopochodne, czyli zawieszone w powietrzu, takie jak pyłki roślin (traw, drzew i chwastów), roztocze kurzu domowego, alergeny sierści zwierząt lub grzyby pleśniowe. Znajdują zastosowanie również w rozpoznawaniu alergenów odpowiedzialnych za alergiczne i całoroczne zapalenia spojówek i błony śluzowej nosa oraz astmy.
Na czym polegają testy skórne?
Testy polegają na tym, że na skórze przedramienia nakłada się krople wyciągów alergenowych. Później każdą z nich delikatnie się nakłuwa i powstaje coś w rodzaju delikatnego zadrapania po to, aby wprowadzić odrobinę alergenu podnaskórkowo. Czekamy 15 minut na odczyt. Jeżeli test jest dodatni, to mierzymy wielkość bąbla, który się tworzy w miejscu, w którym dochodzi do reakcji alergicznej. Wynik równy lub powyżej 3 milimetrów daje potwierdzenie, że wynik jest dodatni. Testy skórne najlepiej wykonywać co 2-4 lata.
– Sam wynik testów skórnych, który często może być fałszywie dodatni, nie jest powodem do wprowadzenia diety eliminacyjnej. Czyli: jeśli test jest dodatni, ale dziecko nie reaguje na produkt, mamy obowiązek przeprowadzenia próby prowokacyjnej – twierdzi dr Aleksandra Kucharczyk. – Jeśli wyszedł dodatni wynik próby prowokacji, należy odstawić na dwa tygodnie produkt, który uczula.
Jak przygotować się do badania?
Aby wynik testów wyszedł jak najbardziej wiarygodnie, należy przestrzegać kilku zasad. 2 tygodnie przed badaniem nie należy wystawiać skóry na promienie słoneczne lub solarium. Jeśli twoje dziecko zażywa już jakieś środki przeciwalergiczne, musi je odstawić 7-14 dni przed dniem, w którym będzie miał wykonywany test. 7 dni przed badaniem nie wolno nakładać na skórę przedramion leków w postaci maści i kremów, szczególnie ze sterydami.
W dniu badania nie można spożywać nie czekolady, pomidorów, serów pleśniowych, kapusty, szpinaku, kiełbasy, tuńczyka, ogórków kiszonych i nie wolno balsamować skóry przedramion.
Odczulanie
CMD podaje, że jest ono jedną ze skuteczniejszych metod leczenia alergicznego nieżytu nosa czy też astmy, spowodowanych alergią. Polega na podawaniu/przyjmowaniu dawek mieszanki alergenów/alergoidów, które przy naturalnej ekspozycji powodują objawy choroby i zostało to potwierdzone punktowymi testami skórnymi i/lub oznaczeniem swoistych IgE.
– Leczenie może odbywać się całorocznie lub około sezonowo. Możliwe są dwie drogi podania alergenu/alergoidu podskórnie lub podjęzykowo, a decyzja o formie podania jest podejmowana przez lekarza w uzgodnieniu z pacjentem. Leczenie odczulające wymaga bezwzględnego stosowania się do zasad ustalonych przez alergologa prowadzącego w oparciu o zalecenia producenta, algorytmy postępowania ustalone przez Polskie Towarzystwo Alergologiczne oraz doświadczenie kliniczne lekarza w celu uzyskania maksymalnego efektu terapeutycznego przy minimalnym ryzyku powikłań – twierdzą specjaliści z CMD.
Istotny efekt uzyskuje się najczęściej po 2 latach immunoterapii. Minimalny okres leczenia to zwykle 3 lata, minimum rok od uzyskania maksymalnego efektu. Jest on określany indywidualnie dla pacjenta w przedziale od 3 do 5 lat, a wyjątkowo nawet dłużej niż 5 lat.
Centrum Medyczne Damiana
Al. Zjednoczenia 36, Warszawa
Artykuł powstał we współpracy z Centrum Medycznym Damiana
