Go to content

„Wrażliwość jest powołaniem, powinna być ceniona i traktowana z należytą troską”

Fot. iStock / BrianAJackson

„Gdyby zanurzyć papierek lakmusowy w gulaszu współczesnej kultury zachodniej, wykazałby on, że lęk jest głównym tonem dzisiejszych dni. Jest czasownikiem, aurą, strukturą, odczynem pH naszych czasów”, mówi Ellen Vora, psychiatrka, która zajmuje się medycyną holistyczną. Właśnie wyszła jej książka „Pokonaj swoje lęki i odzyskaj spokój”, w którą „New York Times” nazwał: „Najbardziej wszechstronną książką o stanach lękowych obecnych czasów”. Vora wyjaśnia, dlaczego sen i resetowanie w naturze są tak ważne. Ujawnia burzliwy romans alkoholu i lęków. Podpowiada, co jeść dla zdrowia psychicznego oraz jak leczyć nerwicę lękową poprzez rekalibrację układu odpornościowego. Zdradza, jak żyć z wysoką wrażliwością i jak o siebie w takiej sytuacji zadbać i docenić.

Znasz historię kanarków w kopalni, które ostrzegały górników przed niebezpieczeństwem? Przez większą część XX stulecia górnicy zabierali ze sobą do sztolni kanarki w klatkach jako sposób na wykrywanie tlenku węgla – bezwonnego gazu, który może gromadzić się w tego typu miejscach w śmiertelnym stężeniu. Kanarki są bardziej wrażliwe na gazowe trucizny niż ludzie, więc kiedy ptaszki przestawały śpiewać, górnicy wiedzieli, że muszą się ewakuować. Od tamtych czasów kanarek w kopalni stał się znaną metaforą określającą osobę, której wrażliwość na niesprzyjające warunki staje się ostrzeżeniem przed nadciągającym niebezpieczeństwem.

Dlaczego przestaliście śpiewać

„Jeżeli borykacie się z nerwicą lękową, z dużym prawdopodobieństwem to właśnie wy jesteście kanarkami w naszej kopalni węgla. Innymi słowy, jesteście wystarczająco wrażliwi, aby wyczuć toksyczne wpływy naszego współczesnego świata i być może z tego powodu również wy przestaliście śpiewać. Istnieje wiele różnych określeń tego typu osoby: empata, człowiek z intuicją, wysoce wrażliwa osoba HSP (z ang. highly sensitive person), artysta, uzdrowiciel”, pisze w swojej nowej książce „Pokonaj swoje lęki i odzyskaj spokój” Ellen Vora, psychiatrka.

Jesteście kanarkiem w kopalni świata Co to zdanie oznacza? „Oznacza to, że macie lepszy radar niż przeciętny człowiek, więc odbieracie więcej szumu tła. Może to być uciążliwe, ponieważ współczesny świat bywa szalenie głośny, ale jednocześnie jest to dar. Jeżeli więc rozpamiętujecie negatywne aspekty swojej wrażliwości – to, że jesteście szczególnie emocjonalni, nie potraficie radzić sobie z tłumem, macie problem ze spotkaniami towarzyskimi albo z glutenem – pamiętajcie, że jednocześnie istnieją pozytywne strony tej cechy. Najprawdopodobniej jesteście również dostrojeni do potrzeb innych, sposobu, w jaki przejawia się ich fizyczność lub w jaki zdradzają ukrywane nastroje. Oczywiście żyjecie też z uchem przytkniętym do ziemi, w kontekście szerokich potrzeb tego świata. Wrażliwość jest powołaniem i powinna być ceniona i traktowana z należytą troską”, mówi Vora.

Polecajki dr Ellen Vora dla osób wrażliwych na co dzień

Wszyscy musimy myć zęby i pić wodę. Jeżeli jednak jesteś osobą wysoko wrażliwą, możesz potrzebować kilku dodatkowych czynności, aby zadbać o swój naturalnie bardziej labilny układ nerwowy.

Oto kilka praktyk, które powinnaś rozważyć jako dodatek do codziennej rutyny:

  1. Kładź się spać wcześniej i jeżeli to możliwe, wstawaj bez pomocy budzika.
  2. Zapewnij sobie ciszę i samotność, kiedy tego potrzebujesz.
  3. Uprość swoje życie na tyle, na ile jest to możliwe – nie zapełniajcie po brzegi swojego kalendarza; mów  „nie”, kiedy potrzebujesz odpoczynku.
  4. Ugruntuj się w naturze – spędzaj przynajmniej dziesięć minut dziennie, chodząc na bosaka po ziemi.
  5. Oczyszczaj się – jeżeli zaczerpnęliście dużo energii od innych, wykonajcie kilkuminutowe ćwiczenie oczyszczające, takie jak drganie do muzyki bębnów szamańskich.

„Wypalenie istnieje, ponieważ uczyniliśmy odpoczynek nagrodą zamiast uprawnieniem”, mówi pisarka i instagramerka Juliet C. Obodo. Coś w tym jest! W dzisiejszym świecie tak wiele nam się pomieszało. Odpoczynek powinien być dla nas naturalną częścią dnia, a stał się… rarytasem i nagrodą za ciężką pracę, która przyznajemy sobie tylko od czasu do czasu np. podczas wakacji.

Potrzebujemy różnorodności dla świata

Ludzie z natury są bardzo różnili. Nie ma w tym nic złego, że jesteś bardziej wrażliwa i intuicyjna niż przeciętny człowiek. Ale czy zdawałaś sobie wcześniej sprawę z tego, że jesteś niezbędna dla innych ludzi, bo tacy jak ty, kiedyś np. pomagali plemion przetrwać. Tacy jak ty – byli wysyłani na front, by słać ostrzeżenia reszcie grupy. Tacy jak ty – ratowali całe plemiona przed burzami i stratowaniem przez dzikie zwierzęta.

Ty teraz też widzisz więcej. Dlatego najprawdopodobniej walczysz w ruchu ekologicznym lub o prawa LGBT+. „Na bardziej osobistym poziomie, wrażliwi ludzie często wczuwają się w ciche obawy innych, jak np. wtedy, gdy dana osoba w pomieszczeniu nie jest wysłuchana lub gdy ktoś jest zdenerwowany; są to ludzie, którzy zmieniają energię w pokoju tak, że nastrój jest łagodniejszy i bardziej sprawiedliwy”, pisze Vora. Oczywiście w dzisiejszym świecie oprócz ludzi obdarzonych intuicją potrzebujemy również tych bardziej wytrzymałych – na przykład chirurgów lub pilotów – do wykonywania konkretnych zadań. Jednak ci wysoko wrażliwi, których tak często dopada depresja, nerwica lękowa, cierpienie – powinni dbać o swoje z wielką empatią i uwagą.

Dajcie sobie do tego prawo. Nie zmieniajcie się, nie udawajcie chojraków. Pokochajcie swoje atuty. One też są potrzebne światu.


Dr Ellen Vora

Jest psychiatrą, akupunkturzystką i trenerką jogi. Do zdrowia psychicznego podchodzi holistycznie z punktu widzenia medycyny funkcjonalnej, zajmując się człowiekiem jako całością i lecząc brak równowagi leżący u podstaw wszystkiego. Dr Vora otrzymała tytuł licencjacki na Uniwersytecie Yale i stopień doktor medycyny na Uniwersytecie Columbii. Jest dyplomowaną psychiatrą i lekarką integralnej medycyny holistycznej. Mieszka w Nowym Jorku z mężem i córką.