Niektóre sytuacje życiowe zmuszają do szukania dodatkowego źródła finansowania. Gdy nie ma możliwości pożyczenia środków od rodziny czy bliskich najczęściej wybór pada na pożyczki i kredyty, np. zobowiązania gotówkowe. O czym należy pomyśleć jeszcze przed podpisaniem umowy z bankiem i jak podjąć przemyślaną decyzję o zaciągnięciu kredytu?
Kredyt gotówkowy – co powinien o nim wiedzieć każdy konsument?
Kredyt gotówkowy to jeden z popularnych produktów bankowych, po który klienci sięgają, gdy potrzebują stosunkowo szybkiej pomocy finansowej. W ramach zobowiązania wierzyciel (bank) odpłatnie pożycza pieniądze dłużnikowi (kredytobiorcy).
Na koszt kredytu składają się przede wszystkim odsetki naliczane na podstawie oprocentowania (marża banku + stawka referencyjna). Co więcej, konsument może być zobowiązany do uregulowania np.:
- jednorazowej prowizji na rzecz banku;
- podatków i marży;
- kosztów przygotowania dokumentacji (tzw. opłata przygotowawcza);
- opłat za wszelkie dodatkowe związane z kredytem usługi.
Wskaźnikiem, który powstał po to, aby jasno określać całkowity koszt zobowiązania, jest RRSO, czyli Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania. Banki muszą podawać jej wartość podczas prezentacji każdej oferty kredytu czy pożyczki. Z perspektywy klienta im niższy jest ten wskaźnik, tym lepiej.
Środki finansowe trafiają na konto kredytobiorcy po podpisaniu odpowiedniej umowy z jego wierzycielem, czyli bankiem. Dokument ten musi uwzględniać informacje o wszystkich kosztach zobowiązania.
W zapisach umowy można znaleźć także m.in. walutę i całkowitą kwotę kredytu, harmonogram spłaty czy kroki podejmowane w przypadku, gdy kredytobiorca nie będzie wywiązywał się z regulowania rat.
Jak wygląda popyt na kredyty gotówkowe?
Zgodnie z danymi zgromadzonymi przez Biuro Informacji Kredytowej w pierwszej połowie 2023 roku Polacy zaciągnęli kredyty gotówkowe o łącznej wartości 35,7 mld zł, co stanowi wzrost o 10,1% w stosunku do 2022 roku. Klienci banków pożyczają od banków różne kwoty. Średnia wartość zobowiązań udzielonych w październiku 2023 plasuje się na poziomie 23 417 zł.
Co przyczynia się do popularności takiego rodzaju kredytu? Po pierwsze nie jest to zobowiązanie celowe, wobec czego klient może dowolnie dysponować pożyczonymi pieniędzmi i nie ma obowiązku informowania o tym banku. Muszą to jednak być wydatki prywatne, tj. niezwiązane z działalnością gospodarczą, jeśli dana osoba taką prowadzi.
Wynika to z faktu, że kredyt gotówkowy należy do grupy zobowiązań konsumenckich. W związku z tym przepisy prawne określają także jego maksymalną kwotę, która nie może przekroczyć 255 550 zł. Zazwyczaj udostępniane oferty uwzględniają jednak finansowanie w granicach 200 000 zł (oczywiście jego ostateczna wysokość jest kwestią indywidualną i zależy od zdolności finansowej danej osoby).
Kolejną kwestią, która bez wątpienia przyczynia się do dużego zainteresowania zobowiązaniami gotówkowymi, jest stosunkowo szybki i łatwy proces wnioskowania. Obecnie praktycznie wszystkie instytucje umożliwiają swoim klientom złożenie wniosku online. Dodatkowo wiele banków redukuje niezbędne formalności do minimum, a klienci mają możliwość otrzymania potrzebnych im pieniędzy w krótkim czasie.
Decyzja o kredycie – jak ją podjąć i czym się kierować?
Kredyt gotówkowy może być przydatnym narzędziem finansowym, które będzie stanowiło pomoc w razie różnych sytuacji losowych albo umożliwi szybsze zaspokojenie określonych potrzeb i realizację wyznaczonych celów.
Jednak żeby tak było, decyzję o zaciągnięciu zobowiązania należy podjąć świadomie. Przed skorzystaniem z dodatkowego finansowania warto więc zadać sobie kilka kluczowych pytań.
Czy kredyt jest niezbędny?
Na wstępie potencjalny kredytobiorca powinien się zastanowić, czy pożyczka jest mu niezbędna. Być może da się zredukować inne wydatki tak, aby zaoszczędzić pieniądze?
Dobrze wziąć również pod uwagę możliwość przełożenia finansowania danego celu na inny termin, w którym konsument będzie dysponował większą ilością gotówki. Dzięki temu uniknie kosztów związanych z naliczonymi przez wierzyciela odsetkami.
Wcześniejsze zastanowienie się nad celowością zobowiązania pozwoli uniknąć przypadków, gdy zaciągnięty kredyt służy zaspokajaniu kaprysu i finansowaniu impulsywnego zakupu, którego można było w danym momencie uniknąć.
Czy kredytobiorca bez problemu spłaci kredyt?
Osoba ubiegająca się o kredyt musi być w stanie go spłacić. W przeciwnym razie potencjalne ryzyko stanowią m.in. konieczność zapłaty odsetek karnych (gdy występują opóźnienia w regulowaniu rat), generowanie negatywnej historii kredytowej, a także problemy z wypłacalnością i wpadnięcie w tzw. spiralę długów.
Oczywiście weryfikacja zdolności kredytowej potencjalnego klienta jest obowiązkiem każdego z banków. Instytucja bierze wówczas pod uwagę takie kwestia jak m.in.:
- wysokość zarobków;
- rodzaj umowy, na podstawie której dana osoba wykonuje pracę;
- ilość innych kredytów, pożyczek, zakupów ratalnych czy zaciągniętych limitów na kartach;
- koszty, jakie wnioskujący ponosi w związku z utrzymaniem gospodarstwa domowego;
- terminowość spłaty innych zobowiązań.
Warto jednak zastanowić się nad swoją wypłacalnością również na własną rękę. Należy wziąć pod uwagę nie tylko wysokość dochodów i stałe koszty utrzymania, ale i planowane wydatki, które pokrywają się z okresem spłaty kredytu.
Konsument powinien być w stanie co miesiąc zagospodarować pieniądze na spłatę rat w taki sposób, aby nie wpływało to na pogorszenie jakości jego życia i nie przyczyniało się do zaniedbywania innych zobowiązań.
Czy wybrana oferta jest optymalna?
Gdy dana osoba dojdzie do wniosku, że zaciągnięcie kredytu jest uzasadnione, pozostaje jej wybrać optymalną ofertę zobowiązania. Warto porównać ze sobą kilka propozycji od różnych banków. Można to zrobić np. przy pomocy kalkulatora kredytów gotówkowych dostępnego pod adresem www.bankier.pl/smart/narzedzia/kalkulator-kredytowy.
Po wpisaniu oczekiwanej kwoty i okresu kredytowania narzędzie generuje najlepsze oferty, uwzględniając przy tym RRSO, szacowaną wysokość miesięcznej raty oraz całkowitą kwotę do spłaty.
Należy pamiętać, że dane prezentowane w kalkulatorach tego typu mają wyłącznie charakter poglądowy. Mimo to ich wykorzystanie ułatwia wyszukiwanie najkorzystniejszych z perspektywy klienta ofert.