Korzystanie z dobrodziejstwa internetu pozwala na szybkie znajdowanie interesujących nas treści. Mogą to być zdjęcia, filmy, jak i strony czy fora, na których znajdują się informacje w danym momencie potrzebne.
Starsi użytkownicy swobodnie korzystają z treści dostępnych w internecie, będąc świadomymi podejmowanych decyzji. Trochę inaczej rzecz wygląda z młodszymi internautami, dla których wchodzenie na pewne strony może być ryzykowne, gdyż dzieci nie są psychicznie przygotowane na kontakt z pewnymi materiałami. Poza rzeczami pożytecznymi, ciekawymi czy zabawnymi, którymi można podzielić się wśród rówieśników, na portalach społecznościowych, istnieją także treści szkodliwe, które mogą wyrządzić dziecku krzywdę.
Czym są szkodliwe treści?
Zaliczamy do nich filmy, zdjęcia, informacje zawierające elementy szkodliwe dla rozwoju psychicznego i emocjonalnego młodego człowieka. Są to materiały pornograficzne, obrazy i filmy prezentujące przemoc i okrucieństwo, treści ksenofobiczne i rasistowskie, treści promujące zachowania autodestrukcyjne, takie jak: anoreksja, samookaleczenia. To co dla nas jawi się jako jedynie coś niewłaściwego, może mieć silny wpływ na zainteresowania i postawę młodego człowieka, szukającego określenia własnej tożsamości i miejsca w otaczającym go świecie.
Szkodliwe treści w świecie wirtualnym mają wpływ na przekonania, postawy i zachowanie dziecka
Zgodnie z powiedzeniem “czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”, uwagę należy zwrócić nie tylko na ilość czasu, jaką dziecko spędza w internecie, ale szczególnie na miejsca, które odwiedza. Nawet niepozorne nazwy witryn internetowych mogą w sobie kryć treści, przed którymi rodzice chcą chronić dzieci.
Pornografia. Treści pornograficzne nie są przeznaczone dla niepełnoletnich użytkowników. Jednak w praktyce ominięcie zabezpieczeń typu formularza pytającego o wiek użytkownika jest rzeczą prostą, z którą bez kłopotu młodzi sobie radzą. O ile strony dedykowane pornografii posiadają jakiekolwiek zabezpieczenia przed dziećmi, tak wszędzie indziej młody internauta może natknąć się na opisy, zdjęcia czy filmy dotykające erotyki i pornografii. Młodzież udostępnia między sobą pliki zawierające niedozwolone treści, a to szczególnie trudno jest kontrolować. Kontakt dzieci i młodzieży z pornografią niesie dla nich negatywne skutki, m.in. wytworzenie wypaczonego obrazu seksualności, uprzedmiotowienia tej sfery. Dziecko może utrwalić w pamięci nieprawdziwy obraz relacji ludzi w kontaktach o charakterze seksualnym – występującą przemoc mężczyzn wobec kobiet, nienaturalny wygląd ciał aktorów w szczególności ich części intymnych, co może przełożyć się na późniejsze kontakty z partnerem/partnerką. Pornografia bywa kuszącą materią dla dojrzewających nastolatków, ale częste korzystanie z jej zasobów niesie ze sobą widmo uzależnienia. Rodzice powinni chronić dzieci przed pornografią oraz zadbać, by nie stała się ona źródłem edukacji seksualnej.
Przemoc. Ze względu na jej szeroką obecność w filmach, grach, a także życiu codziennym, wydawać by się mogło, że nie stanowi zagrożenia dla młodych. Brutalne formy przemocy mają zły wpływ na psychikę dzieci i młodzieży, widok takich scen może wywoływać u dzieci wysoki poziom lęku. Częste obcowanie z przemocą, szczególnie w popularnych grach, może wpływać na podwyższony poziom agresji dziecka, a także zmniejszać empatię i zobojętniać na cudzą krzywdę. Jeśli ulubieni bohaterowie gier czy filmów promują agresywne zachowania, dla dziecka taka postawa może stać się czymś naturalnym.
Mowa nienawiści. Kierowana w stronę osób o odmiennym pochodzeniu, innym kolorze skóry czy wyznania, w sposób negatywny buduje obraz różnorodności świata w oczach nastolatków. Szczególnie podatna na wpływy emocjonalne młodzież, może przyjmować radykalne postawy względem innych, odmiennych w swych poglądach osób. Tak rodzi się rasizm, ksenofobia, antysemityzm oraz inne postawy zamykające dziecko na świat i prowadzące do nietolerancji, agresywnych postaw czy zachowań względem innych.
Zachowania autodestrukcyjne. Istnieją również strony, które promują bardzo niebezpieczne treści, nawołujące do zachowań autodestrukcyjnych. Szczególnie podatne są na nie osoby poszukujące tożsamości, mające kłopoty w domu lub szkole, którym dokucza brak przyjaciół czy zrozumienia w rodzinie. W internecie, na stronach skupiających osoby w podobny sposób zagubione, można natknąć się na namawianie do działań, które zaszkodzą zdrowiu lub życiu dziecka. Zagrożeń jest wiele, pod naciskiem lub przez zachętę innych, młodzi internauci ryzykują zażywaniem narkotyków, niewłaściwym przyjmowaniu leków, samookaleczeniem.
Należy dołożyć wszelkich starań, by chronić przed tym dzieci
Sposoby na zapewnienie bezpieczeństwa dziecku w internecie warto dostosować do jego wieku. Młodszym dzieciom warto towarzyszyć podczas korzystania z internetu, a komputer w domu ustawić w widocznym miejscu. Zawsze warto zabezpieczyć sprzęt i mieć kontrolę nad stronami, jakie odwiedza dziecko oraz wskazać strony dedykowane młodszym internautom, gdzie dostęp do szkodliwych treści jest zniwelowany. Warto zainstalować bezpłatną przeglądarkę stron www BeSt dedykowaną dzieciom w wieku od 3 do 10 lat. Jest ona dostępna także w wersji na urządzenia mobilne działające na systemie Android. Znajdź informację o rekomendowanych stronach dla dzieci i młodzieży w wiarygodnych serwisach, np. bestapp.fdn.pl (katalog aplikacji dziecięcych, w którym można pobierać bezpieczne aplikacje dla dzieci w wieku przedszkolnym). Jeśli dziecko często korzysta z przeglądarki Google, zainstaluj filtry blokujące grafikę i filmy zawierające elementy pornografii. Skorzystaj jednocześnie z oprogramowania filtrującego, narzędzi kontroli rodzicielskiej i ustawień bezpieczeństwa w urządzeniach mobilnych, co pozwoli na lepszą kontrolę oglądanych treści, bez zaglądania dziecku przez ramię.
Pokaż dziecku, jak należy weryfikować dostępne treści, zainteresuj się informacją, jakie dziecko lubi oglądać filmy lub grać w gry. Sprawdzaj również limity wieku na grach i filmach (tzw. PEGI umieszczone na opakowaniach), którym dziecko poświęca czas.
Rodzice powinni zwracać szczególną uwagę na zmiany w zachowaniu dziecka i pamiętać że długie korzystanie z komputera szkodzi zdrowiu. Dziecko musi mieć zapewnione inne zajęcia, które pozwolą się bawić, odpoczywać i rozwijać na wielu płaszczyznach.
Starsze dzieci potrzebują więcej autonomii i tu rodzice muszą wiedzieć, jak je chronić, ale nie burzyć jego potrzeby samodzielności i samodecydowania. Kluczowa jest rozmowa, kontakt, ustalenie zasad i konsekwentne ich przestrzeganie.
Fot. Materiały prasowe
Rodzice nie zawsze wiedzą, jak pomóc dziecku unikać szkodliwych treści, na co zwrócić uwagę. Wynika to z ich dorastania w świecie bez tylu wirtualnych atrakcji co dziś, jednak by uniknąć późniejszych kłopotów, warto sięgnąć po wiedzę i skupić się na tym temacie dla dobra dziecka.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak pomóc dzieciom unikać szkodliwych treści w internecie, skorzystaj z bezpłatnego kursu internetowego dla rodziców Bezpiecznie Tu i Tam, który przygotowała Fundacja Orange. Kurs dostępny jest pod adresem: http://www.fundacja.orange.pl/kurs
