Emocjonalne i werbalne znęcanie się ze strony któregokolwiek z rodziców, niezależnie od tego, czy jest to narcystyczny ojciec, czy narcystyczna matka, może utrudniać dziecku naukę, ma wpływ na pamięć, podejmowanie decyzji i kontrolę impulsów w dorosłości, może również zwiększać ryzyko wystąpienia lęków, uzależnień i depresji.
Matka często jest fundamentem pierwszego przywiązania człowieka do świata. Dzieci uczą się na przykładzie matki, jak nawiązywać więzi z innymi. Dzieci mogą czerpać swoje początkowe poczucie własnej wartości ze sposobu, w jaki matka się nimi opiekuje, pielęgnuje je, chroni i chroni przed krzywdą. Zdolność matki do zapewnienia swoim dzieciom zdrowego wzoru przywiązania, dostrojenia się do ich emocji, usprawiedliwienia bólu i zaspokojenia ich podstawowych potrzeb ma fundamentalny wpływ na nasz rozwój, style przywiązania i regulację emocji. Kiedy to początkowe przywiązanie zostanie zniszczone przez przemoc psychiczną, może pozostawić blizny, których gojenie może zająć całe życie. Agresywna, narcystyczna matka może narazić swoje córki i synów na nieuniknione niebezpieczeństwo ze względu na naturę jej mrocznych cech osobowości. Jej nienasycona potrzeba kontroli, nadmierne poczucie uprawnień, oszałamiający brak empatii, skłonność do interpersonalnego wyzysku i ciągła potrzeba uwagi stawiane są ponad dobro jej dzieci.
Narcystycznej matce nie tylko nie udaje się wcześnie ochronić swoich dzieci przed złem świata zewnętrznego, ale sama staje się źródłem tego zła. Zamiast uczuć dzieci narcystycznych rodziców są narażone na niezdrowe uwikłanie, chroniczną wściekłość i rażące przekraczanie granic. Narcystyczne rodzicielstwo zniekształca sposób postrzegania siebie samego przez dziecko. Dziecko zamiast otrzymać podstawę zdrowego poczucia własnej wartości, internalizuje dokuczliwego wewnętrznego krytyka i ciągłe poczucie zwątpienia. Narcystyczna matka to nieregularne zmiany emocji i warunkowe poczucie miłości, w komplecie z ciągłą taktyką zawstydzania i bezwzględnymi porównaniami, gdy stawia swoje dzieci przeciwko sobie, wywołując trwałe poczucie niepokoju tam, gdzie powinno ono dostać wyłącznie poczucie bezpieczeństwa.
Cechą wspólną wszystkich toksycznych rodziców jest to, że nie są w stanie zapewnić swoim dzieciom bezpiecznego, opiekuńczego i pełnego miłości środowiska. Jeśli wykazują narcystyczne skłonności do przemocy, brakuje im empatii, a czasem nawet sumienia. Tego typu bezwzględne zachowanie ma szkodliwy wpływ na wczesny rozwój dziecka, a także na sposób, w jaki porusza się ono po świecie w wieku dorosłym.
Narcystyczna matka angażuje się w następujące toksyczne zachowania:
Chronicznie zawstydza swoje dzieci
Zawstydzanie to taktyka, która sprawia, że jej dzieci nigdy nie rozwiną stabilnego poczucia własnej tożsamości lub poczucia własnej wartości. Nie staną się wystarczająco niezależne, będą wciąż poszukiwały potwierdzenia i aprobaty u niej. Zawstydza swoje dzieci za to, że nie osiągnęły wystarczających wyników w nauce, życiu społecznym, zawodowym i osobistym. Zawstydza je za wybór kariery, partnera, przyjaciół, stylu życia, sposobu ubierania się, osobowości i preferencji – wszystko to i wiele innych podlega analizie narcystycznej matki. Zawstydza swoje dzieci za działanie z jakimkolwiek poczuciem sprawstwa, ponieważ zagraża to jej poczuciu kontroli i władzy. W ten sposób zaszczepia w nich poczucie, że nigdy nie są wystarczająco dobre, bez względu na to, co osiągną.
Dokonuje szkodliwych porównań swoich dzieci i ich rówieśników
Narcystyczna matka w destrukcyjny sposób porównuje swoje dzieci między sobą oraz z ich rówieśnikami, wskazując na ich braki w zakresie wyglądu, osobowości, posłuszeństwa i osiągnięć. Niesprawiedliwie stawia przeciwko sobie dwoje lub więcej rodzeństwa, zawsze zadając pytania typu: „Dlaczego nie możesz być bardziej podobny do swojej siostry lub brata?” Wprowadza rywalizację, dramat i chaos. Może uczynić jedno dziecko złotym dzieckiem (nadmiernie je rozpieszczając), a drugie kozłem ofiarnym. Ta forma dewaluacji może pozostawić bolesny ślad. Powoduje, że dzieci porównują się z innymi, aby ocenić, udowodnić swoją wartość.
Traktuje swoje dzieci raczej jako przedłużenie siebie niż jako autonomiczne istoty ludzkie.
Narcystyczna matka w sposób nadmierny kontroluje sposób, w jaki jej dzieci zachowują się i patrzą na społeczeństwo. Jej dzieci są przedmiotami i muszą być nieskazitelne i dopracowane pod każdym względem, aby ich reputacja lub wygląd nie splamiły jej samej. Choć za zamkniętymi drzwiami je krytykuje i traktuje z pogardą, publicznie pokazuje swoje dzieci, jakby były cenną rzeczą. Przechwala się, że Zuzia jest świetna z matematyki, a Paulinka jest najładniejsza w całym przedszkolu. Jednak za zamkniętymi drzwiami wraca do krytyki.
Konkuruje ze swoimi dziećmi, zwłaszcza z córkami
Narcystyczne matki często rywalizują ze swoimi dziećmi, zwłaszcza z własnymi córkami. Narcystyczna matka prawdopodobnie przecenia swój własny wygląd i sprawność seksualną. Narcyzki wykazują uwewnętrznioną mizoginię i często postrzegają inne kobiety jako konkurencję. Dlatego na córkę patrzy z wściekłością i zazdrością, własne potomstwo postrzega jako zagrożenie. W rezultacie może dewaluować wygląd córki, krytykować jej ciało i zawstydzać ją. Z drugiej strony, niektóre narcystyczne matki będą uprzedmiotawiać swoje córki i żądać fizycznej doskonałości. Może narażać córki na niewłaściwe dyskusje na temat seksu lub obnosić się ze swoim ciałem, kładąc nacisk na wagę wyglądu. Mogłaby uczyć swoje córki i synów, że kobieta czerpie wartość ze swojego ciała i swojej zdolności do zadowalania mężczyzn pod względem seksualnym. Jeśli narcystyczna matka ma skłonności do gierek, może nawet uwodzić przyjaciół swoich dzieci, aby zademonstrować swoją wyższość nad swoją młodszą „konkurencją”.
Obsesja na punkcie tego, co zewnętrzne, kosztem potrzeb dziecka
Dla narcystycznej matki wygląd jest wszystkim. Może tworzyć fałszywy obraz osoby miłej, kochającej i życzliwej wobec innych, plotkując o innych, angażując się w drobne przechwałki i znęcając się nad swoimi dziećmi emocjonalnie, fizycznie, a w skrajnych przypadkach nawet seksualnie. Cieszy się statusem społecznym bycia matką bez wykonywania faktycznej pracy macierzyńskiej. Popisuje się swoimi dziećmi, nie dbając odpowiednio o ich podstawowe potrzeby emocjonalne i psychiczne. Dla niej to, co na zewnątrz, jest o wiele ważniejsze niż to, jak jest w rzeczywistości. W zależności od swojej klasy społecznej narcystyczna matka może poprosić innych o pomoc w opiece nad swoimi dziećmi, zaniedbując okazywanie dzieciom uczuć i uwagi, traktując je raczej jak „przeszkadzajki” niż istoty ludzkie. Może nawet być bezduszna i zimna do tego stopnia, że w ogóle odmawia dotykania swoich dzieci.
Przekracza granice
Na drugim końcu spektrum narcystyczna matka może być tak bardzo związana ze swoimi dziećmi i apodyktyczna, że wdaje się w ukryte emocjonalne kazirodztwo. Czyni swoje dzieci centrum świata, odpowiedzialnym za zaspokajanie jej potrzeb emocjonalnych. Zamiast brać na siebie obowiązki autorytetu i rodzica, wychowywała własne dzieci, sprawiając, że czuły się zobowiązane do zaspokajania jej arbitralnych pragnień i oczekiwań. Narusza podstawowe potrzeby swoich dzieci w zakresie prywatności i autonomii, żądając poznania każdego aspektu ich życia. Mogła wchodzić do ich pokoi bez pukania, czytać ich pamiętniki i nieustannie przesłuchiwać je na temat przyjaciół lub sympatii. Utrzymuje swoje dzieci w stanie wiecznego dzieciństwa, karząc je za dorastanie, niezależnie od tego, czy oznacza to wyprowadzenie się z domu, zawarcie małżeństwa, randkę czy uświadomienie sobie swojej seksualności.
Wścieka się na każde zagrożenie dla jej wyższości
Narcystyczna matka nie różni się od innych narcyzów pod tym względem, że czuje się uprawniona do bycia urażoną, gdy jej poczucie wyższości jest w jakikolwiek sposób kwestionowane lub zagrożone. W rezultacie jej emocje od początku do końca przypominają psychologiczny rollercoaster. Od nagłych wybuchów wściekłości, po nagłe bombardowanie miłością. Jej dzieci codziennie stąpają po cienkim lodzie.
Unieważnia emocjonalnie, wywołuje poczucie winy i stosuje gaslighting
Reakcje dziecka na przemoc ze strony narcystycznej matki często spotykają się z unieważnieniem, zawstydzeniem i dalszym potępianiem. Narcystycznej matce brakuje empatii dla uczuć swoich dzieci i nie bierze pod uwagę ich podstawowych potrzeb. Narcystyczna matka ma skłonność do mówienia swoim dzieciom, że do przemocy nigdy nie doszło. Narcystyczna matka często twierdzi, że jej dziecko jest nadwrażliwe lub przesadnie reaguje na straszliwe akty przemocy psychicznej. Narcystyczna matka nie ma żadnych skrupułów, jeśli chodzi o wykorzystywanie swoich wybuchów emocjonalnych do kontrolowania i manipulowania dziećmi, jednak kiedy dzieci wyrażają swoje emocje, całkowicie je unieważnia. Przekierowuje uwagę na swoje potrzeby i wywołuje u dzieci poczucie winy przy każdej oznace nieposłuszeństwa. Prowokuje swoje dzieci i jest sadystycznie zadowolona, gdy jej poniżanie i obelgi nie ustają. Empatyczne matki są dostrojone do emocjonalnego dobra swoich dzieci; narcystyczne matki reprezentują wypaczenie instynktu macierzyńskiego.
