Jeśli wierzysz, że problem kleszczy absolutnie cię nie dotyczy, bo mieszkasz w mieście i nie spacerujesz po lasach, jesteś w błędzie. Mylne przekonania na temat kleszczy oraz pochodzących od nich poważnych chorób, zawiodły wielu. Nie ma osoby, która choć raz nie byłaby narażona na wątpliwą przyjemność kontaktu z tym pajęczakiem, nie zdając sobie z tego sprawy
Wokół tematu kleszczy, poza uzasadnioną obawą narosły również mity, które bywają zgubne dla naszego bezpieczeństwa. Warto sobie uświadomić, że nawet 30% kleszczy przenosi krętki Borrelia, które powodują niełatwą do rozpoznania i wyleczenia boreliozę. Nie chodzi o to, by w okresie letnim zamknąć się w domu i omijać jakąkolwiek zieleń, ale by wiedzieć, co robić, by zminimalizować zagrożenie ze strony kleszczy.
Fot. iStock / Popartic
Fakty i mity dotyczące kleszczy:
1. Każdy kleszcz przenosi choroby
Fałsz.
Tylko część tych pajęczaków przenosi chorobotwórcze drobnoustroje. Wiele zależy od regionu, który zamieszkujemy, o czym świadczą badania Uniwersytetu Wrocławskiego. Maksymalnie 30% kleszczy przenosi boreliozę, babeszjozę (choroba zwierzęca) czy odkleszczowe zapalenie mózgu.
2. Ugryzienie kleszcza nie boli
Prawda.
Nie można wyczuć chwili wbicia się kleszcza, ponieważ z chwilą rozcięcia skóry żywiciela, pasożyt wstrzykuje środek znieczulający. Tylko dokładne sprawdzenie całego ciała daje odpowiedź, czy uniknęliśmy nieproszonego gościa.
3. Kleszcze skaczą na ofiary
Fałsz.
Kleszcze nie spoglądają na okolicę z góry, czekając na ofiary. Najczęściej znajdziemy je wśród krzewów i traw, nie tylko na paprociach, do wysokości 150 cm. Przyczepiają się do ofiary, gdy ta otrze się o liść, na którym przebywa pajęczak.
4. Można „złapać” kleszcza od pasa lub kota
Prawda.
Wystarczy, że pajęczak chodzący po zwierzaku nie zdąży się wbić w jego skórę, za to wyląduje w domu i poszuka ofiary ponownie, tym razem w postaci człowieka.
Fot. iStock / Kerkez
5. Białe ubranie chroni przed ugryzieniem
Fałsz.
Zaleca się zakładanie jasnych, najlepiej białych ubrań na spacery w lesie czy po parku oraz zakrywanie głowy dla bezpieczeństwa. To jednak nie tyle chroni przed ugryzieniem, ile pozwala łatwiej i szybciej zauważyć kleszcza na ciele. Poza tym kleszczom „obojętny” jest kolor ubrania, ponieważ nie kierują się one wzrokiem, ale wyczuwają ciepło pochodzące od ofiary przez organ Hallera.
Fot. iStock / DieterMeyrl
6. Kleszcza nie wolno niczym smarować
Prawda.
Nigdy nie wolno przypalać, smarować tłustymi substancjami, lakierem do paznokci, alkoholem lub benzyną. Te sposoby powodują zabicie kleszcza i jego odpadnięcie, ale zanim to się stanie, wydala on zwiększone ilości materiału zakaźnego.
7. Kleszcze atakują tylko latem
Fałsz.
Sezon zaczyna się w marcu i trwa do listopada. Kleszcze stają się najbardziej aktywne na przełomie maja i czerwca oraz września i października. Najczęściej atakują od wczesnego poranka aż do południa oraz po południu od 16 do zmroku. W przypadku temperatury poniżej 4 stopni kleszcze przestają być aktywne.
8. Kleszcza nie wolno samodzielnie usuwać
Fałsz.
Można, a nawet trzeba usunąć kleszcza w przypadku, gdy nie ma możliwości interwencji np. lekarza. Należy pasożyta usunąć w całości, żeby w ciele nie pozostał fragment, który może spowodować zakażenie. Aby kleszcza usunąć, należy złapać go pęsetą przy samej skórze i wyjąć ruchem poprzez pociąganie go jednostajnym ruchem pionowo do góry. Ranę należy zdezynfekować i obserwować. Jeśli pojawi się rumień lub inny niepokojący objaw, należy zgłosić się do lekarza.
Fot. iStock / Himagine
9. Kleszcz zaraża od razu
Fałsz.
Aby kleszcz zaraził żywiciela, musi upłynąć od 24 do 48 godzin. Ryzyko zakażenia się zwiększa, gdy niewprawnie wyciągamy kleszcza z ciała, drażniąc go, np. „dusząc” tłuszczem czy spirytusem. W takich przypadkach kleszcz wymiotuje do organizmu i może w ten sposób przekazać chorobotwórcze drobnoustroje.
10. Można się zaszczepić na boreliozę
Fałsz.
Nie ma takiej szczepionki, natomiast można zabezpieczyć się poprzez szczepienie przed odkleszczowym zapaleniem opon mózgowych.
11. Niektóre części ciała kleszcz lubi bardziej
Prawda.
Dla zwiększenia swoich szans na ulokowanie się na żywicielu kleszcze wybierają do wkłucia, w których skóra jest cienka i dobrze ukrwiona. Najczęściej są to pachwiny, zgięcia kolan, pachy, głowa.
Fot. iStock / gblu
12. Rumień wędrujący pojawia się zawsze przy boreliozie
Prawda/Fałsz
Rumień wędrujący może, ale nie musi pojawić się przy zakażeniu krętkami boreliozy. Rumień przesuwa się na zewnątrz ukąszenia. Okrąg o maksymalnej średnicy ok. 5 cm może pojawić się 1-2 dni po zakażeniu, ale także nawet 3 tygodnie po fakcie, dlatego czasem trudno go powiązać z ugryzieniem kleszcza. Ustępuje samoistnie po miesiącu. Jeśli miejsce po ukąszeniu jest zaczerwienione i swędzi, to najpewniej reakcja alergiczna.
Fot. iStock / anakopa
13. Kleszcze atakują tylko w lasach
Fałsz.
Nawet jeśli ktoś nie spaceruje po lesie, nadal może być zagrożony ukąszeniem kleszcza. Coraz częściej można je spotkać w parkach miejskich, na skwerkach, a nawet przy piaskownicach przy zieleni czy w piwnicach.
źródło: www.survivalmag.pl, wyleczborelioze.pl, pediatria.mp.pl
