Do pewnego czasu nasze życie wydaje się nam bezpieczne i przewidywalne. Potem wydarza się coś takiego, co przewraca je do góry nogami. Następuje koniec jakiegoś etapu, zmiana której się nie spodziewaliśmy. Niekoniecznie chodzi tu o coś, co dotknie nas bezpośrednio i zabierze nam to, co bliskie i drogie, czasem wystarczy świadomość, że gdzieś na świecie miało miejsce jakieś przerażające zdarzenie (np. zamach terrorystyczny). Wszystkie te „traumy” mogą w nas wywołać cały wachlarz określonych, typowych reakcji psychicznych.
Najczęstsze reakcje na przeżytą traumę
♥ Niepokój, uczucie strach, nerwowość lub panika, zwłaszcza, gdy jakiś bodziec przywołuje w naszej pamięci owo dotkliwe zdarzenie, obawy o utrata kontroli lub nieradzenie sobie; obawa, że sytuacja może się powtarzać.
♥ Hiper-czujność, nieustanne „skanowanie” otoczenia w poszukiwaniu sygnałów zwiastujących zagrożenie lub dostrzeganie zagrożenia w rzeczach, które wcześniej wydawały nam się pewne i bezpieczne. Może to przejawiać się również nadopiekuńczością w stosunku do bliskich.
♥ Zaburzenia snu, szczególnie trudności w zasypianiu, niespokojny sen, „wyraziste” sny lub koszmary. Możemy śnić o samym, trudnym emocjonalnie zdarzeniu czy doświadczeniu, a z czasem jedynie nasze sny stają się coraz mniej szczegółowe.
♥ Natrętne wspomnienia, myśli, obrazy związane z traumatycznym zdarzeniem, takie, które mogą się pojawiać bez żadnych „wyzwalaczy”, bodźców przypominających, i takie, które pojawiają się, gdy coś nam przypomni o traumatycznym przeżyciu (np. coś w telewizji, gazetach, dźwięk jakiegoś utworu, zapachy).
♥ Poczucie winy, żalu, nieporadności, bezsilności, ciągnące nas w dół, nakładające na nas odpowiedzialność za to, co się wydarzyło (szczególnie jeśli np. przeżyliśmy wypadek, katastrofę, a inna, bliska nam osoba – nie).
♥ Wstyd, zażenowanie, często wiążące się z poczuciem, że nie byliśmy wystarczająco dobrzy, skuteczni.
♥ Smutek, uczucie przygnębienia i płaczliwość.
♥ Drażliwość (wobec bliskich, przyjaciół, współpracowników) i gniew wobec tego, co się stało, poczucie niesprawiedliwości i powtarzane w głębi „dlaczego ja?”.
♥ Emocjonalne odrętwienie lub „stępienie” uczuć, niemożliwość odczuwania takich emocji jak miłość czy szczęście.
♥ Wycofanie, unikanie kontaktów społecznych i rodziny.
♥ Unikania zachowań, sytuacji, ludzi, myśli, uczuć, działań, które przypomniałyby o traumie.
♥ Nerwowe reakcje na nagłe hałasy lub ruchy, na przykład na trzaśnięcie drzwi telefon lub dzwonek do drzwi.
Na podstawie: psychologytoday.com
