Cukrzyca ciążowa to choroba dotycząca około 4-7% kobiet w ciąży. Jest to jednostka chorobowa, na którą najczęściej zapadają przyszłe mamy. Ze względu na szerszy dostęp do diagnostyki, rozpoznawana jest ona u kobiet znacznie częściej niż kiedyś. Nieleczona cukrzyca ciążowa może stwarzać zagrożenie zarówno dla mamy jak i dla rozwijającego się płodu. Jak rozpoznać cukrzycę ciążową, jak ją leczyć, opisuje położna Alina Jedlińska – ambasadorka kampanii „Położna na medal”.
Objawy cukrzycy ciążowej
Do objawów dających podejrzenie wystąpienia cukrzycy ciążowej możemy zaliczyć:
- bardzo silne pragnienie,
- częste oddawanie moczu,
- zmęczenie,
- mdłości,
- zawroty głowy,
- częste infekcje pęcherza moczowego i
- pochwy,
- zapalenia i wykwity skórne
- oraz zaburzenia widzenia.
Z badań i statystyk wynika, że w tej chwili na cukrzycę choruje ponad 5% kobiet ciężarnych, jednak z roku na rok ilość zachorowań wzrasta. Wystąpienie cukrzycy ciążowej zazwyczaj jest związane ze stylem życia, z odżywianiem, a najczęściej z zaburzeniami gospodarki hormonalnej organizmu, z nadwagą, otyłością oraz z nadciśnieniem tętniczym. Cukrzyca najczęściej mija po porodzie, ale, niestety, zwiększa ryzyko wystąpienia jej w kolejnych ciążach.
Jak wykryć cukrzycę ciążową
Aby wykryć cukrzycę w ciąży przeprowadza się kilkukrotnie badanie na poziom glukozy we krwi. Wykonywane jest ono po pobraniu próbki z krwi żylnej i pierwszy poziom oznacza się w pierwszym trymestrze ciąży, następny poziom oznaczany jest w drugim trymestrze ciąży, między 24 a 28 tygodniem ciąży wraz z testem obciążenia glukozy. Wtedy pacjentka wypija najczęściej glukozę w dawce 75g, w postaci rozpuszczonego proszku w wodzie. Badanie z testem obciążenia glukozy wykonuje się pobierając trzykrotnie krew: na czczo lub po lekkim posiłku, po godzinie oraz po dwóch godzinach od momentu wypicia glukozy. .
Przed tym badaniem pacjentka nie musi być na czczo, może zgłosić się do przychodni o dowolnej porze (bez znaczenia jest godzina ostatniego posiłku). Prawidłowy poziom glukozy nie powinien przekraczać 140mg/dl. Jeżeli uzyskane wyniki są powyżej dopuszczalnej normy, stwierdza się cukrzycę ciążową, która wymaga dalszego leczenia pod okiem ginekologa oraz diabetologa.
Dieta i aktywność fizyczna w ciąży cukrzycowej
W przypadku przekroczenia norm pacjentka jest kierowana przez swojego ginekologa do poradni diabetologicznej. Leczenie cukrzycy ciążowej wymaga najczęściej odpowiednio zbilansowanej diety, która polega na odstawieniu białego pieczywa, słodyczy, cukru, tłustego mięsa, winogron oraz tłustego nabiału. Posiłki powinny obfitować w surowe warzywa takie jak: sałata, ogórek, cykoria, szpinak. Bardzo ważna jest również częstotliwość posiłków i ich ilość. Najlepiej jeśli pacjentka będzie spożywała 6 posiłków: 3 główne i 3 przekąski przygotowane według wytycznych dietetyka. W tym okresie powinna pozostawać pod ścisłą kontrolą diabetologa, który to właśnie ułoży dietę odpowiednio zbilansowaną i dopasowaną do jej potrzeb.
Pacjentka dotknięta tą jednostkę chorobową nie może zapominać o aktywności fizycznej, oczywiście odpowiednio dopasowanej do swoich możliwości i stanu w jakim się znajduje. Najczęściej zaleca się wtedy przyszłym mamom spacery czy pływanie.
Powikłania przy nieleczonej cukrzycy ciążowej?
Rozpoznana cukrzyca w ciąży musi być natychmiast leczona. Tej choroby nie wolno lekceważyć gdyż jest bardzo groźna zarówno dla matki jak i dla nienarodzonego dziecka. Może spowodować przedwczesny poród, niedojrzałość niektórych narządów u dziecka oraz przedłużający się poród spowodowany makrosomią płodu. Najgroźniejszym jednak powikłaniem jest ryzyko wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.
Jeśli kobieta ciężarna z rozpoznaną cukrzycą będzie przestrzegała odpowiednio zbilansowanej diety, to uchroni ją to przed zażywaniem leków regulujących poziom glukozy we krwi. Jeśli pacjentka zlekceważy dietę lub jej wynik jest bardzo wysoki, musi podawać sobie insulinę po wcześniejszym badaniu poziomu glukozy w warunkach domowych za pomocą glukometru.
Należy pamiętać o tym, że my- kobiety dzisiejszych czasów jesteśmy bardzo świadome i świetnie sobie radzimy z tą „słodką” chorobą.
Materiał Aliny Jedlińskiej, ambasadorki kampanii „Położna na medal”
Położna Alina Jedlińska – ambasadorka kampanii „Położna na medal”.
Położna na Medal to prowadzona od 2014 roku kampania społeczno-edukacyjna zwracająca uwagę na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Istotną kwestią kampanii jest również podnoszenie świadomości społecznej na temat roli położnych w opiece okołoporodowej.
Jednym z kluczowych elementów kampanii jest konkurs na najlepszą położną w Polsce. Zgłoszenia do tegorocznej, piątej edycji konkursu przyjmowane są od 1 kwietnia do 31 lipca 2019 r. Głosy na nominowane położne można oddawać od 1 kwietnia do 31 grudnia 2019 roku. Oddawanie głosów odbywa się na stronie www.poloznanamedal.info
Patronat honorowy nad kampanią i konkursem objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Patronat merytoryczny sprawują: Polskie Towarzystwo Położnych, Fundacja Rodzić po Ludzku oraz Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni. Mecenasem kampanii jest marka Oktaseptal..
