Go to content

Opiekuńcza rola położnej i wsparcie przy karmieniu piersią w pierwszych miesiącach po porodzie

Fot. iStock / SolStock

– radzi położna Arleta Kwiatkowska-Król, ambasadorka kampanii społeczno-edukacyjnej „Położna na Medal”

Rola położnej to nie tylko opieka nad dzieckiem, ale również wsparcie młodej mamy w czynnościach związanych z noworodkiem w pierwszych miesiącach po porodzie. Bardzo ważna okazuje się pomoc przy karmieniu piersią. Jak prawidłowo przygotować młodą mamę do karmienia? Czy technika, pozycja i czas karmienia ma duże znaczenie? Jakie mogą być skutki nieprawidłowego karmienia piersią? Na te i inne pytania odpowiada położna, ambasadorka kampanii „Położna na medal” – Arleta Kwiatkowska-Król.

Tuż po porodzie

Według obowiązujących procedur położna środowiskowa musi dotrzeć do młodej matki do 48 godzin po wyjściu ze szpitala. Najczęściej pobyt w szpitalu trwa 2 doby po porodzie fizjologicznym i 3 doby po cięciu cesarskim. Położna świadcząca usługi w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia powinna po porodzie odwiedzić matkę od 4 do 6 razy. W trakcie tych wizyt powinna znaleźć czas na problemy dotyczące laktacji.

Bardzo dużo kobiet boryka się z problemami dotyczącymi karmienia piersią, duża ich część twierdzi, że nie tak wyobrażały sobie swoją „drogę mleczną”.

Narodziny dziecka i okres laktacji są nowym wydarzeniem w życiu kobiety, niejednokrotnie przynoszącym lęk i niepewność. Życzliwość i empatia ze strony położnej, jej wyrozumiałość oraz gotowość do reagowania na wszystkie wezwania, wpływa na rozluźnienie napięcia u pacjentki, likwiduje strach, uspokaja i daje poczucie bezpieczeństwa. Położna, która dociera do kobiety pozostaje z nią w najbliższych kontaktach, relacja powinna być oparta na wzajemnych zaufaniu, chęci otrzymania pomocy i niesienia jej z drugiej strony. Staje się najbliższą powiernicą problemów dnia codziennego.

Dziecko na pierwszym miejscu

Po powrocie ze szpitala problem karmienia dziecka jest tym ,który może wysuwać się na I miejsce. W pierwszych dniach macierzyństwa to położna oswaja położnicę z trudem, jaki należy włożyć w pracę nad rozpoczęciem karmienia naturalnego. To ona, prowadząc pogadanki, przedstawia wszystkie za i przeciw dotyczące karmienia piersią, rozwiewając wszelkie wątpliwości matki. Kobieta musi być świadoma czego oczekiwać od swojej akuszerki, która jest zobligowana do pomocy przy dostawieniu noworodka do piersi.

 

Instruktaż karmienia piersią. Co to takiego?

Rolą położnej we wsparciu młodej mamy przy karmieniu dziecka piersią jest stosowanie i wprowadzenie matki w instruktaż prawidłowego karmienia piersią:

– bardzo ważna jest technika dostawienia

– istotną rolę odgrywa pozycja do karmienia

– ważny jest też czas trwania karmienia

Matka musi wiedzieć co jest stanem fizjologicznym, a co świadczy o problemie, przy którym potrzebna będzie pomoc fachowca oraz gdzie i do kogo się po nią zwrócić. Położna powinna nauczyć kobietę oceniać:

– długość karmienia (20-30min)

– ilość zużytych pieluch (w zależności od wieku dziecka)

– przyrosty wagowe dziecka (określane przedziałami wiekowymi)

– stan ogólny dziecka

Młoda mama musi znać podstawowe pojęcia:

Nawał mleczno-fizjologiczny – to okres, w którym pod wpływem wysokiego stężenia prolaktyny i innych hormonów wyzwalających laktację, gwałtownie zwiększa się ilość pokarmu. Zazwyczaj pojawia się między drugą, a szóstą dobą po porodzie i trwa od 2 do 3 dni.

Bolesność brodawek – najczęstszy problem w czasie karmienia piersią. Brodawka to miejsce bardzo wrażliwe, potrzebujące kilku dni na przyzwyczajenie się do nowej sytuacji (noworodek wiszący na piersi). Pomocna może okazać się poprawa techniki karmienia, ocena uszkodzenia brodawki, zastosowanie preparatów osłaniających brodawkę i łagodzących objawy podrażnienia, np. użycie Alantan Plus krem. Dzięki alantoinie i d-pantenolowi łagodzi podrażnienia sutków podczas karmienia piersią. Bezpieczny w stosowaniu, ponieważ przeznaczony jest m.in. dla mam w okresie poporodowym.

Obrzęk piersi – stan patologiczny gruczołu piersiowego, charakteryzujący się bolesnym obrzmieniem, wypływ pokarmu jest osłabiony. Można zastosować okład ciepły naprzemiennie z zimnym w celu złagodzenia obrzmienia.

Zastój pokarmu – stan patologiczny, charakteryzujący się bolesnym obrzmieniem piersi i zaburzeniami wypływu pokarmu (wypływ jest zablokowany). Zazwyczaj występuje między drugą, a dziesiątą dobą po porodzie.

Zapalenie piersi – konsekwencja braku postępowania w zastoju i obrzęku piersi. Może wystąpić na każdym etapie laktacji, najczęściej jednak między drugim, a szóstym tygodniem po porodzie. Szczyt zachorowań przypada na okres drugiego, trzeciego tygodnia po porodzie.

Ropień piersi – wyodrębniony zbiornik treści ropnej, powstający w wyniku zejścia procesu zapalnego leczonego z opóźnieniem i/lub niewłaściwie.

Zatkanie ujścia przewodu mlecznego lub wyprowadzającego – zaczerwienienie fragmentu piersi i bolesność odczuwalna podczas wypływu pokarmu.

W wszystkich tych przypadkach to położna środowiskowa w pierwszych tygodniach po porodzie powinna czuwać nad prawidłowym przebiegiem procesu karmienia naturalnego. Młoda matka powinna mieć z nią kontakt 24 godziny na dobę, co skutkować będzie prawidłowym działaniem i obejdzie się wtedy bez negatywnych skutków ubocznych dla mamy i nowonarodzonego dziecka.


Położna na Medal to prowadzona od 2014 roku kampania społeczno-edukacyjna zwracająca uwagę na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej

w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Istotną kwestią kampanii jest również podnoszenie świadomości społecznej na temat roli położnych w opiece okołoporodowej.

Jednym z kluczowych elementów kampanii jest konkurs na najlepszą położną w Polsce. Zgłoszenia do tegorocznej, czwartej edycji konkursu przyjmowane są od 1 kwietnia do 31 lipca 2017 r. Głosy na nominowane położne można oddawać od 1 kwietnia do 31 grudnia 2017 roku. Nominacje i głosy odbywają się na stronie www.poloznanamedal2017.pl

Patronat honorowy nad kampanią i konkursem objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Patronat merytoryczny sprawują: Polskie Towarzystwo Położnych, Fundacja Rodzić po Ludzku oraz Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni. Mecenasem kampanii jest marka Alantan Plus.