Twoje dziecko jest młodym internautą, który może korzystać z komputera na wiele sposobów – wyszukiwać i wymieniać się informacjami, korzystać z gier online, komunikować się z rówieśnikami. Wraz z szerokimi możliwościami i wieloma pozytywami, wynikającymi z umiejętności poruszania się po świecie wirtualnym, pojawiają się także zagrożenia, przed którymi należy chronić młodych użytkowników. Aby ustrzec dziecko przed popełnianiem błędów i narażaniem się na niebezpieczeństwo, należy ustalić wspólnie zasady, które będą wyznacznikiem sposobu korzystania z internetu.
W dzisiejszych czasach niemożliwe jest izolowanie dziecka od dostępu do “sieci”, obecnie dzieci posiadają zarówno telefony czy tablety z dostępem do internetu. W wielu miejscach dostępna jest strefa darmowego internetu, więc możliwości są praktycznie nieograniczone. Tym bardziej warto ustalić zasady, zgodnie z którymi dziecko będzie poruszało się po świecie wirtualnym.
Warunkiem bezpieczeństwa dziecka w internecie jest zainteresowanie rodziców, a nie jedynie kontrola
Większość niebezpieczeństw jakie może napotkać dziecko w internecie, można w znaczny sposób zmniejszyć a ich wpływ zminimalizować. Takie działanie nie polega jedynie na wydawaniu dziecku twardych zakazów, których być może ono nie będzie chciało respektować. Lepiej jest wprowadzić wspólne zasady, które pozwolą na zwiększenie bezpieczeństwa młodego internauty.
Dzięki ustaleniu zasad, dziecko wie czego może się spodziewać, budując przy okazji poczucie własności i odpowiedzialności za swoje decyzje. Aby rodzic mógł wesprzeć dziecko w ich poznawaniu i ustalaniu, musi sam wiedzieć, gdzie przebiegają granice i jak o nie zadbać.
Oto granice których nie wolno dziecku przekraczać:
- podawanie informacji osobistych o sobie oraz członków rodziny, a także haseł do kont na różnych portalach
- odpowiadanie na propozycję i zaczepki od osób nieznajomych
- klikanie w nieznane łącza, otwieranie załączników z wiadomości otrzymanych od nieznanych nadawców, a także stron przeznaczonych dla osób pełnoletnich
- spotykanie się ze znajomymi poznanymi w internecie, bez wiedzy i zgody, a niekiedy także obecności rodzica
Zasady oprzyj na współpracy i wzajemnym zaufaniu
Nie zabraniaj! Znajomość obsługi komputera i umiejętność poruszania się po świecie wirtualnym, przynoszą wiele pożytecznych umiejętności, bez których nie da się funkcjonować we współczesnym świecie. Np. gry komputerowe stymulują rozwój umysłowy i powodują, że wzrasta tzw. aktywność poznawcza, dzięki której dziecko łatwiej przyswaja wiedzę. Korzystanie z internetu, a szczególnie z gier edukacyjnych i zręcznościowych, wspomaga koordynację wzrokowo-ruchową, ponieważ dziecko musi skoordynować ruchy ręki z tym, co dzieje się na ekranie. Zamiast zabraniać dostępu do internetu, naucz dziecko jak korzystać z komputera i internetu w sposób rozsądny. Zainteresuj się tym, jak dziecko spędza ten czas (w jakie gry gra, na jakie strony wchodzi, z kim się kontaktuje), reguluj czas jaki spędza przed monitorem.
Ustalaj reguły. Zrób to jak najszybciej, szczególnie ustalenie ograniczeń czasu spędzanego przez dziecko przed komputerem, tabletem czy smartfonem. Małe dzieci nie powinny spędzać przed komputerem więcej niż 15-20 minut dziennie. Jeśli dziecko jest starsze, wcale nie oznacza to że powinno spędzać przed komputerem więcej czasu. Ustal z dzieckiem, z jakich stron, gier czy komunikatorów może bezpiecznie korzystać. Pamiętaj, że dolna granica wieku korzystania z wielu portali społecznościowych to 13 lat. Przy wyborze gier czy aplikacji kieruj się kategorią wiekową sugerowaną przez producenta (oznaczenia PEGI). Wyjaśnij mu podstawy bezpieczeństwa w sieci, troskę o ochronę swojej prywatności, określ czego nie wolno mu robić. Upewnij się, że dziecko rozumie powody twojej troski, wtedy chętniej dostosuje się do ustalonych zasad.
Zachowaj umiar. Nie dopuść do tego, by dziecko z powodu nadmiernego używania komputera, tabletu czy gier wideo, ograniczało aktywność fizyczną, kontakty z rówieśnikami, rodziną, zaniedbało naukę. Pamiętaj że długie siedzenie przed komputerem źle wpływa na wzrok, a zbyt długie i nagminne korzystanie z pewnych funkcji internetu może uzależnić! Daj dziecku alternatywę, organizuj ciekawe zajęcia angażujące całą rodzinę. Rozmawiajcie na forum rodzinnym o złych i dobrych stronach korzystania z multimediów.
Nie zaglądaj dziecku nieustannie przez ramię, ale też nie zostawiaj mu pełnej swobody i raz na jakiś czas kontroluj poczynania dziecka. Maluchom do wieku wczesnoszkolnego rodzic powinien towarzyszyć podczas korzystania z internetu. Jeśli zależy ci na pełniejszym poczuciu bezpieczeństwa, załóż w komputerze blokadę na nieodpowiednie dla dzieci strony. Korzystaj z narzędzi o charakterze kontroli rodzicielskiej, pomagającej chronić dziecko przed szkodliwymi treściami. Rozmawiaj z dzieckiem i obserwuj jego zachowania, tak by w razie pojawienia się problemu móc mądrze zareagować. Zwracaj również uwagę na gry i filmy, które dziecko pożycza od swoich kolegów. Weź pod uwagę, że może zaistnieć sytuacja, gdy dziecko jest za małe na dane treści czy rodzaj gdy- dziecko nie zrozumie – lub coś opacznie zrozumie. To może zmniejszać empatię na krzywdę i zdarza się, że agresywne czy destruktywne zachowania powielają młodzi ludzie, u których występują dodatkowe problemy rozwojowe.
Usiądź do komputera wraz z dzieckiem. Korzystajcie z programów edukacyjnych i gier umożliwiających wspólną zabawę, spędzajcie twórczo czas, rozmawiajcie, wymieniajcie uwagi na temat tego, co w danym momencie dzieje się na ekranie monitora. Wybierzcie razem bezpieczne aplikacje dla dzieci w wieku przedszkolnym na system Android, które znajdziecie w katalogu BestApp. Listę ciekawych stron dla uczniów szkół podstawowych, zawiera katalog BeST.
Czasem dziecko posiada umiejętności, którym rodzicom brakuje, warto więc pozwolić aby dziecko pokazało nam wirtualny świat, zostało w pewien sposób przewodnikiem. A rodzic może pokazać szanse i ryzyka, wspólnie z dzieckiem odkrywać ulubione i narzędzia, strony, aplikacje, bajki i gry. Dziecko poczuje się akceptowane.
Bądź dla dziecka przykładem. Jeśli ty budzisz się każdego dna i w pierwszym odruchu uruchamiasz komputer bądź internet w telefonie, dziecko może powielić to zachowanie. Przykład idzie z góry, nic dziwnego, że dzieci rodziców “przyklejonych” do monitora również potraktują to jak normę i nie będą chciały respektować zasad, których sam rodzic nie przestrzega.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat bezpieczeństwa dziecka w internecie, skorzystaj z bezpłatnego kursu internetowego dla rodziców Bezpiecznie Tu i Tam, który przygotowała Fundacja Orange. Kurs dostępny jest pod adresem: http://www.fundacja.orange.pl/kurs
