Filmy, gry planszowe, różnorodne zabawy – sposobów na ciekawe spędzenia czasu z najmłodszymi w domu jest wiele. Kreatywność młodych członków rodziny pomogą wyzwolić również inspirujące eksperymenty, które można wspólnie przeprowadzić w domowym zaciszu, wykorzystując do tego chemiczne zagadki. To doskonały sposób na naukę i rozrywkę zarazem. Oto pomysły jak nie dać się nudzie oraz inspiracje dla dzieci, rodziców i nauczycieli!
Do akcji #zostańwdomu przyłącza się coraz więcej osób, które wymieniają się pomysłami na ciekawe spędzanie czasu we własnym M. W obecnej sytuacji nowe wyzwanie stanowi chociażby zdalne prowadzenie lekcji tak, aby zaciekawić uczniów, przekazując im jednocześnie praktyczną wiedzę. W domowych warunkach warto sięgnąć po doświadczenia z zakresu chemii, która towarzyszy nam w wielu sferach życia i odpowiada za funkcjonowanie całego układu nerwowego człowieka. Nie ma tu miejsca na nudę – ta dziedzina nauki to nie tylko wzory, lecz także pasjonujące eksperymenty, które bawią i uczą. Bez problemu przeprowadzimy je razem z młodymi członkami rodziny, pokazując im przy tym, jak wielki potencjał drzemie w ich umysłach.
Fot. Materiały prasowe
Detektywi na tropie – jak wykryć skrobię w produktach spożywczych?
Ziemniaki goszczą na naszych stołach w wielu różnych potrawach: sałatkach, a także m.in. plackach czy pyzach. Są bardzo dobrym źródłem energii oraz składników mineralnych, w tym potasu. Zawarty w nich cukier to skrobia, która używana jest również jako zagęstnik. Jak zatem zabawić się w detektywa i wykryć ją w produktach spożywczych?
Skrobia jako złożony cukier, reaguje z jodem. Jednym z preparatów, jaki możemy tu wykorzystać jest płyn Lugola, który zakupimy w aptece. Ma on charakterystyczną, brunatną barwę, jednak, gdy połączy się ze skrobią jego kolor zmienia się na efektowny, ciemny granat. Do przeprowadzenia eksperymentu będą nam potrzebne także: ziemniaki, mąka ziemniaczana oraz miseczka z wodą. Najpierw sprawdźmy, czy faktycznie popularne w polskiej kuchni bulwy zawierają skrobię – przekrajamy jedną z nich na pół, polewamy płynem Lugola i obserwujemy reakcję.
Fot. Materiały prasowe
Ciemnogranatowa barwa wskazuje obecność wspomnianego cukru. Teraz przeprowadźmy analogiczne doświadczenie z mąką ziemniaczaną, czyli de facto „czystą skrobią” – rozmieszajmy ją w miseczce z wodą i… ciekawy efekt gotowy! Taka mąka jest też stosowana jako zagęstnik w produktach spożywczych – jednak czy zawsze producenci informują nas o takim dodatku? Zweryfikujemy to, dodając preparat do twarożku do smarowania chleba lub popularnego serka wiejskiego. Dokładne wskazówki, jak „krok po kroku” przeprowadzić eksperyment znajdziemy na Facebooku i na stronie internetowej „Koloratorium”, programu społecznego realizowanego przez FFiL Śnieżka SA. Akcja, w której uczestniczą 164 szkoły i uczniowie z całej Polski inspiruje do nauki poprzez zabawę oraz odkrywania bogatego świata chemii.
Genetyczny odcisk palca – sprawdź to sam!
Innym, ciekawym pomysłem na domowe doświadczenie jest izolacja DNA. Co będzie nam do tego potrzebne? Przede wszystkim miękki owoc: banan, truskawka czy kiwi, woreczek foliowy, sitko do herbaty, sól kuchenna, płyn do mycia naczyń, alkohol etylowy 95%, woda, zlewka 50 ml, 2 zlewki 250 ml i łyżeczka. Materiały przygotowane? Teraz nie pozostaje nic innego, jak przejść do działania. Pół obranego banana należy umieścić w woreczku foliowym i dolać do niego ok. 50 ml wody, a następnie zawiązać. Teraz przyda się trochę zręczności – miąższ trzeba rozcierać aż do uzyskania jednolitej masy. Kolejnym krokiem jest przygotowanie w zlewce 250 ml roztworu z ok. 100 ml wody, 2 łyżeczek soli i 2 łyżeczek płynu do naczyń, który mieszamy ostrożnie do momentu uzyskania efektu spienienia. Gdy to nastąpi, umieszczamy roztarty owoc w tak przygotowanym płynie, a całość ponownie dokładnie mieszamy (już bez spieniania). Następnie przesączamy zawiesinę przez sitko do drugiej zlewki 250 ml. Potem w objętości ok. 20 ml przelewamy do zlewki 50 ml i za chwilę po ściance naczynia wlewamy bardzo zimny alkohol etylowy (ok. 20 ml) do momentu utworzenia się dwóch warstw (alkohol na górze, przesącz owocowy na dole). Teraz możemy już obserwować wtrącające się nitki DNA na granicy warstw płynów.
Fot. Materiały prasowe
Więcej ciekawych inspiracji na eksperymenty chemiczne można znaleźć na stronie internetowej „Koloratorium” – publikowane są tam cyklicznie zestawy materiałów edukacyjnych stworzonych we współpracy z dr hab. Aleksandrą Ziembińską-Buczyńską. Można z nich skorzystać w domowym zaciszu – takie zabawy z chemią w tle na pewno zachęcą dzieci do nauki, rozwiną ich zdolności intelektualne i poznawcze. W ramach akcji, do 3 kwietnia trwa również konkurs dla uczniów, którzy mogą przygotować pracę plastyczną lub literacką i zdobyć atrakcyjne nagrody – Apple iPad 32GB Wi-Fi.
Zabawa edukacyjna w chemika-detektywa to świetny sposób na trening mózgu i spędzenie czasu wolnego z dziećmi. Wymaga niewielkich nakładów pieniężnych, a daje dużo satysfakcji.
