Nie od dziś wiadomo, że cukier ma realny wpływ nie tylko na wagę, ale na funkcjonowanie całego organizmu. Jednak cukier cukrowi jest nierówny i należy to jasno rozgraniczyć. Istnieje rozdział na cukry proste (w słodyczach i słodkich napojach, wytworzone w procesie rafinacji np. buraka cukrowego) i cukry złożone (w ziarnach zbóż, kaszach, orzechach, warzywach). Te drugie nie tylko dają energię do funkcjonowania organizmu, ale przy okazji w naturalnych produktach dostarczamy sobie innych, cennych składników odżywczych.
Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę z negatywnego wpływu rafinowanego cukru na cały organizm więc staramy się go ograniczyć. Niestety, cukier dodawany jest do takich produktów, o których trudno pomyśleć, że mogą mieć coś z nim wspólnego. Warto się temu przyjrzeć, tym bardziej że biały cukier ściśle związany jest z występowaniem próchnicy zębów, nadwagi, problemów z cukrzycą typu 2, obniżeniem odporności, upośledzeniem pracy serca, wątroby i nerek. Na początku XX wieku, niemiecki biochemik Otto Heinrich Warburg udowodnił, że metabolizm nowotworów złośliwych jest uzależniony w znacznym stopniu od spożycia glukozy.
Normy spożycia cukru
Ze względu na swoje niechlubne działanie, w 2014 r. WHO zaleciło, aby ilość cukru, zmniejszyć z 10-procentowego zapotrzebowania energetycznego do 5%. Zalecana przez specjalistów ilość wynosi 5 łyżeczek (20g) dla przeciętnej kobiety o prawidłowej masie ciała, 6 łyżeczek (24g) dla przeciętnego mężczyzny o prawidłowej masie i tylko 3 łyżeczki (12g) dla dzieci. Obecnie wiele dzieci tylko na śniadanie zjada 2-3 razy więcej cukru niż określają to zalecenia!
Fot. iStok / tycoon751
Czytaj etykiety
To najlepiej pozwoli oszacować ci, ile faktycznie zjadasz cukru w ciągu dnia. Zapewne są to ilości o wiele większe niż sama siebie o to podejrzewasz, skoro cukier zjadasz pod postacią np. glukozy, sacharozy, fruktozy, melasy, inwertyny, maltodekstryny, maltozy, dekstrozy czy laktozy. Źródeł cukru jest bardzo wiele i można je znaleźć daleko poza obrębem tak oczywistych produktów, jak słodycze czy gazowane napoje.
Uwaga, tu też znajdziesz cukier!
1. Produkty mleczne
Właśnie produkty mleczne są wyjątkowo bogato podsypywane cukrem. Np. jogurt, który uchodzi za lekką przekąskę, w małym kubeczku może zawierać aż 4 łyżeczki cukru. Podobnie rzecz ma się z owocowymi maślankami i kefirami, choć w nich cukru jest odrobinę mniej, bo 10-15 g/100 g. Cukier, podobnie jak tłuszcz jest nośnikiem smaku i aromatu, należy więc spodziewać się jego obecności w produktach typu serki homogenizowane, śmietanka do kawy, smakowe mleka.
2. Produkty typu „light”
Te z pozoru zdrowe produkty kryją w sobie pułapkę słodyczy. Mały batonik musli o masie 40 g dostarcza aż 15 g cukru, czyli 3 łyżeczki. Przeciętna porcja płatków śniadaniowych typu „fit”30 g, to około dwie łyżki, zawierające 1,5 g nasyconych kwasów tłuszczowych, 13 g cukrów i 1,7 g błonnika.
3. Gotowe sosy i ketchup
W ich składzie znajdziesz nie tylko duże ilości soli i tłuszczu, ale również cukru. W jednej łyżeczce ketchupu jest go aż 3,4 g, a w sosach aż do 10% zawartości produktu. Sos spaghetti w słoiku o masie 350 g zawiera aż 10 łyżeczek cukru, a sos czosnkowy 6 łyżeczek.
4. Pieczywo paczkowane
Cukier znajdziemy w pieczywie tostowym, chałce, bułkach maślanych, rogalach, nawet w pumperniklu. Zawartość cukrów zależna jest od ilości tych związków w mące oraz od ilości cukru dodanego w trakcie pieczenia. W różnych rodzajach pieczywa pszennego ich zawartość może sięgać nawet 60%, podczas gdy w pieczywie żytnim jest niższa, co i tak warto sprawdzić na etykiecie. Nie wspominając już o tym, ile cukru znajdziesz w słodkich wypiekach ciastkarskich.
Fot. iStock / gilaxia
5. Przetwory w puszkach
Wiele z nich w składzie zawiera cukry, stosowane do wydłużenia okresu przydatności produktów do spożycia. Np. zupa pomidorowa w puszce zawiera prawie 4 łyżeczki (15 g). Podobnie dzieje się w przypadku owoców, ponieważ syrop, w którym są one zanurzone to rozpuszczony w wodzie cukier.
6. Płatki śniadaniowe
Najzdrowsze są płatki owsiane, ale nie są zbyt popularną propozycją na śniadanie. O wiele częściej na stołach pojawia się produkt reklamowany jako pyszny i zdrowy, bo stworzony ze zbóż czy kukurydzy. Jednak dedykowane dzieciom i dorosłym płatki śniadaniowe zawierają dużo cukru – nawet do 30%. W orientacyjnym przeliczeniu daje to cztery-pięć łyżeczek cukru na porcję. Szczególnie słodkie są kolorowe mieszanki zawierające cukier, syropy i kandyzowane owoce.
7. Koktajle smoothie
Gotowe smoothie zawierają spore ilości cukrów, barwników i aromatów. W małym gotowym koktajlu bananowo-jagodowy dosypano aż 15 łyżeczek cukru (60g)!
źródło: www.ekologia.pl, dietetycy.org.pl, www.pro-test.pl
