W Polsce jest około 2,1 mln chorych leczonych na cukrzycę oraz kilkusettysięczna grupa osób, która nie ma świadomości tej choroby i nie podejmuje leczenia. Tymczasem wczesne wykrycie oraz stosowanie odpowiednich terapii może pomóc w uniknięciu groźnych powikłań. Cukrzyca jest wielkim wyzwaniem dla naszego społeczeństwa. Jak zaznacza prof. Maciej Małecki, Prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego osoby z cukrzycą wymagają opieki medycznej oraz stworzenia ram organizacyjnych i finansowych dla tej opieki. Ponadto są to osoby, które mają często zmniejszoną produktywność, dotknięte są nierzadko inwalidztwem i pozostają na utrzymaniu państwa oraz przedwcześnie umierają.
14 listopada obchodzimy Światowy Dzień Cukrzycy. Z tej okazji wystartowała kolejna edycja kampanii edukacyjnej „Życie z cukrzycą” pod patronatem Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego przygotowana przez Medical Media Solutions. Projekt ukazuje się wraz z dziennikiem „Rzeczpospolita” oraz będzie dostępny również online.
W leczeniu cukrzycy bardzo ważną kwestią jest właściwa insulinoterapia, gdyż zaznacza się, że statystycznie co drugi pacjent z cukrzycą typu 2 jest leczony insuliną. Obecnie w insulinoterapii mamy szeroki wachlarz możliwości, który pozwala dostosować terapię do indywidualnych potrzeb i umiejętności każdego pacjenta. „Niezwykle ważne jest, żeby wybrać ten właściwy czas do leczenia insuliną, dlatego dzisiaj uznaje się, że lepiej jest rozpocząć insulinoterapię chwilę wcześniej niż zbyt późno, gdyż przedłużone w czasie odwlekanie leczenia insuliną przynosi negatywne efekty zdrowotne.” – podkreśla prof. Dorota Zozulińska – Ziółkiewicz, Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.
Współcześnie, dzięki rozwojowi analogów insuliny, pacjenci otrzymują leczenie dostosowane do swoich potrzeb, aktywności, stylu życia czy rodzaju diety. Taka terapia jest akceptowana przez pacjenta, zapewnia mu efektywną kontrolę cukrzycy oraz bezpieczeństwo leczenia. „Gdyby nasi pacjenci powszechnie stosowali dostępne w Polsce analogi insulin długodziałających, to moglibyśmy poprawić ogólne wyrównanie cukrzycy. Preparaty te są obecnie standardem leczenia w innych krajach europejskich.” – zaznacza prof. Leszek Czupryniak, Kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Niestety w Polsce dostęp do nich jest ograniczony często ze względów ekonomicznych. „Potencjał insulinoterapii w Polsce nie jest jednak zawsze i w pełni możliwy do wykorzystania. Z uwagi na to, że nie wszystkie preparaty insulinowe są refundowane w takim samym stopniu, to zdarza się nierzadko, że względy ekonomiczne decydują o tym, że chory nie otrzymuje tej insuliny, która byłaby u niego bardziej wskazana.” – dodaje prof. Janusz Gumprecht z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Tegoroczne hasło Światowego Dnia Cukrzycy brzmi w wersji polskiej „Cukrzyca: skierujmy na nią oczy, okażmy jej serce” i skupia się na problemie powikłań ocznych i kardiologicznych u pacjentów z cukrzycą. „Musimy jednak pamiętać, że większość naszych pacjentów umiera na choroby serca. Chcemy więc zwrócić uwagę na to, że jest sporo nowoczesnych leków w cukrzycy typu 2, które zmniejszają ryzyko sercowo-naczyniowe, a nie są w ogóle dostępne dla pacjentów w Polsce ze względu na brak refundacji.” – wyjaśnia prof. Maciej Małecki. Redukcja powikłań sercowo-sercowo naczyniowych staje się jedną z najważniejszych kwestii. Wiemy już doskonale, że oprócz dbania o odpowiedni poziom cukru we krwi, kluczowe jest właściwe leczenie nadciśnienia tętniczego i zaburzeń lipidowych. „Z badań wynika, że pacjent z cukrzycą traci 6-7 lat życia w porównaniu do swojego rówieśnika bez cukrzycy. Przyczyną tak dużej różnicy są zgony z powodu chorób serca. W związku z tym głównym zadaniem diabetologii jest takie prowadzenie pacjenta, by uniknął tych przewlekłych powikłań i tym samym żył dłużej. Rozwój w diabetologii jest duży i ostatni rok przyniósł przełomowe wydarzenia. Pojawiły się leki o udowodnionym działaniu, które przedłużają życie chorych na cukrzycę, chroniąc m.in. ich serce.” – zaznacza prof. Grzegorz Dzida, Konsultant Lubelski w dziedzinie diabetologii.
Cukrzyca wymaga od chorego nieustannej edukacji i doszkalania się. Osoba z cukrzycą poznaje swoją chorobę cały czas. Od 15 lat portal mojacukrzyca.org jest miejscem w sieci, gdzie chorzy mogą znaleźć zrozumienie i podzielić się swoim doświadczeniem. Jest to wartościowy przykład działań na rzecz edukacji i integracji osób z cukrzycą w Polsce. Z tego powodu, aby docenić cały zespół portalu oraz wszystkich innych, którzy wkładają swój czas i energię w poprawę opieki diabetologicznej w Polsce twarzą tej edycji kampanii został Jerzy Magiera, twórca i administrator portalu mojacukrzyca.org.
Zapytaliśmy również ekspertów, od lat aktywnie działających dla poprawy opieki diabetologicznej w Polsce, jakie problemy dotykają polskich pacjentów i co ich zdaniem należałoby zmienić, aby poprawić obecną sytuację. „Na bazie długofalowej strategii powinna zostać opracowana kompleksowa polityka i plan działania, który obejmie główne typy cukrzycy, cały proces działań prewencyjnych, od profilaktyki pierwotnej poprzez prewencję powikłań, leczenie i kompleksową opiekę.” – zauważa Igor Grzesiak, Członek Zarządu Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Koalicja na Rzecz Walki z Cukrzycą. Oprócz kompleksowych planów działania potrzebny jest również dostęp do odpowiedniego leczenia. „Z naszej perspektywy do większej dostępności nowoczesnych terapii jeszcze daleka droga, skoro w chwili obecnej nie ma nawet szansy na szeroką refundację analogów insulin długodziałających dla pacjentów z cukrzycą typu 2, co z punktu widzenia dzisiejszego leczenia cukrzycy powinno być standardem. Cieszy nas fakt, że analogi te znalazły się przynajmniej na liście leków refundowanych dla seniorów.” – wskazuje Anna Śliwińska, Prezes Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków. Opieka diabetologiczna wymaga podejścia zintegrowanego i zaangażowania wielu specjalistów. „W takich zespołach powinien być lekarz, pielęgniarka, edukator, dietetyk, psycholog, rehabilitant, pracownik socjalny oraz konsultanci innych specjalności.” – wyszczególnia Alicja Szewczyk, Przewodnicząca Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii. Na rolę nowoczesnych technologii w życiu osób z cukrzycą zwraca uwagę Monika Zamarlik, Prezes Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pomocy Dzieciom i Młodzieży Chorym na Cukrzycę.
Dużo więcej na obszerny temat cukrzycy, któremu dedykowana jest kampania oraz artykuły o terapii ran, samokontroli, lipohipertrofii, powikłaniach ocznych czy odpowiednim leczeniu cukrzycy znajdą Państwo w publikacji „Życie z cukrzycą”, która ukazała się 14 listopada 2016 r. wraz z dziennikiem „Rzeczpospolita” oraz na www.dbajozdrowie.info
