Go to content

Owoce dla cukrzyka. Po które z nich można bezpiecznie sięgać?

kobieta kroi owoce dla cukrzyka
Fot. iStock

Owoce dla cukrzyka to temat, który rządzi się jasno określonymi zasadami. Mimo że w owocach znajduje się sporo naturalnych cukrów, nie wszystkie są niewskazane w diecie osoby cierpiącej na cukrzycę typu 2. Każdy diabetyk powinien wiedzieć, jak układać dietę, by była dla niego bezpieczna. Jakie więc owoce dla cukrzyka powinny się w niej znaleźć, a jakich lepiej unikać?

Cukrzyca typu 2 jest chorobą, na którą zapada coraz więcej osób. Jest to choroba metaboliczna, w której przebiegu dochodzi do zbyt niskiego wydzielania insuliny przez trzustkę, co powoduje zaburzenia w wykorzystaniu glukozy (jest ona paliwem dla organizmu) przez komórki. W efekcie dochodzi do hiperglikemii, czyli wzrostu stężenia glukozy we krwi, oraz wydalania jej z moczem. W przypadku zaniedbania choroby skutkuje ona poważnymi powikłaniami, które mogą w dalszej perspektywie prowadzić do śmierci.

Dieta w cukrzycy typu II a owoce

Dieta przy cukrzycy musi być zbilansowana i różnorodna. Ważna jest w niej ilość węglowodanów (cukrów), które wpływają na skoki poziomu cukru we krwi. Z pożywieniem dostarczamy do organizmu  dwa rodzaje węglowodanów:

  • węglowodany proste —  wchłaniają się do krwi szybko, powodując nagły skok poziomu cukru we krwi. Naturalnie występują w owocach i miodzie, znajdziemy je także w słodyczach i produktach przetworzonych;
  • węglowodany złożone — mają bardziej skomplikowaną budowę, dlatego wchłanianie do krwi trwa znacznie dłużej niż węglowodanów prostych. Znajdziemy je m.in. w pieczywie żytnim, makaronie razowym, grubych kaszach, płatkach owsianych, warzywach strączkowych. To one powinny dominować w diecie cukrzyka.

Owoce obfitują w cukry proste, które gwałtownie podnoszą poziom cukru we krwi, ale jednocześnie są skarbnicą błonnika pokarmowego, który reguluje poziom cholesterolu i cukru we krwi, oraz poprawia trawienie. Stąd też nie ze wszystkich owoców diabetyk musi zrezygnować. Najważniejszym kryterium jest indeks glikemiczny (IG), który określa wpływ danych produktów na stężenie cukru we krwi.

Fot. iStock/PeopleImages

Indeks glikemiczny dzieli produkty na:

  • produkty o niskim indeksie glikemicznym: <55;
  • produkty o średnim indeksie glikemicznym: 56-70;
  • produkty o wysokim indeksie glikemicznym: >70.

Im indeks glikemiczny owocu jest wyższy, tym szybciej rośnie poziom cukru po zjedzeniu danego produktu.

Owoce dla cukrzyka — po które warto sięgać?

Ponieważ owoce są bardzo zdrowe, nie powinno ich brakować w zbilansowanej diecie. Cukrzycy powinni sięgać po owoce o niskim indeksie glikemicznym. Zaliczają się do nich m.in.:

  • owoce jagodowe (IG: 22-40) – zaliczamy do nich maliny, truskawki, wiśnie, jagody, porzeczki, agrest. Są one skarbnicą witamin, minerałów, błonnika, antyoksydantów, oraz innych cennych dla zdrowia substancji. Co więcej, mogą regulować poziom cukru we krwi oraz poprawiać wrażliwość tkanek na działanie insuliny;
  • grejpfruty i inne cytrusy (IG: 25) – grejpfruty ponadto zawierają witaminy A, E, witaminy z grupy B, witaminę C, potas, sód, wapń, fosfor, magnez, żelazo;
  • jabłka (IG: 38) – zawierają witaminy takie jak: A, C, K, witaminy z grupy B. Poza tym dostarczają wapń, żelazo, cynk, fosfor, potas,  magnez, mangan, sód, miedź i fluor;
  • granaty (IG: 35) – są źródłem witaminy C, E i B5, dostarczają potas, magnez i fosfor;
  • awokado (IG: 15) – znajdziemy w nim witaminy E, A, B1, B2, B5, B7, B9, C, PP, K. Nie brakuje w nim wapnia, potasu i fosforu;
  • gruszki (IG: 38) – dostarczają witaminy: A, B1, B2, B6, C i PP, a także składniki mineralne takie jak: potas, fosfor, wapń, magnez, sód, miedź, żelazo, bor i jod;
  • śliwki (IG: 39) – są źródłem witaminy A, E, witamin z grupy B, a do tego wapnia, żelaza, magnezu, fosforu.

Ważne jest także to, że dojrzałe owoce mają większy indeks glikemiczny niż niedojrzałe. Dzieje się tak, ponieważ w mniej dojrzałych owocach jest skrobi opornej na trawienie, a więc taki owoc trawi się dłużej, a cukier, który dostarcza, wolniej się wchłania do krwi. Owoców, nawet o niskim IG,  nie może być zbyt dużo w diecie cukrzyka. Zasady mówią, że optymalną ilością jest spożywanie podzielonych na kilka mniejszych porcji 300 gramów owoców dziennie.

Fot. iStock / anandaBGD

Jakie owoce nie są polecane dla cukrzyka?

Nie licząc tych mocno dojrzałych, istnieje grupa owoców o wysokim, niesprzyjającym diabetykom indeksie glikemicznym. Zalicza się do nich m.in.:

  • arbuzy – IG: 75.
  • melony – IG: 65;
  • ananasy – IG: 59;
  • mango – IG: 55;
  • mocno dojrzałe banany – IG: 52.

Uważać należy też na soki owocowe, koktajle, musy, czy dżemy, które mają wysoki IG, ponieważ im bardziej rozdrobniony lub rozgotowany jest produkt, tym szybciej jest on wchłaniany do krwi. Dodatek cukru np. do dżemu także jest niekorzystny dla diabetyka.

Owoce w cukrzycy typu I

Diabetycy cierpiący na cukrzycę typu I mogą sięgać po dowolne owoce, o ile przestrzegają określania wartości wymienników węglowodanowych (dostępne są tabele WW) spożywanego owocu, aby dostosować potrzebną dawkę insuliny.


źródło:  diabetyk24.pl