Pasterka to nieodłączny element obchodów świąt Bożego Narodzenia. Dla wielu osób wręcz nie do wyobrażenia jest, by mogło ich zabraknąć na tym uroczystym, radosnym spotkaniu w kościele. Pasterka ma wielowiekową tradycję i bez wątpienia należy do najbardziej lubianych mszy świętych. To właśnie na nią często wybierają się osoby, które rzadko zaglądają do kościoła w ciągu roku.
Święta Bożego Narodzenia to nie tylko choinka i prezenty, ale także kolędy i wspólnie spędzony czas. Są wyjątkowe, ponieważ sprzyjają bliskości, rozmowom nie tylko przy świątecznym stole. Dobrym powodem do tego, by spotkać się w większym gronie, jest właśnie wspomniana Pasterka. To nie tylko dobry pomysł kontynuacji uroczystego świętowania, ale także dobry powód, by wstać od świątecznego stołu i spacerem przejść się do kościoła.
Fot. iStock/Pasterka
Co to jest Pasterka?
Pasterka, czyli msza święta Pasterka, to bożonarodzeniowa msza św. odprawiana w nocy z 24 na 25 grudnia. Warto przy tym wspomnieć, że nie ma jednej odgórnie ustalonej godziny, w której msza św. Pasterska powinna się odbyć. Zazwyczaj odprawiana jest o północy, jako hołd oddany tradycji, wedle której Pan Jezus miał narodzić się o tej godzinie. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by odbyła się ona wcześniej. Wszystko zależy od konkretnego kościoła. Zazwyczaj w małych miejscowościach ksiądz odprawia jedną Pasterkę o północy, natomiast w większych miejscowościach odbywa się kilka pasterek o różnych porach. To pozwala na wzięcie udziału w nabożeństwie większej ilości osób. Dodatkowo można wybrać dla siebie wygodniejszą godzinę uczestnictwa. Nie każdy też wie, że obecność na Pasterce zwalnia wiernych z obowiązkowego uczestnictwa w mszy św. 25 grudnia.
Fot. iStock/Pasterka
Pasterki cieszą się niesłabnącą popularnością. To msze szczególnie radosne, ale bardzo uroczyste, skupiające w kościele osoby chcące jednoczyć się z tej wyjątkowej okazji. Pasterka jest szczególna, ponieważ otwiera nowy rok liturgiczny w Kościele katolickim. Jeśli ktoś nie może wziąć udziału w mszy w kościele, może obejrzeć transmisję na żywo w internecie. Szczególnie w dobie pandemii koronawirusa warto skorzystać z możliwości wzięcia udziału we mszy św. pasterskiej, bez wychodzenia z domu.
Pasterka — nieco historii
Pasterki są głęboko zakorzenione w polskiej tradycji, od stuleci ściągają do kościołów wielu wiernych. Pasterka jest formą uczczenia pamięci o pastuszkach, którzy gdy tylko dowiedzieli się o narodzinach Jezusa, od razu pospieszyli do stajenki powitać nowonarodzonego. Po drodze pastuszkowie z radością obwieszczali wspaniałą nowinę napotkanym osobom. To właśnie ich podróż inspiruje do odwiedzin żłóbka przygotowywanego w kościele. Dzieje się tak od IV w. n.e., tyle że formuła mszy zwanych później Pasterkami ulegała zmianom, podobnie jak miejsce, w którym początkowo odbywała się ta szczególna msza. Na początku Pasterka odprawiana była w Grocie Narodzenia w Jerozolimie, a następnie nabożeństwo przenosi się do podziemi bazyliki Bożego Narodzenia w Betlejem. Z upływem lat zwyczaj powitania dzieciątka rozpowszechnił się na dalej kraje chrześcijańskie i funkcjonuje po dziś dzień.
Fot. iStock
Pasterka — ile trwa i czym się różni od niedzielnej mszy św.?
Msze św. Pasterskie różnią się od niedzielnych także tym, że nie określono odgórnie czasu ich trwania. Mogą trwać godzinę, albo i znacznie dłużej. Podczas nich po raz pierwszy w roku wykonuje się kolędy i pastorałki, które są nie tylko wyrazem radości, ale także formą modlitwy. Kolędy są pieśniami religijnymi, związanymi ściśle z narodzinami Jezusa. Pastorałki, również są związane z Bożym Narodzeniem, różnią się od kolęd tym, że mają charakter świecki, z wątkami zaczerpniętymi z życia codziennego. Oba rodzaje pieśni pojawiają się podczas mszy świątecznej licznie. Do najbardziej znanych i lubianych należy Bóg się rodzi.
Fot. iStock
Tekst kolędy „Bóg się rodzi”
Bóg się rodzi, moc truchleje:
Pan niebiosów obnażony.
Ogień krzepnie, blask ciemnieje,
Ma granice Nieskończony:
Wzgardzony okryty chwałą,
Śmiertelny Król nad wiekami;
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Cóż masz, niebo, nad ziemiami?
Bóg porzucił szczęście swoje,
Wszedł między lud ukochany,
Dzieląc z nim trudy i znoje,
Niemało cierpiał, niemało,
Żeśmy byli winni sami,
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
W nędznej szopie urodzony,
Żłób Mu za kolebkę dano.
Cóż jest, czym był otoczony?
Bydło, pasterze i siano;
Ubodzy! Was to spotkało,
Witać Go przed bogaczami,
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Potem i króle widziani
Cisną się między prostotą,
Niosąc dary Panu w dani:
Mirrę, kadzidło i złoto;
Bóstwo to razem zmieszało
Z wieśniaczymi ofiarami,
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Podnieś rękę, Boże Dziecię!
Błogosław Ojczyznę miłą!
W dobrych radach, w dobrym bycie
Wspieraj jej siłę swą siłą,
Dom nasz i majętność całą
I wszystkie wioski z miastami!
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
