Zazwyczaj przyszłe mamy odczuwają mniejszy lub większy niepokój przed porodem, zwłaszcza jeśli nigdy go nie doświadczyły lub wcześniej wystąpiły jakieś komplikacje. Niektóre kobiety cierpią jednak na tokofobię, czyli paniczny lęk przed ciążą i rozwiązaniem. Warto wówczas skonsultować się ze specjalistą, który znajdzie przyczynę problemu i pomoże pokonać strach.
Czym jest tokofobia i jakie są jej przyczyny?
Mianem tokofobii określamy uporczywy, paniczny lęk przed ciążą i porodem. Wspomniane zaburzenie lękowe może mieć charakter pierwotny lub wtórny. Pierwszy przypadek dotyczy kobiet, które nigdy nie były w ciąży. Zjawisko ma zazwyczaj podłoże nerwicowe. Niejednokrotnie obserwuje się je u ofiar gwałtu lub molestowania seksualnego. Z drugiej strony skrajny lęk przed ciążą może pojawić się u kobiet, które słyszały dramatyczne historie o poronieniach lub sytuacjach na sali porodowej.
Utożsamianie się z traumatycznymi, ale cudzymi, doświadczeniami, przyczynia się do asocjacji. Wspomniane zjawisko rozpoznaje się wówczas, gdy osoba zmaga się z samoistnie nasuwającymi się obrazami lub skojarzeniami myślowymi z tendencją do eskalacji. Natomiast tokofobię wtórną stwierdza się u kobiet, które doświadczyły wielkiego szoku związanego z ciążą lub cierpią na poporodowy zespół stresu pourazowego.
Specjaliści podkreślają, że zaburzenie lękowe może wystąpić zarówno po prawidłowym porodzie naturalnym, jak i po przedwczesnym zakończeniu ciąży lub urodzeniu martwego dziecka. Zazwyczaj objawy nasilają się wraz z wiekiem ciąży, przy czym największe natężenie można zaobserwować w trzecim trymestrze. Specjaliści przypominają, że tokofobia zwiększa ryzyko rozwoju depresji poporodowej.
Jak oswoić lęk przed ciążą?
Aby pokonać strach przed ciążą i porodem, warto skonsultować się z psychologiem lub psychiatrą. Specjalista ustali przyczyny tokofobii, a następnie zaproponuje najlepsze sposoby rozwiązania problemu. W ten sposób można zminimalizować ryzyko depresji lub stanów lękowych.
Badania pokazują, że udzielanie wsparcia ciężarnym, które zmagają się z tokofobią, skutecznie łagodzi objawy zaburzenia. Sama świadomość, że istnieją ludzie skłonni do pomocy, sprawia, że kobieta lepiej sobie radzi z koszmarami sennymi, niepokojem, drażliwością, natrętnymi, katastroficznymi myślami czy bólem głowy i brzucha. Takie wsparcie zmniejsza również liczbę planowanych cesarskich cięć. Jeśli nie możemy liczyć na pomoc rodziny i znajomych, warto porozmawiać z ginekologiem, położną czy psychologiem. Poszukaj również wsparcia ze strony kobiet, które już rodziły, a narodziny dziecka wzbudzają u nich pozytywne emocje. W ten sposób nie będą podsycały strachu u ciężarnej.
Jak przezwyciężyć strach przed porodem?
Z dotychczas przeprowadzonych badań wynika, że psychoterapia i terapia poznawczo-behawioralna łagodzą strach przed porodem i ciążą. Proponowane metody przynoszą świetne efekty w krótkim czasie. Podczas wizyt pacjentki uczą się rozpoznawać i nazywać swoje emocje. Dodatkowo poznają różne ćwiczenia relaksacji i wizualizacji, które pomagają poradzić sobie z lękiem. Specjalista pokazuje, jak oswoić i przezwyciężyć paraliżujący strach.
Aby złagodzić lęk, postaraj się jak najlepiej przygotować do rozwiązania. Zapisz się do szkoły rodzenia, w której instruktorzy przekażą zarówno wiedzę teoretyczną, jak i praktyczną. Możesz skorzystać z indywidualnej opieki położnej, a także z jej pomocą wypełnić plan porodu. We wspomnianym dokumencie określisz swoje potrzeby i wymagania. Zanim zdecydujesz się na poród w danym szpitalu, dowiedz się, jakie metody uśmierzania bólu proponuje dany ośrodek. Zastanów się, czy chcesz, aby partner, siostra lub przyjaciółka towarzyszyli Ci przy porodzie.
Materiał partnera