Go to content

O odporność trzeba dbać cały rok. Jakich witamin brakuje nam najczęściej?

fot. Valeriy_G/iStock

Zmęczenie, infekcje, uczucie suchości oczu, wypadanie włosów, spadek energii, kiepski nastrój, problemy z koncentracją – oto przypadłości, jakie przynosi nam okres jesienno-zimowy. A jeśli jeszcze do tego dodamy zamknięcie w czterech ścianach, rezygnację z aktywności fizycznej, dorzucimy pracę przy komputerze, ciążę, palenie papierosów i sięganie po uboższe w witaminy i minerały pokarmy robi się niebezpiecznie dla naszego zdrowia. Oczywiście o odporność należy dbać cały rok, a nie tylko z okazji zbliżającego się przeziębienia. 

Witaminy i mikroelementy to składniki konieczne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witaminy nie tylko wspierają pracę narządów, ale regulują także metabolizm oraz wspierają układ odpornościowy. Niektóre mogą być magazynowane w naszych ciałach, np. witaminy A, D, E, K, które są rozpuszczalne w tłuszczach, inne witaminy rozpuszczalne są w wodzie i muszą być dostarczane na bieżąco z pożywieniem. Składniki mineralne konieczne są do tworzenia i regeneracji tkanek w organizmie, a także regulują różne procesy w nim zachodzące. Nie jesteśmy w stanie samodzielnie wytwarzać witamin, nie licząc syntezy witaminy D, dlatego należy dostarczać je cały czas z pożywieniem lub suplementami.

Odpowiednia dieta (rozumiana jako sposób odżywiania, nie odchudzanie), zważanie na jakość spożywanych produktów – chyba nikogo nie musimy przekonywać, że to kluczowe. Nie bez powodu dwa lata temu WHO zaprezentowała pokazała zupełnie nową piramidę żywienia, u podstawy której zamiast zbóż, warzyw czy nabiału, znalazł się właśnie ruch i aktywność fizyczna, szeroko pojęty zdrowy styl życia. W obecnych czasach to kluczowe, byśmy działali właśnie wg tej piramidy i szczególnie zwracali uwagę na to, co jemy. Jakość tego, co spożywamy, przełoży się bezpośrednio na nasze zdrowie. Działajmy świadomie.

Jakich witamin brakuje nam najczęściej?

Tran - olej z wątroby rekina czy dorsza

Fot. iStock

Witamina A

Witamina A (retinol, beta-karoten, prowitamina A) odpowiada m.in. za poprawne funkcjonowanie wzroku, układu odpornościowego, prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci. Najwięcej roślinnego beta-karotenu znajduje się w szpinaku, marchwi, pomidorach, czerwonej papryce i sałacie, wiśniach, morelach, brzoskwiniach i śliwkach. Można ją znaleźć także w maśle, mleku, niektórych tłustych rybach, wątrobie i podrobach zwierzęcych, jajach, szpinaku czy w marchwi i dyni.

Witamina A przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu żelaza, pomaga w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych, pomaga zachować zdrową skórę, pomaga w utrzymaniu prawidłowego widzenia, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, odgrywa rolę w procesie specjalizacji komórek.

Niedobór witaminy A najczęściej objawia się:

  1. złym widzeniem po zmierzchu (tak zwana „kurza ślepota”),
  2. wypadaniem włosów i ich łamliwością,
  3. zahamowaniem wzrostu,
  4. spierzchniętą skórą i wysypką,
  5. wysychaniem rogówki i spojówki oka,
  6. występowaniem kruchych i wolno rosnących paznokci,
  7. zwiększoną podatnością na infekcje bakteryjne i wirusowe,
  8. trądzikiem, wypryskami,
  9. skłonnościami do biegunek.

Skutecznym sposobem na suplementację witaminy A jest spożywanie tranu. Witamina A zawarta w tranie jest przeciwutleniaczem. Bierze udział w niszczeniu wolnych rodników, które są odpowiedzialne za starzenie się skóry.

Produktem, który najczęściej wykorzystuje się do suplementacji i zawiera najwięcej witaminy A, jest tran pochodzenia rybiego. Wypróbuj np.  Mollers.

Witamina D

Witamina D określana jest mianem witaminy słońca, ponieważ organizm produkuje ją z cholesterolu, gdy skóra jest wystawiona na promienie słoneczne. Ma duży wkład w poprawne funkcjonowanie układu odpornościowego oraz mocnych zębów i kości. W miesiącach jesiennych i zimowych ilość słońca jest niewystarczająca, więc by nie dopuścić do niedoboru, należy pić mleko lub spożywać inne przetwory mleczne, tłuste ryby takie jak łosoś czy tuńczyk. Należy codziennie spacerować, szczególnie przy słonecznej pogodzie, nie krócej niż 15 minut.

Witamina D pomaga w prawidłowym wchłanianiu/wykorzystywaniu wapnia i fosforu, pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu wapnia we krwi, pomaga w utrzymaniu zdrowych kości, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni, pomaga w utrzymaniu zdrowych zębów, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, bierze udział w procesie podziału komórek.

Objawy niedoboru witaminy D to:

  1. bóle mięśni
  2. depresja
  3. powolne gojenie się ran
  4. wypadanie włosów
  5. bóle kości i pleców
  6. częste infekcje
  7. zmęczenie

Witamina D obecna w tranie ułatwia prawidłowe wchłanianie wapnia i fosforu. Jest więc odpowiedzialna za stan kości i uzębienia. Niedobór witaminy D u dzieci może powodować krzywicę oraz osteoporozę u dorosłych. Witamina D ma też wpływ na liczbę i siłę komórek mięśniowych. Wypróbuj np. Mollers.

Kwasy omega-3

Kwasy omega-3 będąc budulcem błon komórek mózgowych, usprawniają pracę mózgu, ułatwiają koncentrację, poprawiają pamięć. Nienasycone kwasy tłuszczowe chronią serce i układ krwionośny. Wpływają na obniżenie poziomu tzw. złego cholesterolu (LDL), jednocześnie zwiększając stężenie dobrego (HDL). Poprawiają krzepliwość krwi, dzięki czemu obniżają ryzyko tworzenia się zakrzepów i wystąpienia miażdżycy lub choroby niedokrwiennej serca. Kwasy omega-3 są istotne dla dobrego wzroku, a ich regularne spożywanie chroni przed wystąpieniem zwyrodnienia plamki żółtej, które może skutkować utratą wzroku. Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Kalifornii, wskazują, że  kwasy z grupy omega-3, zmniejszają ryzyko rozwoju raka piersi, jajników i jelit.

Objawy niedoboru kwasów omega-3 to:

  • alergie
  • osłabiona odporność i występowanie częstych infekcji
  • zaburzenia koncentracji i pamięci
  • miażdżyca
  • problemy z suchością skóry
  • łamliwość i wypadanie włosów

Kwas dokozaheksaenowy (DHA) przyczynia się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu przy dziennym spożyciu 250 mg DHA. Kwas dokozaheksaenowy (DHA) przyczynia się do utrzymania prawidłowego widzenia przy dziennym spożyciu 250 mg DHA. Spożywanie kwasu dokozaheksae­nowego (DHA) wspomaga prawidłowy rozwój wzroku u niemowląt do 12 miesiąca życia przy dziennym spożyciu 100 mg DHA. Specjalnie dla najmłodszych Mollers stworzył  Mój Pierwszy Tran, bogaty w składniki najbardziej istotne dla rozwijającego się małego człowieka.

Kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA) przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania serca przy dziennym spożyciu 250 mg DHA i EPA.

Jak i co jeść, żeby witaminy i kwasy omega-3 naprawdę nam służyły?

Fot. Materiały prasowe

Najprościej jest sięgnąć po świeże pokarmy, z których witaminy i składniki mineralne wchłaniają się najlepiej. Dieta bogata w świeże warzywa, także te kiszone, owoce, produkty pełnoziarniste, ryby, nabiał i mięso, dostarcza najlepszych składników odżywczych.  Nie można zasłaniać się tłumaczeniem, że w końcówce jesieni i zimą nie ma zbyt wielu świeżych produktów, bo nawet mrożonki, których jest w sklepach pod dostatkiem, są bogate w wartościowe witaminy. Należy również pamiętać o tym, że warzywa i owoce najbardziej wartościowe są  podane w formie surowej, a surówki i sałatki posiadają największą wartość odżywczą chwilę po ich przygotowaniu. Warto dodać do nich oliwę lub olej, które są źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jeśli konieczna jest odróbka termiczna warzyw i owoców, należy podgrzewać je jak najkrócej, warzywa i owoce najlepiej spożywać ze skórkami, które zawiera najwięcej cennych substancji odżywczych, a podczas przygotowywania posiłków, warto korzystać z opcji gotowania na parze, które zachowuje największą zawartość witamin z grupy B.

Jeziora, rzeki i w końcu morze – mamy wszystko, by jeść tak ważne dla naszego zdrowia ryby. Niestety Polacy niezbyt chętnie po nie sięgają. Dla wielu z nas to przykry obowiązek podczas wigilii oraz wątpliwa, acz konieczna atrakcja, podczas pobytu latem nad morzem. Tymczasem mięso ryb morskich jest źródłem łatwo strawnego białka, witamin z grupy B, D, A oraz E i oczywiście niezwykle cennychnienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, które wykazują działanie kardioprotekcyjne, hamują stany zapalne rozwijające toczące się w organizmie, normalizują ciśnienie tętnicze.

Jak wybrać najlepszy suplement?

Sięgając po suplement, baczną uwagę zwracać należy na jakość, skład, a także proporcje i pochodzenie składników. Warto też stawiać na unikalne kompozycje, dodatkowo wzbogacone witaminami. Tak skomponowane suplementy pozwalają skutecznie pokryć całość dziennego zapotrzebowania na witaminy i składniki mineralne.

Wybierając tran, koniecznie sprawdźmy, z jakich źródeł połowu korzysta jego producent. Tutaj dokładnie jak w przypadku, gdy kupujemy ryby, zwróćmy uwagę, czy na opakowaniu widnieje niebieskie oznaczenie MSC. Co dokładnie oznacza taki certyfikat? Certyfikat MSC (w przypadku ryb dziko żyjących) oraz certyfikat ASC (w przypadku ryb hodowlanych) gwarantują, że kupowana przez nas ryba została złowiona lub wyhodowana w sposób możliwie najbardziej przyjazny dla środowiska. Ryby certyfikowane mają zielone światło WWF!

Jakie korzyści daje nam tran?

Wielu z nas kojarzy tran już z wczesnego dzieciństwa. Nie lubiliśmy tego smaku, ale mamy i babcie skutecznie nakłaniały nas do jego spożywania zażywania. I miały rację! Nie bez powodu! To w pełni naturalny i niezwykle wartościowym produktem. Tran ze względu na swoje właściwości prozdrowotne zalecany jest w szczególności: dzieciom w okresie silnego wzrostu, osobom starszym, rekonwalescentom po urazach i złamaniach kości, przy obniżonej odporności, w stresie, w zmęczeniu fizycznym i psychicznym, a także osobom palącym papierosy i pijącym alkohol.

Tran jest wartościowym wsparciem dla zdrowia, ale nie każdy może go przyjmować. Powinny na niego uważać osoby cierpiące na kamicę nerkową, hiperkalcemię i sarkoidozę. Nie należy włączać go do diety w czasie antybiotykoterapii. Nie zaleca się go w trakcie stosowania innej suplementacji witamin A i D, ponieważ istnieje ryzyko przedawkowania. Należy zachować ostrożność w przypadku stosowanie leków wzmacniających układ immunologiczny.

Möller’s Tran Norweski – najwyższej jakości, oryginalny tran z Norwegii. Stanowi uzupełnienie codziennej diety w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 oraz witaminy D3, A i E. To najchętniej wybierane trany w Polsce przez mamy!

  • Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca, a DHA korzystnie wpływa na mózg i prawidłowe widzenie.
  • Witamina D wspomaga odporność oraz przyczynia się do utrzymania zdrowych kości.
  • Tran z wątroby dorsza jest dostępny w czterech smakach: naturalnym, cytrynowym, owocowym i jabłkowym.