Ludzie łączą się w pary, budują wspólnie świat. Urządzają mieszkania, kupują samochody i planują przyszłość, w której widzą się razem z dzieckiem. Bo przecież dzieci cudownie spajają rodzinne więzi, nadają nowy sens istnieniu.
Pragnienie posiadania potomstwa jest zupełnie naturalne i kiedyś przychodzi czas, by stawić czoła temu tematowi. Na początku radosne starania zazębiają się w tematyce spotkań w sypialni i traktowane są z lekkością i radością. Jednak gdy oczekiwanie trwa coraz dłużej, a miesiące wykonywania kolejnych testów ciążowych przechodzą w lata, pojawia się uzasadniony niepokój. Co się dzieje, że mimo starań wyczekiwane dwie kreski się nadal nie pojawiają?
Istnieją czynniki, które wpływają na wystąpienie niepłodności
Problem niepłodności występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn i może mieć różne przyczyny. Nie można pomijać również czynników niezależnych od genetyki, które jeśli nie umożliwiają, to zdecydowanie utrudniają zajście w ciążę. Do tego rodzaju czynników należą:
- wiek kobiety– im kobieta starsza (po ukończeniu 30 r.ż.), płodność powoli maleje. Starzejące się komórki jajowe są gorszej jakości, zwiększa się też prawdopodobieństwo wystąpienia mutacji genetycznych.
- problemy z wagą – otyłość jest częstym objawem tzw. zespołu policystycznych jajników (PCOS). Organizm w takim przypadku produkuje nadmierne ilości męskich hormonów płciowych. Pojawia się ograniczenie płodności, ponieważ jajniki kobiety chorej na PCOS pracują inaczej niż w przypadku zdrowej kobiety. W zespole policystycznych jajników proces dojrzewania pęcherzyków jajnikowych zostaje zahamowany, a jajniki pokrywają się torbielami. Natomiast nadmierna aktywność fizyczna i zbyt niska masa, mogą doprowadzić do zaburzeń płodności. Lepiej zachować w materii ćwiczeń zdrowy rozsądek.
- nałogi – nadużywanie alkoholu, narkotyków, papierosów, a nawet kofeiny, ma negatywny wpływ na jakość nasienia.
- przewlekły stres i presja– te dwa czynniki związane z psychiką, realnie wpływają na fizyczny aspekt poczęcia. U kobiet stres zaburza równowagę hormonalną, zaburza cykle, prowadzi do zahamowania owulacji. U mężczyzn na skutek długotrwałego stresu, ilość plemników może ulec zmniejszeniu, a jakość pogorszeniu. Plemniki stają się mniej ruchliwe i żywotne.
- Choroby tarczycy– Tarczyca to jeden z największych gruczołów wydzielania dokrewnego, a jej prawidłowe funkcjonowanie ma ogromny wpływ na zdrowie i płodność tak kobiety, jak i mężczyzny.
Samo czekanie na cud niczego nie zmieni, trzeba szukać przyczyn z pomocą badań
Jeśli prowadzicie higieniczny tryb życia, a powyższe czynniki są wam obce, warto przełamać barierę strachu i wstydu, i szukając pomocy, udać się do poradni genetycznej, takiej jak Centrum badań DNA. Tam wykonuje się kluczowe dla wykrycia przyczyn niepłodności badania.
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu w przypadku poszukiwania przyczyn niepłodności powinno się wykonać następujące badania genetyczne:
- W pierwszej kolejności badanie kariotypu u obojga partnerów. Pozwala ono stwierdzić nieprawidłowości w budowie chromosomów – nośników informacji genetycznej.
- Badanie genu CFTR, również u obojga partnerów. Mutacja w genie CFTR odpowiedzialna jest za pozajądrowe przyczyny azoospermii np.: nieobecność nasieniowodów, niedrożność dróg wyprowadzających nasienie.
- Badanie regionu AZF chromosomu Y u mężczyzn- produkcja plemników. Warto przeprowadzić to badanie, w przypadku gdy w badaniu ogólnym wychodzi wynik obniżonej ilości plemników oraz podwyższony poziom FSH w surowicy krwi.
- Mikromacierz CGH. Test umożliwia wykrycie niezrównoważonych zmian genomowych (delecje, aneuploidie, duplikacje, translokacje niezrównoważone). Metoda jest aktualnie najdokładniejszą metodą badań aberracji chromosomowych.
Infekcje intymne również mogą negatywnie wpływać na płodność
Szacuje się, że 25-30% kobiet niemogących zajść w ciążę cierpi na infekcje układu moczowego. W przypadku mężczyzn jest to około 30%. Nieleczone infekcje mogą być przyczyną chociażby zrostów, które blokują transport komórki jajowej przez jajowód i w konsekwencji blokować skutecznie możliwość zapłodnienia.
Do najczęstszych infekcji układu moczowo- płciowego należą:
- Chlamydia trachomatis– Nieleczona infekcja może skutkować m.in. powstaniem blizn w miejscu zakażenia, ciążą pozamaciczną, a nawet niepłodnością.
- Neisseria gonorrhoeae – wywołuje rzeżączkę. W przypadku nieleczenia prowadzi do zapalenia narządów miednicy mniejszej a w konsekwencji do niepłodności.
- Trichomonas vaginalis – przyczyna rzęsistkowicy. Przewlekła rzęsistkowica może być przyczyną powikłań ciążowych, przedwczesnych porodów i niskiej masy urodzeniowej noworodków
- Mycoplasmy – mikroorganizmy pasożytujące wewnątrz komórek żywiciela. Są jedną z przyczyn przedwczesnych porodów oraz niepłodności: u mężczyzn zmniejszają liczbę i ruchliwość plemników, zaś u kobiet odpowiadają za stany zapalne jajowodów.
Leczenie infekcji, najczęściej jest skuteczne po włączeniu odpowiednich antybiotyków. Centrum badań DNA wykonuje pełną diagnostykę infekcji dróg moczowo-płciowych, oraz testy genetyczne. Warto zapoznać się dokładnie z ofertą dostępnych testów, które pomogą określić co stoi za przyczyną niepłodności, i jakie kroki można podjąć, by zaradzić problemowi.
Wpis powstał we współpracy z Centrum Badań DNA
