Na atopowe zapalenie skóry (AZS) cierpi już co piąte dziecko w Polsce[1]. Obok dolegliwości skórnych, mali atopicy zmagają się często ze wstydem, rozdrażnieniem, wyobcowaniem[2]. Potrzebują wsparcia i akceptacji. To dla nich i ich rodzin powstała kampania „Atopowi Bohaterowie”, która właśnie się rozpoczyna. Kampania zwraca uwagę na ograniczenia związane z AZS, podkreśla psychosomatyczny aspekt choroby oraz konieczność budowania poczucia własnej wartości. Jednym z działań jest stworzenie bajki terapeutycznej dla dzieci z AZS. Kampania została zainicjowana przez markę Emolium®.
Atopowe Zapalenie Skóry jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry.
„Nie ma leku pozwalającego skutecznie ją wyeliminować. To uporczywe schorzenie dotyczy naskórka i skóry właściwej. AZS objawia się ogniskami zmian wypryskowych oraz przesuszeniem skóry, które powodują szorstkość, łuszczenie, podrażnienia i uporczywy świąd. W okresie dzieciństwa zmiany chorobowe występują głównie na twarzy, dłoniach oraz zgięciach łokci i kolan” – mówi lek. med. Lidia Ruszkowska, pediatra dermatolog, ordynator Oddziału Dermatologii Dziecięcej w Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym.
AZS to jednak coś więcej niż pieczenie, wyprysk czy uporczywy świąd. Układ nerwowy jest najbardziej spokrewniony ze skórą i najszybciej się z nią komunikuje. Dlatego stres małych atopików jest natychmiast na niej widoczny. Bez wsparcia psychologa leczenie AZS często okazuje się nieskuteczne. Obok dolegliwości skórnych dzieci często doświadczają uczucia wstydu, lęku, apatii i wyobcowania.2 Mali atopicy po prostu „czują więcej”.
Determinujący wpływ na poczucie własnej wartości dziecka ma przede wszystkim wychowanie. To rodzice i opiekunowie podczas codziennych kontaktów kształtują u dziecka wiarę w swoje możliwości. Im jest ona większa, tym mały człowiek łatwiej radzi sobie z atopową codziennością. Jak mówi Marta Żysko-Pałuba psycholog i psychoterapeutka, ekspert kampanii „W większości sytuacji możemy próbować modyfikować stan faktyczny i starać się poprawić jakość życia najmłodszych. AZS nie jest wyrokiem na całe życie, a specjaliści zajmujący się tematem są głęboko przekonani, że odpowiednie stymulowanie i wspieranie, może pomóc w zapanowaniu na przykrymi psychologicznymi konsekwencjami tej choroby”.
Na platformie dedykowanej kampanii www.atopowibohaterowie.pl oraz na fan page’u akcji eksperci podpowiedzą rodzicom, jak oswoić chorobę, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach i opanować dziecięce negatywne emocje. W ramach kampanii autorka bajek terapeutycznych Roksana Wróbel we współpracy z Martą Żysko-Pałubą i rodzinami atopików, stworzą bajkę terapeutyczną dla dzieci chorych na AZS. Bajka będzie składać się z kilku odcinków, pokazujących wybrane atopowe problemy i związane z nimi emocje. Jej pierwsza część ukaże się już w grudniu, w formie ebooka dostępnego na stronie kampanii.
Bajki terapeutyczne – wpływ na kształtowanie emocji dzieci w wieku wczesnoszkolnym
Mały atopik każdego dnia konfrontuje się z wieloma trudnymi sytuacjami, w których może czuć się bezradny
i zagubiony. Nie wie, jak zareagować i co zrobić z narastającym napięciem, a jego umiejętności emocjonalno – społeczne dopiero się kształtują. Wielu specjalistów dziecięcych w takich sytuacjach wykorzystuje bajkoterapię, metodę polecaną szczególnie dla dzieci w wieku od 4 do 10 lat.
Bajka jest pełna magii, cudownych bohaterów i ciekawych sytuacji. To kraina, w której każdy czuje się bezpiecznie. Dzięki bajkom dziecko poszerza własne horyzonty, zdobywa wiedzę na temat możliwych rozwiązań. W towarzystwie bajkowych bohaterów nabiera mocy i wiary w siebie. Poprzez identyfikację zaczyna wierzyć, że ono samo pokonuje to, co trudne i nie do zniesienia. To co niemożliwe, staje się możliwe.
W pracy z bajką wykorzystujemy trzy jej typy: psychoedukacyjne, których głównym celem jest wpłynięcie na zmianę zachowania dziecka, relaksacyjne służące odreagowaniu napięcia, odprężeniu i odpoczynkowi oraz psychoterapeutyczne, które redukują problemy emocjonalne, dają wsparcie i pomagają kształtować odpowiednie postawy. Często nawiązują do trudnych przeżyć dziecka. Znajdują zastosowanie w sytuacjach kryzysowych, takich jak: choroba, pobyt w szpitalu, utrata przyjaciela, odrzucenie przez grupę itp.
Fenomen bajkoterapii polega głównie na tym, że bajka działa sama. Nie potrzeba żadnych dodatkowych aktywności ani wyjaśnień. Jej treść przenika do dziecka i zaczyna na nie powoli wpływać. W pewnym momencie dziecko zostaje sam na sam z wybranym przez siebie bohaterem (najczęściej tym, który przeżywa podobne trudności), identyfikuje się z nim. Wówczas w wyobraźni dziecka rozpoczyna się proces zmiany. Posługując się bajką, dajemy mu możliwość wejścia w rolę bohaterów, zdejmując z niego konieczność mówienia o sobie samym.
Bohaterowie bajki | Fot. Materiały prasowe
Całość zostanie opublikowana również w formie interaktywnej, przystosowanej do urządzeń mobilnych, dzięki czemu bajka będzie nie tylko narzędziem do nauki i pracy z dzieckiem, ale także formą ciekawej zabawy dla najmłodszych.
Organizatorem kampanii „Atopowi Bohaterowie” jest marka Emolium®, dla której ważna jest poprawa komfortu życia osób z przykrymi dolegliwościami skórnymi, w tym m.in. AZS. Partnerami akcji są: Instytut Matki i Dziecka, Polskie Towarzystwo Dermatologiczne oraz Komitet Ochrony Praw Dziecka.
Eksperci kampanii Atopowi Bohaterowie
Dr Lidia Ruszkowska
Specjalista pediatra, dermatolog z długoletnim stażem klinicznym i ambulatoryjnym, ordynator Oddziału Dermatologii Dziecięcej w Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym. Konsultuje dzieci z najtrudniejszymi chorobami dermatologicznymi z całej Polski. Prowadzi szkolenia specjalizacyjne dla dermatologów i pediatrów w dziedzinie dermatologii dziecięcej i wykłady doszkalające dla pediatrów. Jest autorem wielu publikacji zarówno skierowanych do dermatologów, jak i pediatrów i lekarzy rodzinnych. Działając w Zarządzie Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego propaguje aktywnie ustawiczne szkolenia dermatologów i lekarzy specjalizujących się w dermatologii.
Dr Alicja Karney
Pediatra II stopnia, z wieloletnim stażem. Pracuje w Instytucie Matki
i Dziecka, oraz prowadzi Specjalistyczną Poradnię Lekarską. Pacjenci chętnie powierzają jej opiekę nad swoimi dziećmi, ze względu na pełne ciepła, wyrozumiałości i cierpliwości podejście do maluchów.
Marta Żysko – Pałuba
Psycholog i psychoterapeuta, absolwentka Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej oraz podyplomowych studiów psychoterapeutycznych, atestowanych przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne i Psychologiczne. Nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Warszawie. Doświadczenie zdobywa prowadząc prywatną praktykę psychologiczną skierowaną na pracę z dziećmi, młodzieżą, dorosłymi oraz całymi rodzinami. Autorka warsztatów edukacyjnych dla kadry pedagogicznej, szkoleń dla rodziców oraz terapii grupowych dla dzieci w oparciu m.in. o metodę bajkoterapii.
Partnerzy merytoryczni kampanii Atopowi Bohaterowie
Instytut Matki i Dziecka
Jeden z pierwszych szpitali w powojennej historii Polski, Od lat cieszy się ugruntowaną pozycją w kraju i za granicą, a jego kadra to naukowcy, wybitni lekarze i specjaliści z różnych dziedzin. Instytut stał się pionierem w wielu dziedzinach związanych ze zdrowiem kobiet w ciąży, dzieci, a nawet całych rodzin. To właśnie tu powstał pierwszy w Polsce oddział i poradnia dla wcześniaków, wprowadzono powszechne badania przesiewowe noworodków, opracowano i wprowadzono książeczkę zdrowia dziecka. Była to pierwsza placówka, w której pozwolono ojcom wziąć udział w porodzie oraz wprowadzono system room-in, umożliwiający przebywanie noworodka we wspólnej sali z matką. Stąd również wywodzi się, używane dziś na całym świecie pojęcie „medycyny wieku rozwojowego”. Instytut rocznie przyjmuje ponad 100 tysięcy pacjentów z całej Polski.
Komitet Ochrony Praw Dziecka
Organizacja pożytku publicznego, która posiada 35-letnie doświadczenie w zakresie ochrony praw dziecka oraz szeroko rozumianej pomocy rodzinom i opiekunom. KOPD działa na terenie Polski poprzez 23 oddziały. Misją stowarzyszenia jest ochrona dziecko przed krzywdą i naruszaniem jego podstawowych praw i interesów, poprzez budowanie lokalnego systemu wsparcia dziecka i rodzin. Stowarzyszenie prowadzi poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne oraz prawne dla dzieci, młodzieży, ich rodzin i opiekunów, mediacje, terapie, szkolenia dla specjalistów zajmujących się pracą z dzieckiem, kampanie społeczne i edukacyjne.
Polskie Towarzystwo Dermatologiczne
Zrzesza specjalistów dermatologii i chorób przenoszonych drogą płciową. Stowarzyszenie z wieloletnią tradycją. Jego celem jest rozwijanie wiedzy oraz podnoszenie poziomu naukowego i kwalifikacji zawodowych lekarzy dermatologów oraz promocja prozdrowotna wśród Polskiego społeczeństwa. Organ wydający czasopismo Przegląd Dermatologiczny.
[1] W. Zagórska, Forum Pediatrii Praktycznej, luty 2015; 51 – 57.
[2] Raport z badania Millward Brown, sierpień 2015.
