Umówmy się, każdemu z nas zdarza się manipulować innymi, choćby wtedy, gdy decydujemy się na drobne kłamstwa chcąc z twarzą wyjść z trudnej dla nas sytuacji. Każdy z nas ma gdzieś w sobie zakorzenioną skłonność do manipulacji, pytanie tylko, czy używamy jej w naszym życiu notorycznie chcąc osiągnąć zamierzony cel, czy posługujemy się manipulacją ustawiając otoczenie pod nasze dyktando, czy jest ona sposobem na życie, osiąganie celów?
Ci, dla których manipulacja jest czymś powszednim, używają wielu jej technik, by kontrolować ludzi, ale też by ich atakować – wszystko zależy od osobowości ofiary. Możesz się nią stać, jeśli nie jesteś zbyt pewna swojej wartości, gdy łatwo zadowolić cię drobnostkami, jeśli masz problem z asertywnością i brak ci zaufania do siebie.
Warto przyjrzeć się sobie i relacjom z innymi ludźmi, by móc określić, czy nie jesteś ofiarą manipulacji. Manipulacji, która ma wiele technik, a które „eksperci” wykorzystują na różne sposoby.
8 popularnych technik manipulacji
Kłamstwo
Ofiara: „Ostatnio mówiłeś coś zupełnie innego”.
Manipulator: „No co ty, widocznie źle mnie zrozumiałaś, przecież nie mógłbym cię okłamać”.
Albo
„Oskarżasz mnie o kłamstwo? Mnie? Przecież nigdy bym cię nie okłamała, jak możesz?”.
Manipulatorzy kłamią niemal całe życie. Robią to po to, by mieć kontrolę nad swoją ofiarą, by oni zawsze z każdej sytuacji wychodzili nieskazitelni. To ty jesteś winna lub winny jest ktoś inny, ale nie on. Znajoma, której mąż okazał się notorycznie kłamiącym psychopatą powiedziała: „Jeśli złapiesz go raz na kłamstwie, bądź ostrożna, jeśli drugi raz – uciekaj, on nie przestanie, nie zmienisz go, jesteś jego ofiarą”.
Niemówienie całej historii
Ofiara: „Ale co się ostatecznie wydarzyło, co ona takiego powiedziała?”
Manipulator: „To właściwie nieistotne”.
Mówi tak, choć wie, że zatrzymuje dla siebie najważniejsze informacje. Buduje napięcie, opowiada tak, by skończyć w najmniej oczekiwanym momencie, bez wyjaśniania sytuacji. Co tym osiąga?Sprawia, że ofiara zaczyna snuć domysły, co się stało, dopowiada sobie historię energię wkładając w wyobrażanie sobie różnych scenariuszy. W niezdrowy sposób wzbudza ciekawość, czasami podziw: „O rety, jak on/ona ma dystans do siebie, skoro nie ma to znaczenia”. Pamiętajcie – to nie jest tak, to kolejny sposób zwrócenia na siebie uwagi.
Częste wahania nastroju
Ofiara: „Coś się stało?”.
Manipulator: „Nie nic, po prostu jestem zajęty/zajęta”.
Nagle z radosnej relacji wpadasz w taki chłód, którego nie jesteś w stanie zrozumieć. Zastanawiasz się, co takiego zrobiłaś, może powiedziałaś, że zupełnie zmieniła się wasza relacja. Odczuwasz niepokój, gdy dzwonisz, czy idziesz na spotkanie, bo nie wiesz, w jakim nastroju zastaniesz osobę, która… uwaga, w ten właśnie sposób tobą manipuluje. Świetnie wyczuwa twoje emocje i kiedy ty obawiasz się, że będzie zły czy niezadowolony, on jest uśmiechnięty i przyjazny, dzięki czemu odczuwasz ulgę. Przyciąganie i odpychanie. Uśmiech i złość. Bliskość i brak zainteresowania. Dwie skrajności, kiedy niczego nie możesz być pewną. Niepokój i ulga – tym tobą steruje.
Bombardowanie miłością
Manipulator: „Nie martw się, zawsze przy tobie będę, możesz liczyć na moje wsparcie, dzwonić nawet w nocy”.
Manipulator daje tobie fałszywe poczucie bezpieczeństwa. Oddaje ci się cały, zawsze ma czas na rozmowę z tobą, na wysłuchanie ciebie, pocieszenie. To technika bardzo często wykorzystywana w sektach, gdzie ludzie spotykają się z wyjątkową serdecznością i życzliwością. Manipulator stwarza pozory bliskości, w ten sposób budując silną emocjonalnie relację, zależność i przywiązanie ofiary do siebie.
„Stopa-w-drzwi”
Manipulator: „Mogłabyś mi podać przepis na ten pyszny sernik, który ostatnio robiłaś?”.
Ofiara: „Jasne nie ma problemu”.
Manipulator: „A przy okazji, mogłabyś się zająć moim psem w weekend?”.
Technika „stopa-w-drzwi” polega na tym, że manipulator prosi o jedną banalną rzecz, zupełnie oderwaną od kolejnej prośby. W ten sposób szybciej uzyska zgodę w istotnej dla niego sprawie. Świetnie obrazuje to też sytuacja żebraka: jeśli najpierw spyta on przechodnia o godzinę, wówczas jest większe prawdopodobieństwo, że otrzyma od niego pieniądze.
Niska piłka
Manipulator: „Kochanie, zrobiłem pyszny obiad, wpadniesz do mnie?”.
Ofiara: „Jasne, super”.
I tu następuje rozwinięcie sytuacji. Została rzucona piłka, czyli przynęta w postaci obiadu, za którym jednak stoją wymagania. Jeśli dzwoni przyjaciółka, może okazać się, że okej – zjedz obiad, ale zostań kilka godzin z jej dzieckiem, bo ona musi coś załatwić. Jeśli to manipulujący partner – licz się z tym, że u niego w domu zostaniesz poproszona o wiele dodatkowych rzeczy w zamian za ten obiad. Ugotować ciasto, wyprasować koszule, wstawić pranie, wyjść z psem. Ta technika manipulacji bardzo często stosowana jest w sprzedaży, a my jej ulegamy. Bo skoro już podjęliśmy jakieś działanie, dojechaliśmy gdzieś, to ciężko się nam wycofać. Tyle tylko, że później towarzyszy nam niepokojące uczucie użycia, wykorzystania nas…
Drzwiami –w-twarz
Manipulator: „Pożycz mi 500 złotych”.
Ofiara: „Nie mam/nie mogę”.
Manipulator: „Okej, to pożycz stówę”.
I co? Jeśli ulegamy wpływowi manipulacji, wyciągamy sto złotych i pożyczamy. Dlaczego? Bo tę prośbę poprzedziła taka, której nie mogliśmy spełnić, zatem, gdy jednak możemy pomóc, robimy to z przyjemnością czując się lepiej. Bo jak to – nie mogę mu/jej pomóc? Uff, na szczęście udaje się mi się chociaż w minimalny sposób. To technika, która niemal zawsze jest skuteczna, zwłaszcza gdy dotyka osobę podatną na manipulację. Przyjrzyj się sobie, czy nie jesteś przypadkiem w ten sposób wykorzystywana?
Wzbudzanie poczucia winy
Ofiara: „Jak mogłeś mi to zrobić! Jak mogłeś tak bardzo mnie skrzywdzić?”.
Manipulator: „Spójrz na siebie, jakie miałem wyjście, czy ty choć czasami przyglądasz się sobie?”.
Klasyka manipulacji – odwracanie uwagi od siebie i kierowanie jej w stronę ofiary przy jednoczesnym wzbudzaniu poczucia winy. Manipulator zawsze znajdzie usprawiedliwienie, on zawsze wskaże winnego swojego zachowania. „Gdyby nie ty, nigdy bym tak nie zrobił/nie postąpił/to nigdy by się nie wydarzyło” – słyszycie to może od kogoś bliskiego w waszym otoczeniu?
Wiele jest technik manipulacji, z których często nie zdajemy sobie sprawy. Warto o nich wiedzieć, żeby nie stać się kolejną ofiarą, którą łatwo można wykorzystać.
źródło: wikipedia, learning-mind.com
