Rejestr ciąż zaczyna obowiązywać w Polsce. Pomysł rządu dotyczący poszerzania zbierania informacji i systemu raportowania przez lekarzy budzi wiele kontrowersji. W wyniku zmian, w Systemie Informacji Medycznej musi zostać odnotowana każda ciąża.
3 czerwca, minister zdrowia Adam Niedzielski podpisał nowelizację rozporządzenia, zgodnie z którym personel medyczny będzie zobowiązany do zbierania danych od pacjentów dotyczących m.in. grupy krwi, alergii, ale co najważniejsze – ciąży. Rozporządzenie ma wejść w życie w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia. Zmiany, dotyczące głównie raportowania ciąży, spotkały się z wielkim sprzeciwem, protestami organizacji kobiet i polityków opozycji. To o krok za daleko!
-Ten rejestr ciąż miał służyć temu, by pomagać kobietom w ciąży, przyszłym matkom w organizacji opieki lekarskiej. Dzisiaj mamy do czynienia z próbą rejestracji, by kontrolować – powiedział Donald Tusk – Dzisiaj Polki, przyszłe matki, potrzebują opieki, pełnego dostępu do lekarza, a nie kontroli prokuratora nad procesem donoszenia ciąży – dodał.
Rejestr ciąż – czym jest?
Rejestr ciąż jest potoczną nazwą systemu elektronicznego, do którego będą wprowadzane dane kobiet ciężarnych. Jak dotąd, personel medyczny, informacje dotyczące ciąż pacjentek gromadził w dokumentacji papierowej. Od momentu wejścia w życie nowego rozporządzenia, wszystkie dane będą dostępne również w formie elektronicznej w Systemie Informacji Medycznej (SIM). Zdaniem Ministerstwa Zdrowia, wprowadzone zmiany przełożą się na zwiększenie przejrzystości i dostępności informacji w SIM, co ułatwi pracę personelu medycznego i usprawni obieg medycznej dokumentacji. Rejestr ciąż ponoć ma zmniejszyć ryzyko przepisania kobietom leków niewskazanych w ciąży i zwiększyć bezpieczeństwo pacjentki, która w stanie zagrożenia życia, na oddziale ratunkowym, nie będzie mogła powiedzieć o ciąży.
-Rozporządzenie nie tworzy żadnych rejestrów, a jedynie poszerza system raportowania: – mówił w rozmowie z PAP rzecznik resortu Wojciech Andrusiewicz.
Rzekomo rejestr ciąż ma przynieść wiele dobrego. Zmniejszyć ryzyko błędu medycznego, tak by ciężarnej czy osobie uczulonej nie podać niebezpiecznego leku. W rzeczywistości zmiany budzą wiele kontrowersji. Pojawia się mnóstwo wątpliwości związanych z koniecznością zbierania informacji o kobietach ciężarnych w systemie elektronicznym. W obawie przed faktem, że rejestr ciąż może zostać wykorzystany przeciwko kobietom chcącym z różnych przyczyn przerwać ciążę – legalnie poza granicami kraju, część ciężarnych przestanie zgłaszać się do lekarza.
Zdaniem wielu, zbieranie tak szczegółowych danych jest pokusą do wykorzystania ich przeciwko obywatelom, a w szczególności przeciwko kobietom. Wiele negatywnych opinii i komentarzy pojawia się w mediach społecznościowych na kontach osób publicznych. O sprawie wypowiadają się organizacje pozarządowe, politycy opozycji i prawnicy. Większość obawia się, że rozporządzenie będzie narzędziem ingerencji państwa w prywatność ciężarnych kobiet, ich nadmiernej kontroli i zastraszania. Decyzją Trybunału Konstytucyjnego z października 2020 roku, w Polsce, prawo do aborcji zostało ograniczone do minimum.
Polki się obawiają, lekarze się boją
Polki obawiają się nadmiernej ingerencji w życie prywatnie. Z kolei lekarze boją się, że zmiany doprowadzą do sytuacji, w której kobiety albo nie będą chciały zachodzić ciążę albo przestaną szukać pomocy medycznej, albo zbyt późno będą zgłaszać się do lekarzy. Zdaniem resortu zdrowia, nie ma powodu do obaw – do informacji w systemie dostęp będą mieli tylko wybrani pracownicy medyczni. By poznać informacje dotyczące innej osoby, będzie niezbędna jej zgoda. Według Kodeksu postępowania karnego, wgląd do informacji medycznej ma również sędzia czy prokurator. Jednak by zaczerpnąć informacji musi zostać wszczęte postępowanie w sprawie.
Katarzyna Kucewicz: Nierzadko cechy kata i ofiary są wymieszane w obu partnerach. Dlatego ani jedno, ani drugie nie kłamie, kiedy mówi: „Byłem ofiarą w związku”
Nierzadko cechy kata i ofiary są wymieszane w obu partnerach. Dlatego ani jedno, ani drugie nie kłamie, kiedy mówi: „Czułem się ofiarą w tym związku”. W niektórych relacjach zachodzi dynamika, która charakteryzuje się szybkim przejściem od silnej namiętności w toksyczną relację, w której partnerzy tkwią latami, nie potrafiąc się rozstać. Takie osoby najczęściej nie umieją stawiać granic i ich trzymać. Paradoksalnie właśnie na początku to ich do siebie zbliża. Opowiadają więc, że wszystko między nimi „wybuchło” i nie potrafili się powstrzymać, bo wydarzenia działy się między nimi samo i w zawrotnym tempie. Dlatego czasem mówi się, że jeśli odczuwasz silną chemię wobec jakiejś osoby, uciekaj – tłumaczy psycholożka Katarzyna Kucewicz nawiązując do sprawy Amber Heard vs. Johnny Depp.
Śledziłaś na żywo proces Johnny’ego Deppa i Amber Heard w Wirginii?
– Nie śledziłam. Jednak w dzisiejszym świecie trudno nie czytać doniesień dotyczących procesu dekady, jak go nazywano. Był jawny i transmitowany on-line, więc nie dziwię się, że wiele osób w zaczęło go oglądać jak telenowelę albo reality show w typie „Big Brothera”. To było coś jak igrzyska na żywo, dające codziennie rozrywkę. Mieliśmy tam ciekawe wielowymiarowe postaci, kontrowersyjne zeznania, zwroty akcji. A ponieważ nierzadko ludzie mają tendencję do wydawania werdyktów na podstawie kilku zasłyszanych faktów, wielu szybko skonstruowało swoją opinię na temat tej pary. Często na podstawie fragmentów wypowiedzi przeskakujemy do konkluzji: kto jest winny, a kto jest ofiarą tej sytuacji? Myślimy czarno-biało, filtrując informacje przez osobiste doświadczenia.
Jako terapeuta par wiem, że podczas pierwszej sesji można odnieść czasem mylące wrażenie, że jedna z osób z pewnością jest katem, a druga ofiarą. Na podstawie krótkiej rozmowy nie sposób jednak postawić konkretnej diagnozy. Dopiero wsłuchując się dłużej w daną narrację pary, może okazać się, że oboje są odpowiedzialni za złą kondycję związku, a ich reakcje nie są tak czarno-białe.
Nie powiesz nam, kto – twoim zdaniem – jest winien Amber czy Depp?
– Jeśli terapeuta decyduje się na taką ocenę na podstawie nagłówków z gazet, to jest to zwyczajnie niekompetentne i przypomina wróżenie z fusów. By zdiagnozować na przykład zaburzenia osobowości, trzeba zrobić wywiad z pacjentem oraz przeprowadzić kilka specjalistycznych testów. Diagnostyka jeszcze bardziej komplikuje się, gdy dochodzi wątek uzależnienia od używek: narkotyków i alkoholu. Środki psychoaktywne zniekształcają sposób myślenia, a tym samym rzutować na czyjeś zachowanie. Z mojego doświadczenia terapeuty par wynika, że bardzo często obie strony wchodzą w role zarówno ofiar, jak i katów w związku. Kiedy tak się dzieje, to oboje ponoszą odpowiedzialność za toksyczną więź.
Czy słyszałaś, że po tym procesie, kiedy Johnny Depp przyznał: „Tak byłem ofiarą przemocy domowej” zaczął rosnąć w siłę ruch #metooman?
– To jest bardzo ciekawe zagadnienie. Myślę, że my nadal mamy duży problem z patrzeniem na mężczyzn jako na tych, którzy też mogą być ofiarami molestowania, krzywdy, nadużycia ze strony partnerek czy żon. Stereotypowo obsadzamy ich zawsze w roli katów. Natomiast jest pewien procent panów, którzy naprawdę są ofiarami kobiecej agresji fizycznej i psychicznej. Co gorsza, kompletnie nie potrafią sobie z nią radzić. Czasem nawet nie zauważają, że są jej ofiarami, bo tak bardzo czują się zawstydzeni, że nie chcą dopuszczać do siebie myśli, że dzieje im się przemoc.
Kobiety potrafią stosować przemoc werbalną, wyzywając mężczyzn od: nieudaczników, debili, idiotów. To przemoc?
– Kiedy w moim gabinecie pojawia się pacjent, który opowiada o takiej sytuacji, pytam go: „Czy pan nie uważa, że w domu stosowana jest wobec pana przemoc psychiczna?”. On zazwyczaj odpowiada: „No, bez przesady, jaka przemoc? Moja żona zachowuje się tak tylko, jak ma PMS albo kiedy jest zestresowana, albo kiedy coś jej nie wyjdzie”. Więc ja dalej pytam: „To, co byłoby taką prawdziwą przemocą psychiczną? Co musiałaby zrobić pana żona, by uznał pan to za przemoc psychiczną?”. Wtedy pada: „Uderzyć mnie”. „Ale to przecież jest przemoc fizyczna, a nie psychiczna”, mówię. Pacjent zazwyczaj chwilę milczy i krok po kroku uzmysławia sobie, że: „Faktycznie, jednak moja żona stosuje przemoc psychiczną, bo przekracza moje werbalne granice do samego końca”.
Co dzieje się dalej?
– Zwykle mężczyzna zaczyna bronić swoją partnerkę i tłumaczyć jej zachowanie czynnikami zewnętrznymi. Oraz szuka winy w sobie. Myśli: „Co ze mnie za facet? Powinienem stanąć na wysokości zadania i nie dać jej wejść na głowę”. To w ogóle jest bardzo typowe dla wszystkich ofiar przemocy, nie tylko mężczyzn. Ofiary gwałtu myślą przecież: „Mogłam założyć dłuższą spódnicę i nie iść przez las”.
Wytłumaczmy, czym jest przemoc psychiczna?
– To uporczywe nękanie, wyzwiska, straszenie kogoś, gaslighting, karanie milczeniem, notoryczne wywoływanie poczucia winy. Oczywiście, że podczas kłótni sporadycznie padają przekleństwa czy raniące sformułowania – większość z nas niestety nie potrafi się kłócić bez agresji. Swoją drogą warto się tego nauczyć, chociażby praktykując NVC, czyli komunikację bez przemocy.
Ale jeśli sporadyczność przechodzi w nawyk i eskaluje, wówczas możemy tak związek nazwać przemocowym. Wracając do samej przemocy – jeśli osoba nie ma żadnego hamulca i notorycznie rzuca przekleństwami w partnera albo kilka razy w miesiącu zatrzymuje samochód na poboczu i każe mu wysiadać w szczerym polu, albo nęka go telefonami i SMS-ami w pracy, albo zabiera mu całą pensję i sama nią dysponuje, to właśnie jest przemoc psychiczna.
Czym ona różni się od biernej agresji?
– Bierna agresja nie jest bezpośrednim atakiem. Nie jest szarpaniem, czy przeklinaniem. To jest przemoc w białych rękawiczkach. Niektóre osoby są mistrzami w manipulowaniu czy wzbudzaniu lęku za pomocą gestów, słów, mimiki czy nawet milczenia. Jeśli ktoś nie odzywa się do ciebie za karę wiele godzin albo przestaje odbierać twoje telefony, albo ustawicznie przerywa seks i nie mówi, dlaczego się wycofuje. I one też mogą powodować dotkliwe szkody emocjonalne np. depresję, zdecydowane obniżenie nastroju, spadek poczucia wartości, kompletną dezorientację.
– Geneza przemocy ma wiele źródeł. Były np. takie badania, które dowiodły, że przemoc stosują ci, którzy sami doświadczyli jej w dzieciństwie. Osoby, które nie potrafią inaczej wyrażać swojej złości, pretensji niż poprzez przemoc, często odtwarzają to czego sami doświadczyli jako dzieci, czasem nieświadomie.
Nierzadko nieumiejętność trzymania kontroli i ujarzmiania swoich impulsów może być spowodowana stosowaniem używek. Czasami jest też tak, że w parze konflikt narasta, bo brakuje dialogu, a małe nieomówione konflikty eskalują w stronę coraz większej agresji i w efekcie przemocy.
Kiedy zazwyczaj ofiary budzą się z letargu i chcą przerwać swoją męczarnię?
– Najczęściej przebudzanie następuje, dopiero gdy dochodzi do jakiegoś nieszczęścia albo do rękoczynów lub kiedy ofiara widzi, że ta przemoc dotyka nie tylko jego, ale też dzieci, babcię, teścia, czy zwierzęta. Na ogół przemoc łatwiej zobaczyć, kiedy dotyczy innej osoby. Łatwiej zareagować w obronie innych niż siebie. Pamiętam pacjenta, który dopiero gdy zobaczył, że żona kopie ich psa i wyżywa się na nim, zrozumiał, że tak samo postępuje z nim.
Jednak mężczyźni będący ofiarami przemocy nadal czują się zagubieni i nie wiedzą, do kogo mogliby iść po pomoc. Boją się też wezwać policję, z obawy, że zostaną wyśmiani. Znam sytuację, kiedy pacjent zgłosił na policję przemoc domową i usłyszał: „Co? Nie umie się pan obronić przed żoną? Taki wielki facet!” Choć chcę podkreślić, że teraz wiele rzeczy zmienia się na plus, bo policjanci przechodzą szkolenia, by nie fundować ludziom wtórnej traumatyzacji.
Niestety nadal brakuje uważności na przemoc – a już zwłaszcza wobec mężczyzn, za mało jest uświadamiających kampanii społecznych (to się tyczy też zjawiska przemocy wobec kobiet moim zdaniem). A przecież społeczeństwo powinno tak samo wspierać mężczyzn, jak i kobiety w tak kryzysowej sytuacji życiowej.
Dlaczego często w toksycznych związkach nie ma wyraźnego podziału na kata i ofiarę? Odnoszę wrażenie, że Amber i Johnny oboje zachowywali się przemocowo wobec siebie.
– Nierzadko cechy kata i ofiary przenikają się u obojga partnerach. Dlatego ani jedno, ani drugie nie kłamie, kiedy mówi: „Czułem się ofiarą w tym związku”. W niektórych związkach zachodzi taka dynamika, która charakteryzuje się szybkim przejściem od silnej namiętności w toksyczną relację, w której partnerzy tkwią latami, nie potrafiąc się rozstać. Takie osoby najczęściej nie umieją stawiać granic i ich trzymać. Paradoksalnie właśnie na początku to ich do siebie zbliża. Opowiadają więc, że wszystko między nimi „wybuchło” i nie potrafili się powstrzymać, bo wszystko działo się między nimi samo i w zawrotnym tempie. Dlatego czasem mówi się, że jeśli odczuwasz silną chemię wobec jakiejś osoby, uciekaj.
Dlaczego?
– Jeśli nowo poznana osoba staje się naszą obsesją i mamy wrażenie, że zatracamy się w miłości to często jest to niebezpieczne. Często ta namiętność przejawia się wzlotami i upadkami, kłótniami i seksem na zgodę, awanturami i namiętnością. Jeśli ktoś wzbudza w nas takie huśtawki, a my w to wchodzimy, to najprawdopodobniej dlatego, że dana osoba porusza w nas ślady dziecięcych deficytów. Wyjątkowo silna, szalona fascynacja nie jest zdrową miłością i nie jest zdrową fascynacją drugim człowiekiem. Ta polega na tym, że przy danym człowieku czujemy się bezpiecznie i stabilnie. A w namiętności często tej stabilności nie ma – jest niepewność, ranienie, pogrywanie ze sobą. To na początku może być ekscytujące, ale z czasem niestety staje się preludium do przemocy i robienia sobie nawzajem krzywdy.
Katarzyna Kucewicz – psycholożka i psychoterapeutka. Na instagramie: psycholog_na_insta, autorka poradników psychologicznych i setek artykułów eksperckich. Współprowadzi w Warszawie ośrodek psychoterapii INNER GARDEN. Należy do Polskiej Federacji Psychoterapii.
Związek matki z córką jest jedną z najsilniejszych i najbardziej intymnych relacji między ludźmi. Psycholodzy podkreślają, że trudno odnaleźć w przyrodzie bliższą więź niż ta łącząca matki z ich córkami. Podobnie silnej więzi doszukacie się w świecie zabawek – przyjrzyjcie się puzzlowym układankom i relacjom pomiędzy ich elementami.
Związek pomiędzy puzzlami, jak i relacje matek z córkami w życiu społecznym, mają wiele wspólnych cech. Warto podkreślić, że w obu przypadkach fundamentalna jest świadomość wzajemnej zależności elementów oraz ich kompatybilność. Z drugiej strony, liczy się systematyczna współpraca i dążenie do uzupełniania się. Nie istnieje bowiem pełny obraz bez kompletu puzzli, tak jak nie ma poprawnego związku między ludźmi, gdy któryś z elementów relacji zawiedzie. Mało tego, o powiązania między częściami składowymi należy się stale troszczyć, wymagają one wysiłku i stałej pracy oraz motywacji do doskonalenia się. Nikt nie chce, by relacja międzyludzka rozsypała się
niepostrzeżenie niczym strącona ze stołu układanka z puzzli.
Wspomnieliśmy już, że nad relacją musimy systematycznie pracować i można mieć wrażenie, że ów wysiłek nigdy nie ma końca… Przekonajcie się jak działa to na przykładzie puzzli Unlimited Fit Technology (UFT) marki Trefl Prime. Zapytacie, w jaki sposób produkty UFT odzwierciedlają relacje między ludźmi. Otóż UFT chyba najbardziej spośród układanek przypominają właśnie związki tworzone przez ludzi, bowiem UFT to niekończące się układanie! Są zatem analogią do relacji matek z córkami – należy je pielęgnować przez całe życie.
Większość fanów puzzli stwierdzi, że przecież zestawy składają się ze ściśle określonej liczby elementów, a więc kompletowanie kiedyś jednak się kończy. Słusznie. Faktycznie układanki mają z góry znaną liczbę części składowych i tego żadna technologia nie zmieni. Jest tu jednak jeszcze jeden ciekawy fakt do uwzględnienia – puzzle Trefl Prime UFT można ze sobą łatwo łączyć w większe kompozycje. I w tym względzie na pewno przypominają relacje pomiędzy ludźmi. Spróbujcie w praktyce ułożyć kilka zestawów puzzli UFT, a dokładnie poczujecie jak można osiągnąć efekt niekończącego się układania, a następnie zastanówcie się czy nie jest podobnie z Waszymi związkami z mamą lub córką.
Puzzle Trefl Prime UFT to prawdziwa gratka dla puzzlomianiaczek wyróżniających się wysokim poziomem kreatywności i dysponujących znaczną przestrzenią do układania! Wszystkie zwolenniczki jogi, kotów oraz pysznej kawy zachęcamy do układania zestawów z serii Yoga, Cats & Coffee, a wielbicielkom egzotycznych widoków polecamy serię Aerial Mindblow i Wanderlust. Skompletujcie układanki, a następnie połączcie je według własnego pomysłu. UFT są wykonane z najgrubszej tektury i posiadają specjalne, nieregularne kształty. Dzięki temu układanki możecie swobodnie obracać i bez obaw przenosić, a nawet rolować gotowy fragment lub cały obraz. Zapewniamy, że Wasz trud włożony w budowę więzi pomiędzy elementami układanki nie pójdzie na marne. Mamy nadzieję, że obrazy zainspirują Was do wspólnego wyjazdu, treningu jogi, wypicia pysznej kawy. Pomyślcie o tym! Puzzle Trefl Prime przypominają świat ludzkich relacji i emocji. Puzzle pozwolą Wam spędzić razem mnóstwo czasu i przyjrzeć się lepiej naturze wzajemnych relacji.
Polecamy Waszej uwadze także inny rodzaj puzzli – puzzle drewniane Wood Craft Origin marki Trefl. W czym przypominają one więzi międzyludzkie? Otóż wyróżnia je wysoka jakość wykonania i szlachetny materiał, z którego są produkowane – bardzo trwałe włókna drzewne. Wierzymy, że są tak trwałe jak związki pomiędzy kochającymi się osobami. Przekonajcie się, że Wood Craft Origin to nie tylko układanki o wysokiej jakości wykonania, ale i trudniejszym sposobie kompletowania! Gdzie ukryte jest wyzwanie? Wood Craft Origin nie są tak łatwe w układaniu jak w przypadku klasycznych zestawów z tektury, bowiem charakterystyczną ich cechą jest nadzwyczaj nieregularna krawędź
poszczególnych puzzli w połączeniu z ich fantazyjnymi kształtami.
Puzzle Wood Craft Origin występują w wersji 500+1 i 1000 elementów, ale niezależnie od tego, na jaki zestaw się zdecydujecie, to możecie liczyć na prawdziwą ucztę! Weźcie pod uwagę, że im większy zestaw wybierzecie, tym więcej spędzicie czasu na doskonaleniu zespołowej współpracy. Pamiętajcie, że puzzle wspierają rozwój miękkich umiejętności i kompetencji społecznych takich jak kooperacja i komunikacja interpersonalna. W zestawach znajdziecie nie tylko puzzle o tradycyjnych kształtach, ale również elementy w kształcie symbolicznych figurek. Uwierzcie nam na słowo – będziecie estetycznie zachwycone! Wood Craft Origin to puzzle drewniane, które odpowiadają nie tylko na
potrzeby wymagających estetek, ale również osób kierujących się w życiu postawą proekologiczną. Dzięki nim rozwiniecie kreatywność i umiejętność logicznego myślenia, a także poddacie pamięć wymagającemu treningowi. Przede wszystkim jednak spędzicie razem mnóstwo bezcennych chwil! Sięgnijcie po latające kolorowe balony lub udajcie się na spacer po Central Parku. Skompletujcie obrazy, które wyrażają więcej niż 1000 wypowiedzianych słów. Niech obecność drugiego człowieka będzie źródłem Waszej radości. Bądźcie jak puzzle – zawsze blisko siebie! Wszystkim mamom i córkom życzymy cierpliwego budowania wzajemnych relacji!
