Wosk pszczeli jest produktem ubocznym powstającym podczas produkcji miodu przez pszczoły. Posiada szereg właściwości leczniczych i kosmetycznych. Od setek lat wykorzystywany jest do produkcji domowych świec. Co warto wiedzieć o wosku pszczelim i gdzie można go wykorzystać?
Czym jest wosk pszczeli?
Wosk pszczeli, tuż obok miodu, jest jednym z bardziej znanych produktów pszczelarskich. To podstawowy budulec ula, z którego powstają plastry, i w którym dojrzewają młode pszczoły. Jest produktem ubocznym powstającym przy wytwarzaniu miodu. Młode pszczoły, dzięki gruczołom woskowym, wytwarzają wosk, który następnie zdrapywany jest z ich ciał, żuty, mieszany ze śliną pszczół i innymi enzymami. Po dokładnym przeżuciu i przetworzeniu, pszczoły przyczepiają wosk do plastra miodu. Wosk pszczeli pomaga pszczołom przechować miód, chroni przed infekcjami i zanieczyszczeniami w ulu.
Co wchodzi w skład wosku pszczelego?
Wosk pszczeli składa się z estrów alkoholi, kwasów tłuszczowych, wolnych alkoholi tłuszczowych czy węglowodorów. W jego składzie znajdziemy jeszcze wiele innych substancji np. minerały, barwniki, węglowodany i substancje aromatyczne. Do najważniejszych substancji aktywnych należą kwas palmitynowy, skwalen i kwas 10-hydroksy-2-decenowy. Pochodne kwasu masłowego, propionowego i walerianowego odpowiedzialne są za przyjemny zapach miodu. Flawonoidy posiadają właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i grzybobójcze. Wosk pszczeli to cenne źródło witaminy A, która pobudza podziały komórkowe. Zawiera również karotenoidy, posiadające właściwości przeciwutleniające.
Zdrowotne właściwości wosku pszczelego
Wosk pszczeli posiada mnóstwo cennych dla zdrowia właściwości.
- Flawonoidy posiadają działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i grzybobójcze,
- Estry i beta-karoten działają przeciwzapalnie i odnawiająco,
- Karotenoidy posiadają działanie przeciwutleniające,
- Skwalen chroni przed drobnoustrojami,
- Chryzyna wykazuje działanie antybiotyczne,
- Kwasy tłuszczowe i alkohole natłuszczają skórę i chronią ją przed utratą wody,
- Kwas palmitynowy chroni przed przesuszeniem skóry,
- Witamina A pobudza i reguluje podziały komórkowe.
Zobacz również: Pszczoły – owady, bez których ludzkość nie przetrwa. Jak pomóc pszczołom we własnym ogrodzie?
Zastosowanie wosku pszczelego
Przez całe wieki wosk był składnikiem wykorzystywanym do produkcji kosmetyków – głównie kremów i maści. Służył również do produkcji świec. Obecnie, ze względu na zawartość szeregu witamin, soli mineralnych, lipidów i protein wykorzystywany jest w branży medycznej – stanowi dodatek do maści, past a nawet plastrów. Stosowany jest w preparatach kosmetycznych m.in. kremach, pomadkach, sztyftach, mleczkach. Kosmetyki z woskiem pszczelim docierają do głębszych warstw skóry i cenione są za silne działanie nawilżające. Zapobiegają utracie wody z naskórka, sprawiają, że skóra staje się gładka, miękka i dotleniona. Regularne stosowanie produktów z woskiem pszczelim poprawia wydajność włókien kolagenowych i elastynowych, co sprawia, że skóra nabiera zdrowego i promiennego wyglądu. Co ciekawe, kosmetyki zawierające wosk pszczeli poprawiają kondycję włosów, które stają się odżywione i puszystsze. Maseczkę lub odżywkę wystarczy pozostawić na włosach na kilka minut, by po pierwszym użyciu zauważyć efekty. Wosk pszczeli uznawany jest za w pełni bezpieczny produkt, który bez obaw można stosować. Na etykietach oznaczany jest symbolem E901
Cenne właściwości wosku pszczelego sprawiają, że stosowany jest w leczeniu wielu dolegliwości:
- Trądziku,
- Chorób skóry,
- Łuszczycy,
- Ran,
- Zapalenia zatok,
- Zapalenia błon śluzowych gardła,
- Zapalenia jamy ustnej,
- Oparzenia słonecznego,
- Rumienia,
- Pieluszkowego zapalenia skóry,
- Hemoroidów.
Inne wykorzystanie wosku pszczelego
Wosk pszczeli wciąż wykorzystywany jest do produkcji świec, jednak ich cena jest nieco wyższa niż parafinowych odpowiedników. Podczas spalania wydzielają przyjemny zapach. W przemyśle chemicznym stanowi składnik past do podłóg i nabłyszczaczy. To składnik kredek świecowych, farb czy klejów. Wykorzystywany jest również do wytwarzania folii spożywczych.
