Ludzki organizm, oprócz niezbędnych składników pokarmowych, takich, jak białka, tłuszcze i węglowodany, do prawidłowego rozwoju potrzebuje również mikro-i makroelementów oraz witamin. Odpowiednia ilość tych ostatni w pożywieniu ma podstawowe znaczenie w rozwoju całego organizmu, jego wzroście i prawidłowej czynności narządów – od momentu poczęcia, aż do końca życia człowieka. Gdzie można znaleźć tę witaminę?
Prawidłowa, dobrze zbilansowana dieta zwiększa odporność, a tym samym zapobiega występowaniu wielu chorób. Jeszcze do niedawna krzywica, będąca głównie wynikiem niedoboru witaminy D, była bardzo częstym zjawiskiem wśród dzieci, zwłaszcza na wsi i w dużych miastach przemysłowych o większym zapyleniu. Choroba ta zwiększała śmiertelność wśród niemowląt. Nieleczona, często doprowadzała do trwałego kalectwa w postaci zniekształceń w układzie kostnym. Obecnie, dzięki upowszechnieniu wiedzy na temat roli witaminy D w rozwoju niemowląt i dzieci, a także opieki oraz działań prowadzonych przez służbę zdrowia, krzywica występuje w Polsce sporadycznie.
Co to jest witamina D i dlaczego jej potrzebujemy?
Witamina D, według naukowców, właściwie jest hormonem. Poznane dotąd jej postaci: D2 (ergokalcyferol) oraz D3 (cholekalcyferol) są biologicznie nieczynne. Ich przemiana do form aktywnych zachodzi w wątrobie i nerkach – nieaktywny czynnik hormonalny (metabolit witaminy D3) wytwarzany w wątrobie zostaje uaktywniany w nerkach. Proces ten jest regulowany przez hormony tarczycy i przytarczyc oraz stężenie wapnia i fosforu w płynach ustrojowych (z tego powodu u dzieci chorych na nerki często pojawiają się zmiany w kościach, przy równoczesnym niedoborze wapnia i fosforu w organizmie). Naturalnym źródłem witaminy D3 dla dziecka jest witamina wewnątrzustrojowa (lub gotowe preparaty farmaceutyczne), która powstaje w wyniku naświetlania prowitaminy skóry promieniami ultrafioletowymi słońca. Niestety, proces ten nie zachodzi zimą nawet w słoneczne dni, ani w zapylonym środowisku miejskim (nawet latem). Czynna witamina D3 działa głównie w nabłonku jelita cienkiego. Bierze tam udział w tworzeniu białka umożliwiającego wchłanianie i przenoszenie wapnia z jelit do krwi i płynów ustrojowych. Wywiera również wpływ na błonę komórek kostnych (osteoblasty), przez uaktywnianie białkowych nośników wapnia i fosforu. Więcej przydatnych informacji można znaleźć na stronie https://poznajsienatluszczach.pl/2017/09/12/witamina-d/.
Dlaczego witamina D jest taka ważna?
Witamina D odgrywa podstawową rolę w rozwoju kośćca i zębów, ponieważ reguluje przyswajanie wapnia i fosforu w organizmie – główne materiały budulcowe kości. Zapobiega krzywicy i osteoporozie. Warunkuje także prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego. Stwierdzono także, że prawidłowe stężenie witaminy D zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory, w tym: raka płuc, prostaty, jelita grubego i czerniaka. Wzmacnia ponadto układ immunologiczny, dzięki czemu zwiększa odporność organizmu na infekcje bakteryjne i wirusowe, chroni przed zawałem serca, udarem, cukrzycą, chorobą Alzheimera i depresją. W połączeniu z wapnem pomaga w walce z nadciśnieniem tętniczym, astmą i alergiami.
Objawy niedoboru witaminy D
Ryzyko wystąpienia niedoboru witaminy D najczęściej ma miejsce w okresie jesienno-zimowym, z powodu niekorzystnych warunków klimatycznych Polski. Pojawia się wówczas uczucie zmęczenia, bezsenność, obniżenie nastroju, nerwowość, a nawet depresja. Często występują choroby dziąseł, osłabienie mięśni, kości i zębów. Nieraz obserwuje się problemy ze strony układu pokarmowego, zmniejsza się odporność na infekcje. Rośnie ponadto ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia. Warto w tym okresie wzbogacić dietę o produkty zawierające duże ilości witaminy D lub zastosować suplementację odpowiednimi preparatami medycznymi.
Źródła witaminy D
Najlepiej przyswajalne są naturalne źródła witaminy D, ponieważ chroni to organizm przed przedawkowaniem. Składnik ten znaleźć można przede wszystkim w tłustych rybach morskich – głównie węgorzu i łososiu. Duże ilości witaminy D zawiera także jajko, mleko i ser. W mniejszych ilościach występuje także w wątróbce oraz olejach roślinnych – więcej czytaj tutaj.
Oprócz właściwej diety i odpowiedniej suplementacji należy pamiętać także o zbawiennym wpływie promieni słonecznych, dzięki którym zachodzi synteza witaminy D na skórze. Warto spędzać więcej czasu na spacerach, jeździe na rowerze, czy innej aktywności fizycznej na świeżym powietrzu.
Artykuł sponsorowany
