Go to content

Dna moczanowa – powoduje ból, deformuje stawy, prowadzi do niepełnosprawności. Można zatrzymać tę chorobę

Dna moczanowa - objawy, dieta, leki, leczenie
Fot. iStock

Dna moczanowa, zwana również artretyzmem lub podagrą, to choroba powodująca bolesne zmiany w stawach. Ból, jaki wywołuje stan zapalny jest silny i trudno z nim funkcjonować. Jakie objawy powoduje dna moczanowa, jakie leczenie i dieta będą najlepsze?

Choroba występuje u 1–2% ludzi. Najczęściej cierpią na nią  mężczyźni w wieku średnim i starsi – aż 7 razy częściej, niż kobiety. U kobiet dna pojawia się znacznie rzadziej, prawie wyłącznie po menopauzie. Na jej pojawienie się wpływa wiele czynników, w tym dieta sprzyjająca otyłości i chorobom cywilizacyjnym.

Dna moczanowa – przyczyny

Dna moczanowa spowodowana jest procesem odkładania tkankach kryształów moczanu sodu. Wynika ze zwiększonego stężenia kwasu moczowego (hiperurykemii), co jest skutkiem jego nadmiernej produkcji lub zmniejszonego wydalania z organizmu. Szacuje się, że choroba rozwija się jedynie u co piątej osoby z hiperurykemią. Dna moczanowa najczęściej atakuje stawy, a w zaawansowanej postaci uszkadza nieodwracalnie narządu ruchu. Nie tylko prowadzi do poważnej niesprawności, ale może również zająć inne narządy, powodując ich uszkodzenie.

Dna moczanowa - objawy, dieta, leki, leczenie

Fot. iStock

Dna moczanowa – przyczyny:

  • Obciążenia genetycznie, wpływające na zaburzenia w metabolizmie kwasu moczowego.
  • Spożywanie produktów bogatych w puryny, z których powstaje kwas moczowy. Zaliczamy do nich mięso, podroby, owoce morza.
  • Nadużywanie alkoholu (poza winem, które nie wpływa na rozwój choroby)
  • Nowotwory i choroby cywilizacyjne takie jak: otyłość, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, cukrzyca, zaburzenia lipidowe.
  • Przyjmowanie leków zwiększających stężenie kwasu moczowego.
  • Niedawny uraz lub operacja.
  • Odwodnienie.
  • Zakażenie.

Dna moczanowa – objawy

Przebieg choroby można podzielić na cztery fazy:

  • okres bezobjawowej hiperurykemii – w sposób niezauważalny w tkankach odkładają się kryształy moczanu sodu;
  • ostre napady zapalenia stawów – objawy stają się wyraźne i bardzo dokuczliwe;
  • okresy międzynapadowe – po pierwszym ataku objawy choroby się cofają, do momentu pojawienia się kolejnego ataku;
  • dnę przewlekłą (zaawansowaną) – objawy nie ustępują, prowadząc do niepełnosprawności.
Dna moczanowa - objawy, dieta, leki, leczenie

Fot. iStock

Dna moczanowa – objawy ostrych napadów zapalenia stawów

Choroba objawia się bólem pojedynczego stawu. Zazwyczaj stan zapalny obejmujący staw podstawy palucha, ale objawy mogą objąć stopy, staw kolanowy, barkowy, stawy palców rąk. Charakterystyczny jest tu intensywny ból stawu, który pojawia się w godzinach nocnych, uniemożliwiający sen. Staw obejmuje obrzęk, skóra staje się zaczerwieniona i gorąca, naskórek na niej się łuszczy. Mogą temu towarzyszyć inne objawy, które powoduje dna moczanowa – dreszcze, gorączka, osłabienie. Bolesne dolegliwości, niezależnie od leczenia, mijają w ciągu kilku dni, maksymalnie dwóch tygodni. W tym samym czasie objawy mogą pojawić się na kolejnych stawach.  Po pierwszym ataku dny następuje okres wycofania objawów choroby. Jeśli nie wdroży się odpowiedniego postępowania, występują kolejne ataki, które stają się coraz częstsze i zajmują kolejne stawy.

Dna moczanowa – objawy dny przewlekłej (zaawansowanej)

Dna moczanowa po kilkunastu latach pojawiania się i cofania objawów, zazwyczaj przechodzi w fazę przewlekłą. U chorych, w tym przypadku, objawy występują cały czas, choć są znacznie mniej dokuczliwe. Złogi kryształów moczanu sodu odkładając się w tkankach, powodują niszczenie chrząstki , ścięgien i więzadeł, co prowadzi do zniekształceń stawów.

Złogi kryształów mogą również formować się w innych miejscach ciała – szczególnie na małżowinach usznych, w okolicy stawów stóp i rąk – tzw. guzki dnawe. Guzki te są widocznie, niekiedy nawet osiągają wielkość porównywalną do kurzego jaja. Guzki mogą powstawać również w narządach wewnętrznych. W przypadku, gdy uciskają okoliczne nerwy, zaleca się ich chirurgiczne usunięcie.

 artretyzm

Fot. iStock

Dna moczanowa – leczenie, leki

Choroba najczęściej rozpoznawana jest na podstawie oceny płynu stawowego pod mikroskopem. Stwierdzenie w nim obecności kryształów moczanu sodu, rozwiewa wszelkie wątpliwości. Przy zdiagnozowanej dnie należy przeprowadzać pomiary masy ciała i ciśnienia tętniczego, oznaczać stężenie glukozy i lipidów, parametrów nerkowych i wykonać badanie ogólne moczu. Wszystko to ma na celu rozpoznanie chorób, które bardzo często towarzyszą dnie moczanowej.

Dna moczanowa wymaga, by leczenie i leki były odpowiednio dobrane do fazy trwania choroby. Leczenie przy pomocy farmakologii nie jest konieczne w fazie bezobjawowej hiperurykemii oraz w okresach międzynapadowych. Natomiast leczenie ostrych napadów dny i jej formy przewlekłej, wymaga już podania odpowiednich leków. Najczęściej pacjentowi proponuje się w okresach bólu przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz kolchicyny. Można również lek przeciwzapalny podać bezpośrednio do wnętrza zaatakowanego przez dnę stawu. W trakcie dny przewlekłej, stosuje się leki hamujące produkcję kwasu moczowego, oraz zwiększające jego wydalanie.

Wczesne rozpoznanie choroby i leczenie wycisza objawy i umożliwia normalne funkcjonowanie. Brak leczenia powoduje pogłębianie problemu i w ostateczności niepełnosprawność.

Dna moczanowa - objawy, dieta, leki, leczenie

Fot. iStock

Dna moczanowa – dieta

Leczenie przy chorobie, jaką jest dna moczanowa, nie polega wyłącznie na stosowaniu farmaceutyków. Niezwykle istotna jest zmiana stylu życia, co pozwoli utrzymać prawidłowe stężenie kwasu moczowego. Ogromną wagę przykłada się do odpowiedniej diety niskopurynowej.

Dna moczanowa – dieta:

Przede wszystkim należy unikać produktów, które wpływają na zwiększenie kwasu moczowego. Zaliczamy do nich:

  • czerwone mięso,
  • podroby,
  • ryby,
  • owoce morza,
  • tłuszcze zwierzęce,
  • nadmiar fruktozy,
  • alkohol.

Należy pamiętać o konieczności nawadniania organizmu, odstawienia tytoniu i utrzymania prawidłowej masy ciała.

źródło:  www.mp.pl,ncez.pl