Toksyczna relacja z bliskimi odbiera nam życiową energię. Sprawia, że dając z siebie wszystko, w zamian dostajemy niewiele lub nic dobrego. Nie potrafimy skoncentrować się na przyszłości wolnej od trudnych sytuacji. Takie związki są bardzo uzależniające i mogą dotyczyć w równym stopniu relacji dwojga partnerów, co relacji przyjaciół czy rodziców i ich dzieci. Jak je rozpoznać?
Barbara mieszka z trzydziestoletnim synem. Choć marzy o dniu, w którym Kacper się wyprowadzi, nie potrafi do tego doprowadzić, podjąć ostatecznych kroków. Kacper jest oschły, grubiański i krytykuje matkę na każdym kroku, również w towarzystwie rodziny, czy przyjaciół. Swoimi uwagami regularnie doprowadza ją do łez. Mimo, że dość dobrze zarabia, nie dokłada się do domowego budżetu.
Gdy ojciec Kacpra zachorował, ten odmówił pomocy przy opiece nad umierającym tatą. – Nie mam już siły, jestem wykończona. Nie potrafię się niczym cieszyć. Zastanawiam się tylko, gdzie popełniliśmy błąd – mówi Basia. – Staraliśmy się dać Kacprowi dużo miłości, ale też nie kontrolowaliśmy go na każdym kroku. Nasz dom był ciepły i otwarty, a Kacper jest taki odkąd pamiętam.
5 cech toksycznego dziecka:
1. Niewiele „daje z siebie”, brak mu inicjatywy, dobrej woli
2. Obwinia cię za życiowe niepowodzenia, rozpad związków (dorosłe dziecko),czy przyjaźni
3. Jest „trudne” w kontaktach, opryskliwe, rozmowy z nim odbierają ci energię, są bardzo męczące
4. Nie szanuje ciebie, twoich decyzji ani twojego czasu, nie okazuje wdzięczności
5. Uważa, że wszystko mu się należy
Mateusz żyje w związku z Kasią, są parą pięć lat. Wiele razy próbował odejść, ale nie potrafi. Ostatnio wpadł w depresję, schudł, przestał myśleć o założeniu z Kasią rodziny, koncentruje się tylko na tym, by „jakoś” przetrwać najtrudniejsze momenty w ciągu dnia. Choćby zły humor Kasi. Albo gdy wraca z pracy i zastaje coś „nie tak”, nie po jej myśli. Albo kiedy idą razem na zakupy i coś ją zdenerwuje.
– Kasia potrafi być w jednym momencie ciepła, kobieca, kochająca, a za chwilę zimna i bezwzględna – mówi Mateusz. „Karze” mnie swoim chłodem. Za to, że nie złożyłem jej życzeń imieninowych jeszcze w łóżku. Albo za to, że zaparkowałem nie pod samym wejściem do sklepu, ale dziesięć metrów dalej. Często manipuluje, życie z nią jest jak wieczna jazda kolejką górską. Nigdy nie jesteś pewien, co nastąpi za chwilę.
5 cech toksycznego partnera/partnerki:
1. Manipuluje tobą w ten sposób, że odczuwasz poczucie winy za jego złe nastroje, brak humoru czy nawet porażki
2. Czujesz, że na jego/jej miłość musisz sobie „zasłużyć”
3. Karze cię za wymyślone przez siebie problemy
4. Nie możesz na nią/na niego liczyć: często zdarza się, że się obraża i „wystawia cię” w różnych sytuacjach
5. Jego/jej uczucia, emocje i problemy zawsze dominują wasz związek, są najważniejsze
Agata i Kinga znają się od przedszkola. Pierwszego dnia, Kinga wzięła Agatę za rękę i zaprowadziła do sali. Czas mijał, one były wciąż razem: w szkole, potem w gimnazjum i liceum. Agata wchodziła w swoje pierwsze związki, Kinga przyczyniała się do ich zakończenia. Każdy chłopak Agaty był „śmieszny”, nieodpowiedni, głupi. Po dwudziestu trzech latach znajomości, Agacie udało się w końcu uwolnić z tej męczącej relacji.
– Kinga jest bardzo ładną i pewną siebie dziewczyną – opowiada Agata. – W towarzystwie zawsze „gwiazda”. Musiałam być na każde zawołanie, inaczej obrażała się na mnie. Potem odgrywała zawsze tę samą scenę „przebaczenia”. Rodzice i znajomi, którzy przypatrywali się temu z boku mówili, że ona mnie zupełnie zdominowała, stłamsiła. Teraz właściwie na nowo uczę się tego, czym jest przyjaźń. I tego, że ja również mogę z niej czerpać.
5 cech toksycznego przyjaciela:
1. „Daje i odbiera” swoją przyjaźń pod wpływem chwilowych impulsów, silnych emocji
2. Zawsze jest w centrum uwagi, chce być dla ciebie absolutnym „numerem jeden”, z drugiej strony zdarza mu się krytykować cię czy kpić z ciebie nawet w towarzystwie innych znajomych
3. Nigdy nie pamięta o ważnych wydarzeniach czy istotnych sprawach w twoim życiu i lekceważy, a nawet niszczy twoje związki
4. Nie dotrzymuje tajemnicy, wyjawia innym twoje sekrety
5. Sprawia, że czujesz, że nie możesz na niego liczyć, za to ty jesteś cały czas w gotowości by mu pomóc w razie potrzeby, wysłuchać, wesprzeć
Z toksycznych relacji trudno się uwolnić, ale jeszcze trudniej w nich trwać. Dla własnego dobra powinniśmy ograniczać kontakty z osobami, które poprzez swój charakter, osobowość, nawet nieświadomie nam szkodzą.
