Zdrowa, zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna to warunki, aby żyć długo i zdrowo. Nie da się jednak ukryć, że zdrowe, przemyślane jadłospisy królują tylko na talerzach osób, stosujących określony sposób żywienia czy diety. Większa część społeczeństwa z nutką sentymentu przyrządza na obiad tłuczone kartofle z ociekającym tłuszczem kotletem schabowym i niewyszukaną surówką do tego. A błędów popełnianych na co dzień jest jeszcze więcej.
Czym są błędy żywieniowe?
Definicja błędów żywieniowych dotyczy różnych przejawów zaniedbań odnoszących się do sposobu żywienia. Są to zarówno źle komponowane posiłki, jak i ich niewystarczająca ilość spowodowana np. brakiem czasu.
- Zamiast śniadania w biegu wypijamy kubek kawy, traktując ją jako wystarczające źródło energii. W efekcie dochodzi do spadku zawartości glukozy we krwi, co ma negatywny wpływ na samopoczucie i wydajność pracy czy koncentrację uwagi. Podobnie niewiele energii zyskamy podjadając cały dzień wafle z preparowanego ryżu, pozbawione składników odżywczych. To wcale nie posłuży także figurze, ponieważ głód szybko wróci, a my sięgniemy po coś bardziej kalorycznego, choć zapewne równie bezwartościowego.
- Nadmierne spożywanie posiłków również jest błędem, których skutki uwidaczniają się w liczbie nadprogramowych kilogramów, a w wielu przepadkach, dużej otyłości zagrażającej zdrowiu i życiu. Spożywanie dużej ilości jedzenia w cale nie wpływa na zaopatrzenie organizmu we wszelkie potrzebne substancje, a działa w drugą stronę. Osoby jedzące nadmierne ilości posiłków, często spożywają duże ilości cukru, soli, tłuszczu znajdujące się w bezwartościowym jedzeniu typu fast food. Niestety, nawet jeśli kupujecie tam burgery z sałatkami, liczcie się z tym, że obecność sałaty nie zniweluje złego wpływu tłuszczu i soli na figurę i zdrowie.
- Brak regularności posiłków mści się wystąpieniem uczucia głodu, co z kolei sprzyja podjadaniu, spożywaniu większych niż potrzeba posiłków lub produktów wysokoenergetycznych. Przegryziony na szybkiego czekoladowy batonik ze śladową ilością zbóż, który ma dodać potrzebnej energii, nie jest dobrym pomysłem. Lepiej kupić lub zrobić samodzielnie prawdziwe batony muesli, które dodadzą długotrwałej energii pochodzącej ze zbóż, niż pochłaniać spreparowane , bezwartościowe ziarna z dużą ilością cukru w wyrobie czekoladopodobnym.
- Nieodpowiedni styl życia, brak ruchu i destrukcyjne nałogi, również ma znaczenie dla stanu zdrowia.
Błędy najczęściej popełniane w polskiej kuchni:
Zamiłowanie do tłuszczu zwierzęcego
Karkówka, schabowy czy golonka, wielu kojarzą się z pysznym, pachnącym posiłkiem. Co prawda mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego typu masło czy śmietana mają zalety, takie jak m. in. zawartość białka, żelaza, witamin A, D, K które są w tłuszczach rozpuszczalne. Jednak w wyniku spożywania w nadmiarze nasyconych kwasów tłuszczowych, przyspieszamy rozwój miażdżycy, chorób nowotworowych jelita grubego, sutka, oraz raka prostaty.
Fot. Pixabay / haralddeuser / CC0 Public Domain
Innym źródłem nasyconych tłuszczy są fast foody, lubiane przez młodych ludzi, którzy spożywając je często zamiast zbilansowanych posiłków, utrwalają złe nawyki żywieniowe. Problem który uwidacznia się w sposobie żywienia, wynika z niewystarczającego spożycia zdrowych, tłustych ryb morskich, bogatych w NNKT, kwasy omega 3, ważne dla odporności i układu nerwowego człowieka. Zamiast tego, jeśli sięgamy po ryby, są to najczęściej śledzie przyrządzone ze śmietaną lub w oleju, co nie podnosi ich niewielkich wartości odżywczych, za to dostarcza dodatkowych kalorii.
Spożywamy zbyt dużą ilość cukru
Kochamy jeść słodycze oraz słodzone napoje. Nawet wielu z nas zaczyna dzień od kawy z dwiema – trzema łyżeczkami cukru. Ma być słodko i szybko, ponieważ poziom cukru we krwi wzrasta szybko, choć krótkotrwale, dając energię do działania. Niestety poziom energii spada wraz z poziomem cukru, więc zmuszeni jesteśmy sięgnąć po kolejną dawkę słodkości. Im więcej cukru spożywamy, tym łatwiej jest się od niego uzależnić. I bywa, że słodzoną kawę/herbatę zagryzamy batonikiem z czekoladą, a w ciągu dnia chętnie sięgamy po napoje w puszkach oraz tzw. “energetyki”, które potrafią zmieścić w sobie do ośmiu łyżeczek cukru! Co więcej, wraz ze słodzonymi pokarmami dostarczamy dodatkowe kalorie, oraz szkodliwie działające kwasów tłuszczowych nasycone oraz izomery trans, szkodliwe dla zdrowia.
Uwielbiamy dosalać
Sól to produkt nieodzowny w każdej kuchni, jednak tendencja do jej nadużywania sprawia, że staje się ona zagrożeniem dla zdrowia. Dosalamy nawet gotowe produkty, posypujemy solą kanapki obłożone serami i wędlinami, które zawierają w sobie dużą ilość soli. Sięgamy także po dania typu instant, słone przekąski oraz mieszanki przypraw, które z zamiłowaniem dodajemy do szeregu potraw nadmierne stosowanie soli prowadzi do zatrzymania wody w organizmie i wzrostu ciśnienia, przeciąża również nerki. jej nadmiar podejrzewa się też o wpływ na powstawanie nowotworów żołądka, cukrzycy typu II, otyłości czy udaru mózgu.
Fot. Pixabay / StockSnap / CC0 Public Domain
Spożywamy zbyt mało warzyw i owoców
Braki dotyczą również mleka i jego przetworów, oraz pełnoziarnistych produktów. Prowadzić to do niedoborów żywieniowych, które nie zapewniają dostarczenia wszystkich składników odżywczych i to we właściwych proporcjach. Niedostatek warzyw i owoców zubaża organizm w witaminy i składniki mineralne, dieta bez mleka i jego produktów powoduje zaburzenia gospodarki wapniowej, a w przyszłości doprowadzić do osteoporozy.
Nowe zasady zebrano w uaktualnionej piramidzie żywienia
Zaktualizowana piramida żywienia różni się w kilku aspektach od jej poprzedniczki, funkcjonującej jeszcze na początku 2016 roku. Podczas Kongresu, który przebiegał pod hasłem: „Żywność, żywienie w prewencji i leczeniu chorób – postępy 2015”*, przedstawiono nową piramidę zdrowego żywienia i aktywności fizycznej.
Oto różnice:
- U podstawy piramidy umieszczono warzywa i owoce, które zajęły pierwsze miejsce z powodu zawartości witamin, składników mineralnych oraz polifenoli, składników wpływających na zmniejszenie zachorowalności i umieralności na choroby układu sercowo-naczyniowego, cukrzycę typy 2 oraz choroby nowotworowe.
- Na drugie miejsce przesunęły się produkty zbożowe
- Wprowadzono zioła, będące źródłem prozdrowotnych składników i wpływające na ograniczenie ilości soli w diecie.
- Obok oleju roślinnego na szczycie piramidy znalazły się orzechy jako źródło zdrowego tłuszczu. Podkreślono także konieczność rezygnacji z dosładzania kawy i herbaty, oraz istotna rolę aktywności fizycznej dla zdrowia.
*Źródło: medycyna praktyczna
