Zapalenie przydatków to stan zapalny narządów miednicy mniejszej, na które najczęściej chorują aktywne seksualnie kobiety. Jest to stan, którego nie są się zignorować ze względu na towarzyszące mu dokuczliwe objawy. Zapalenie narządów miednicy mniejszej wymaga zdecydowanego leczenia, ponieważ pozostawione samo sobie grozi poważnymi powikłaniami. W jaki sposób można zachorować na zapalenie przydatków, jakie objawy temu towarzyszą i na czym polega leczenie?
Zapalenie przydatków — czego dotyczy ta choroba?
Zapalenie przydatków to potoczne określenie na zapalenie narządów miednicy mniejszej (z ang. pelvic inflammatory disease – PID). Jest to stan zapalny narządów płciowych żeńskich, który szybko się rozprzestrzenia i zajmuje macicę, jajowody, jajniki oraz otrzewną maciczną. W poważnych przypadkach choroba może wyjść poza obręb miednicy. Stan zapalny szybko się rozsiewa, ze względu na bliskość położenia narządów wewnętrznych, które zaopatrują w krew i chłonkę te same naczynia. Na zapalenie przydatków diagnozuje się około 1,5% kobiet, nie wiadomo, jak duża jest liczba kobiet chorujących, ale niezgłaszających się z tego powodu do lekarza.
Fot. iStock
Zapalenie przydatków — przyczyny stanu zapalnego
Do głównej przyczyny zapalenia przydatków zaliczamy zakażenia bakteryjne odpowiedzialne za choroby przenoszone drogą płciową – najczęściej rzeżączka, chlamydia, bakterie beztlenowe. Zapalenie przydatków zazwyczaj zaczyna się od sromu, pochwy, części pochwowej szyjki macicy, skąd zakażenie przenosi się wyżej. W rzadkich przypadkach do choroby dochodzi przez przejście bakterii z krwi lub np. wyrostka robaczkowego.
Ryzyko zachorowania na zapalenie przydatków zwiększają czynniki takie jak:
- duża liczba partnerów seksualnych;
- niestosowanie prezerwatyw;
- przechorowanie w przeszłości choroby przenoszonej drogą płciową.
Rozprzestrzenianie się stanu zapalnego ułatwiają stany wiążące się z poszerzeniem ujścia zewnętrznego i kanału szyjki macicy. Należą do nich: miesiączka, poród, poronienie, przerywanie ciąży, łyżeczkowanie kanału szyjki i jamy macicy, histeroskopia, zapłodnienie in vitro, założenie hormonalnej wkładki wewnątrzmacicznej.
Zapalenie przydatków — objawy zapalenia narządów miednicy mniejszej
Zapalenie przydatków powoduje różne objawy, które mogą mieć inne natężenie u różnych kobiet. U niektórych chorych w ogóle może ich nie być, a u innych mylone są często z innymi chorobami, np. zapaleniem wyrostka robaczkowego, pęcherzyka żółciowego, infekcjami układu moczowego, skrętem torbieli, jajnika i jeszcze innych. Przebieg zapalenia przydatków może być bezobjawowy, umiarkowany lub ciężki.
Do najczęściej odnotowywanych objawów zaliczamy:
- ból podbrzusza — zazwyczaj występuje po zewnętrznych stronach w okolicy przydatków. Ból nasila się po ucisku oraz podczas stosunku;
- gorączka;
- nieprzyjemnie pachnące upławy o zmienionej barwie;
- nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych.
Zobacz także: Krwawienia między miesiączkami. Co je powoduje i kiedy koniecznie trzeba omówić problem z ginekologiem?
Fot. iStock
Sposoby leczenia zapalenia przydatków
Zapalenie przydatków to choroba, która wymaga leczenia, by uniknąć poważniejszych konsekwencji dla zdrowia. Jeśli kobieta zauważy u siebie objawy wskazujące na stan zapalny, powinna zgłosić się bezzwłocznie na wizytę lekarską do ginekologa. Już na podstawie samej rozmowy i występujących objawów specjalista jest w stanie wywnioskować, że doszło do zapalenia narządów miednicy mniejszej. Badanie ginekologiczne zazwyczaj rozwiewa wątpliwości, podczas niego pobierana jest również wydzielina z dróg rodnych na posiewy bakteryjne. W razie wątpliwości specjalista dysponuje jeszcze badaniami laboratoryjnymi z krwi (morfologia, CRP, OB), które pozwalają stwierdzić istnienie stanu zapalnego.
Leczenie zapalenia przydatków prowadzone jest za pomocą wdrożenia antybiotyków. Jeśli choroba przebiega w sposób łagodny lub umiarkowany, leczenie można prowadzić w zaciszu domowym. Jeśli choroba ma cięższy przebieg, konieczne bywa leczenie szpitalne, ze względu na konieczność zastosowania kilku leków w jednym czasie. Cała terapia trwa ok. 14 dni. Poza antybiotykami stosuje się również leki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. W poważniejszych przypadkach choroba może wymagać leczenia zabiegowego.
Leczenie zapalenia przydatków jest konieczne, aby uniknąć poważnych powikłań. Aby do nich nie doszło, należy stosować się do zaleceń lekarskich oraz prowadzić zalecone leczenie do samego końca, mimo wcześniejszego ustąpienia objawów. Zapalenie przydatków może nawracać.
Zapalenie przydatków — powikłania
Nieleczone lub leczone w sposób niewłaściwy zapalenie przydatków może doprowadzić do poważnych powikłań, które w przyszłości mogą zagrozić nie tylko zdrowiu, ale i życiu kobiety. Do powikłań wynikających z zaniedbania zapalenia narządów miednicy mniejszej należy:
- tworzenie się ropni oraz zrostów w obrębie miednicy mniejszej;
- pojawienie się przewlekłych zespołów bólowych miednicy mniejszej;
- zapalenie otrzewnej;
- niedrożność jelit;
- niepłodność,
- zwiększone ryzyko rozwoju ciąży pozamacicznej.
Wiadomo również, że u pacjentek, które chorowały na zapalenie przydatków, częściej rozpoznaje się endometriozę oraz rak jajnika. Im częstsze epizody choroby, tym większe ryzyko powikłań.
Zobacz także: Rak jajnika objawy – na co zwracać uwagę, by zapobiec tragedii?
Fot. iStock
Jak zapobiegać zapaleniu przydatków?
Aby nie dopuścić do rozwoju oraz nawrotów zapalenia przydatków, należy przestrzegać kilku zasad. Ryzyko zachorowania zmniejsza się dzięki:
- ograniczenie liczby partnerów seksualnych;
- stosowanie prezerwatyw;
- regularne kontrole ginekologiczne i szybka reakcja na pierwsze objawy świadczące o chorobach zapalnych narządów płciowych,
- utrzymywanie prawidłowej higieny intymnej;
- unikaniu stosowania irygacji pochwy, która zaburza naturalną florę bakteryjną.
