Według najnowszego raportu Krajowego Rejestru Nowotworów w Polsce każdego roku diagnozuje się ponad 171 000 nowych przypadków, a ponad 100 000 osób umiera z powodu choroby nowotworowej. Prawdopodobieństwo zetknięcia się z rakiem jest bardzo duże i może on być jednym z najtrudniejszych doświadczeń w życiu. Wraz z diagnozą pojawiają się strach przed śmiercią i cierpieniem, niepokój o bliskich oraz poczucie niesprawiedliwości. Elizabeth Cohn Stuntz i Marsha M. Linehan, autorki poradnika Radzić sobie z rakiem, dzięki własnemu doświadczeniu zdają sobie sprawę z tego, jak ciężka i wyniszczająca jest choroba nowotworowa. Dzielą się swoją wiedzą i umiejętnościami, by pomóc zrozumieć towarzyszące chorobie emocje i mimo wszystko wieść szczęśliwe życie. W swej książce krok po kroku wyjaśniają, jak zapanować nad strachem i lękiem, w jaki sposób wykorzystać gniew i złość w trakcie leczenia, a także co robić, gdy pojawiają się kryzysy. Autorki radzą również, jak rozmawiać o chorobie z bliskimi, współpracownikami i personelem medycznym, by czuć się zrozumianym.
Mądry umysł
Silne emocje towarzyszące informacji o chorobie mogą przesłonić fakty, a ocena sytuacji bywa utrudniona. Reakcja na słowa „Ma pani/pan raka” są bardzo różne. Poddanie się emocjom utrudnia dostrzeżenie istotnych informacji, natomiast skoncentrowanie się na faktach prowadzi do bagatelizowania i blokowania uczuć. Autorki proponują zwrócenie się ku mądremu umysłowi, który łączy racjonalne myślenie z emocjami. Posługując się nim, można uzyskać pełniejszy obraz sytuacji, a w konsekwencji nie popadać w panikę, zrozumieć powagę sytuacji i wybrać najlepszy sposób leczenia. Wykorzystanie praktyk uważności, technik oddechowych, ćwiczeń fizycznych, a nawet sprawienie sobie drobnej przyjemności pozwolą zapanować nad intensywnymi emocjami. Umiejętność zauważania i nazywania uczuć, połączona z określoną reakcją ciała i pojawiającymi się myślami, stanowi podstawę do tego, aby wykorzystać mądry umysł do podjęcia decyzji najlepszej z możliwych.
Zadbanie o swój dobrostan i samozaopiekowanie się pomogą dostrzec pozytywne aspekty sytuacji. Ciepła herbata, krótki spacer czy smaczny obiad pozwolą na chwilę oderwać się od choroby. Dzięki celebrowaniu chwil budujemy poczucie satysfakcjonującego życia. Zaakceptowanie tego, że można jednocześnie bać się choroby i mieć nadzieję na wyzdrowienie, pozwoli zrozumieć, że rak nie determinuje naszych decyzji i działań.
Porozmawiajmy o chorobie
Potrzeba bycia wysłuchanym i zrozumianym, szczególnie dla osób zmagających się z nowotworem, jest niezwykle ważna.
Możliwość szczerego opowiedzenia o swoich niepokojach i uczuciach oraz wysłuchanie niezależnej opinii o metodach leczenia i rokowaniach są bardziej pomocne niż słuchanie zapewnień, że wszystko będzie dobrze. Empatyczna rozmowa
o chorobie i wszystkich jej konsekwencjach pozwoli lepiej ją zrozumieć, oswoić i zaakceptować. Cohn Stuntz i Linehan tłumaczą, w jaki sposób rozmawiać o raku z bliskimi, by czuć się zrozumianym. Uczą, jak wyznaczać granice w rozmowie
ze współpracownikami, by zadbać o swój dobrostan. Pokazują, jak bez wyrzutów sumienia efektywnie zasięgać porad lekarskich i domagać się szczegółowych informacji na temat leczenia. Zawarte w książce wskazówki pomogą wyartykułować swoje potrzeby w kontrakcie z bliskimi i personelem medycznym.
Życie warte przeżycia
Wydawać by się mogło, że nowotwór to koniec świata, ale na chorobę można też spojrzeć jak na wyzwanie. Diagnoza stanowi punkt zwrotny i może pozytywnie wpłynąć na jakość życia. Niekiedy rak pomaga spojrzeć na naszą egzystencję z innej perspektywy. Niewiadoma, którą niesie ze sobą choroba, pozwala zobaczyć to, co jest naprawdę ważne, jakie mamy priorytety i co chcemy po sobie zostawić. Nikt nie wie, jak dużo czasu mu pozostało, a naszym celem jest przeżycie życia najlepiej, jak umiemy. Zmagania z chorobą mogą wydobyć nieznane pokłady siły, energii i motywacji do pokonywania trudności. Zerspektywa ograniczonego czasu może zaś sprawić, że poprawie ulegną relacje z bliskimi.
Jak mawiała Magda Prokopowicz, założycielka fundacji Rak’n’Roll, „rak to nie wyrok, myśl pozytywnie i uśmiechaj się
szeroko, możesz być szczęśliwy nawet z rakiem!” Choroba nowotworowa należy do najtrudniejszych doświadczeń w życiu, zarówno pod względem psychicznym, jak i fizycznym. To, w jaki sposób je wykorzystasz, zależy od ciebie. Możesz stawić czoło temu, co ci się przydarzyło. Nawet kiedy życie wydaje się mroczne, zawsze istnieje promyk nadziei, bo to ona umiera ostatnia.
