Go to content

Podział majątku po rozwodzie? Wszystko, co powinniście wiedzieć i co spędza wam sen z powiek

Podział majątku po rozwodzie
Fot. iStock

„Nic od niego nie chcę…” i „zapłaci mi za to…” – to najczęściej wypowiadanie po cichu zdania, gdy rozstaniu towarzyszą burzliwe emocje. A gdy mówimy o rozwodzie, trudno wyobrazić sobie, że tych emocji nie ma. Jeśli wątpliwości na temat wspólnej skarbonki kłębią się w twojej głowie i zastanawiasz się „co wypada” – weź głęboki oddech. Jak dzielić wspólny majątek, co się komu „należy” i jak finansowo rozstać się z klasą (i bez zbędnych kosztów), pytamy specjalistów z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk. Przeczytajcie, co radzi Dorota Wollenszleger i jej zespół.

Spraw finansowych nie trzeba się bać, ale nie można ich ignorować. A tam, gdzie chodzi o pieniądze, zdecydowanie lepiej schować emocje na chwilę do szuflady i słuchać się rozsądku. Jak wygląda podział wspólnego majątku?

Przede wszystkim warto kierować się jedną zasadą: im mniej emocji zaangażujemy w sprawy materialne, tym łatwiej będzie nam uporać się z finansowym rozstaniem.

Pierwszym krokiem będzie odseparowanie uczuć od faktów. Jeżeli tworzyliście wspólnotę małżeńską, nie ma powodów by myśleć o pieniądzach w kategorii ujmy na honorze. Czasem ulegamy iluzji, że brak roszczeń finansowych pozwoli nam się szybciej uwolnić od spraw rozwodowych i zacząć żyć na nowo.

Niestety nie zawsze tak jest. Warto wiedzieć, że podobnie jak w przypadku dziedziczenia, w skład majątku małżonków wchodzą nie tylko tzw. aktywa, ale i długi. Dobrze więc kierować się logiką i wiedzą specjalisty – a nie tylko i wyłącznie przekonaniami czy nadzieją, „że jakoś to będzie”.

Rozstanie w teorii, czyli jak dzielić?

Majątek małżonków można podzielić na kilka sposobów. Nie ma tu reguły, co do wyboru „najlepszego” rozwiązania. Wiele zależy od indywidualnej sytuacji rozwodowej. Należy wziąć pod uwagę, czy byli małżonkowie wyrażają wolę polubownego rozwiązania swojej finansowej zależności, czy rozwód odbywa się z orzeczeniem o winie czy nie. Podział majątku nie zawsze odbywa się w myśl zasady „pół na pół”. Istnieją sytuacje, w których ze względu na okoliczności,  przyjmuje się inną proporcję.

Sposoby podziału majątku wspólnego

Podział majątku wspólnego może nastąpić w drodze:
• zawarcia umowy o podział,
• w postępowaniu przed sądem polubownym,
• w wyroku orzekającym rozwód,
• w postępowaniu o podział majątku wspólnego (w trybie nieprocesowym).

Sytuacją idealną byłoby zgodne podzielenie majątku małżonków bez angażowania w te działania sądu. To z pewnością najszybsza i najmniej kosztowna droga. Jednak zanim zaczniecie dzielić, należy zrobić solidny przegląd wiedzy finansowej z czasów wspólnego życia.

Co stanowi majątek? Zapytaliśmy ekspertów. Na nasze pytania odpowiada Dorota Wollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk:

„Przed przystąpieniem do mediacji czy negocjacji, niezbędne jest określenie strategicznych granic porozumienia, które z jednej strony są opłacalne dla klientki, a z drugiej strony możliwe do przyjęcia dla strony przeciwnej. Często określenie tych granic jest procesem żmudnym i skomplikowanym, wymagającym interdyscyplinarnej wiedzy.

Dlatego przygotowując naszą klientkę do podziału majątku, czy to polubownego czy na drodze sądowej prosimy o:

  1. Informacje, co wchodzi w skład majątku wspólnego. Do majątku zalicza się przede wszystkim:
  • nieruchomości,
  • samochody,
  • oszczędności,
  • akcje.
  1. Listę pozostałych przedmiotów/ruchomości, które będą podlegały podziałowi.
  • wyposażenie mieszkania,
  • sprzęt AGD,
  • sprzęt RTV,
  • inne przedmioty, których podział może okazać się kłopotliwy/ważny dla klienta podczas ustalania rozdzielności.
  1. Podania wartości wyżej wymienionych dóbr/aktywów/przedmiotów (w przypadku ruchomości, można podać łączną wartość wszystkich rzeczy ruchomych).
  2. Informację kiedy małżonkowie nabyli nieruchomości oraz czy małżonkowie nabyli je wspólnie jako małżeństwo, czy jedno z nich ze swojego majątku osobistego (jeszcze przed zawarciem małżeństwa).
  1. Przedstawienie, jeżeli jest to możliwe, istotnych dokumentów dotyczących składników majątku, tzn.:
  • akty notarialne,
  • postanowienia spadkowe,
  • darowizny, itp.”.
Podział majątku po rozwodzie

Fot. iStock

Jak przebiega podział majątku w praktyce?

Istnieją trzy sposoby podzielenia majątku.

Metody podziału majątku:

Podział cywilny – przez sprzedaż przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego i podział uzyskanej sumy proporcjonalnie do udziałów przysługujących poszczególnym osobom.
Podział w naturze – w drodze fizycznego podziału poszczególnych rzeczy wchodzących do majątku wspólnego. Jeżeli w wyniku takiego podziału poszczególnym osobom przypadną rzeczy o różnej wartości ustalane są stosowne dopłaty.
Podział w drodze przyznania całego majątku (lub też poszczególnych przedmiotów) tylko jednemu z podmiotów. W takiej sytuacji na rzecz osoby współuprawnionej zasądzane są odpowiednie spłaty.

Podział majątku  – w postępowaniu rozwodowym czy u notariusza?

Wydawać by się mogło, że nikt lepiej i „bardziej uczciwie” nie podzieli pieniędzy niż niezawisły sąd. Jednak w praktyce, sprawy mogą przybrać obrót niezadowalający żadnej ze stron. Jeżeli rozstanie przebiega ugodowo, warto rozważyć inny sposób na uregulowanie spraw finansowych.

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk:
„Podział majątku w wyroku rozwodowym pomimo, że jest dopuszczalny, to w praktyce jest dość rzadko spotykany. Przeprowadzenie podziału majątku w procesie rozwodowym jest bowiem uzależnione od tego, czy w ocenie sądu nie spowoduje to zwłoki w postępowaniu.

Oznacza to, że spór co do podziału majątku, będzie skutkować pozostawieniem wniosku bez rozpoznania.

WAŻNA RADA!
Dlatego jeżeli małżonkowie nie są zgodni, co do sposobu podziału majątku najlepiej jest ustanowić rozdzielność majątkową i podzielić majątek przed rozwodem, bądź poczekać na orzeczenie rozwodu i podzielić majątek później.

W postępowaniu sądowym niemożliwy jest podział długów, a jednak dość często nasze wspólne nieruchomości czy rzeczy ruchome zakupione zostały przez zaciągnięcie wspólnego kredytu. W takich przypadkach zalecamy podział pozasądowy. Możliwe jest wówczas ustalenie wzajemnych spłat, realnych, akceptowalnych, w ściśle określonym czasie”.

Podział majątku po rozwodzie

Fot. iStock

Sąd nie zawsze uhonoruje nasze życzenia, czy ugody wynikające z innych przesłanek niż czyste fakty.

Co to oznacza? Najlepszym przykładem będzie sytuacja, gdy byli małżonkowie „umawiają się” polubownie na podział pewnych ruchomości, kierując się nie tyle ich faktyczną wartością finansową, co sentymentalną czy użyteczną. Takie ukłony względem drugiej strony zdecydowanie lepiej przeprowadzić, gdy decyzyjność leży w rękach samych zainteresowanych – czyli gdy podział majątku odbywa się w gabinecie notariusza.

Kolejnym istotnym minusem postępowania sądowego jest czas oraz koszty. Ten sposób majątkowego rozstania najlepiej zarezerwować na sytuacje, w których jedna ze stron jest w jakikolwiek sposób pokrzywdzona/poszkodowana. Gdy rozwód obywa się bez orzeczenia o winie, najlepiej spróbować z pomocą mediatora i prawników osiągnąć satysfakcjonujący obie strony kompromis. Gdy zdecydujecie się na drogę sądową, w sytuacji ugodowej, poszukajcie wsparcia prawnego w prawidłowym przygotowaniu wspólnego wniosku (to znacznie skróci czas takiego postępowania oraz ograniczy koszty).

Czym różni się podział majątku w czasie procesu o rozwód, a klasyczny podział majątku w postępowaniu nieprocesowym?

Skąd wiadomo, który sposób czy metoda okaże się najkorzystniejsza (i najmniej bolesna) w naszym przypadku? Tu najlepszą radą, jaką można dać jest jedno zdanie: skorzystać z pomocy eksperta, który uczestniczył w wielu takich postępowaniach.

To, co dla nas może się okazać przykrą niespodzianką – dla specjalistów jest często chlebem powszednim. Podstawowe różnice w trybach, w jakich może odbyć się podziału majątku po rozwodzie, objaśnia zespół z Kobieta i Rozwód Gdańsk:

Podział majątku podczas procesu rozwodowego:

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk: „Podział w procesie rozwodowym jest dopuszczalny tylko wtedy, kiedy nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Jeżeli sąd oddali pozew o rozwód automatycznie upadnie dokonany w procesie o rozwód podział majątku.

Przy podziale mającym miejsce w procesie rozwodowym, sąd nie będzie ustalał nierównych udziałów w majątku wspólnym. Podział nie może dotyczyć zniesienia współwłasności między małżonkami, a osobami trzecimi”.

Polubowny podział majątku:

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk: „Jeśli podział ma nastąpić polubownie, w formie aktu notarialnego, przeprowadzamy także w tym zakresie mediacje, czasem graniczące z negocjacjami, gdyż najczęściej uczestnikami spotkań są również pełnomocnicy stron.

Zaletą tego sposobu na podział majątku jest:

– zdecydowanie krótszy czas trwania, tryb umowny – od kilku do kilkunastu tygodni, (tryb sądowy – średnio ok. 7 lat)
– brak ponoszenia (średnio przez 7 lat) kosztów prawnych,
– brak ponoszenia kosztów ekspertów i rzeczoznawców wyceniających składniki
majątku,
– brak stresu związanego z osobistym udziałem w sprawach sądowych i z
uzewnętrznianiem konfliktu (przesłuchania świadków),
– możliwość szybkiego korzystania z podzielonych składników majątku,
– brak utraty wartości przez składniki majątku w trakcie trwania procesu,
– szybka możliwość odcięcia się od konfliktu i rozpoczęcia nowego życia”.

Podział majątku po rozwodzie

Fot. iStock

Największe trudności, które możesz napotkać

Co złego, czy niekorzystnego może się zdarzyć podczas dzielenia majątku?

Przede wszystkim, w sytuacji konfliktowej,  możemy zostać oszukani – i ukrywanie majątku przez jedną ze stron nie jest najgorszym, co może nas spotkać. Należy pamiętać, że podczas trwania wspólnoty małżeńskiej dzielimy ze sobą nie tylko to, co „na plusie” – czyli pieniądze i dobra, ale również i zobowiązania finansowe.

Jedną z najtrudniejszych sytuacji – najczęściej  z punktu odniesienia kobiety – jest ta, w której żona w trakcie trwania małżeństwa była izolowana od spraw finansowych lub nie posiada żadnej wiedzy na temat wspólnego majątku. Warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, szczególnie w sytuacjach, gdy kobieta przez wiele lat pozostawała nieaktywna zawodowa np. z powodu opieki nad dziećmi i była odsunięta od domowych finansów. Były małżonek może próbować  niesłusznie wykorzystać czas, gdy żona nie podejmowała pracy z powodu opieki nad dziećmi, na swoją korzyść.

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk: Jedne z najtrudniejszych spraw, to te, w których jedna ze stron ma mgliste pojęcie na temat tego, co tak naprawdę wchodziło w skład wspólnego majątku. Najczęściej dotyczy to przypadków, w których mąż „robił interesy”, a żona nie interesowała się tym, ani jakie, ani z kim, bądź była skutecznie od nich izolowana.

Gdy przychodzi do podziału majątku, pojawia się trudność w ustaleniu, jakie roszczenia  powinna wtedy kobieta wystosować.

Jeśli musicie zmierzyć się z „finansowym rozwodem”, zapamiętajcie, że to nie wstyd rozmawiać o pieniądzach. Wciąż trudno nam tę sferę życia oddzielić od emocji. Najwyższa pora pozbyć się stereotypów!

Podział majątku po rozwodzie:
– nikogo nie ma okradać,
– nikogo nie ma ukarać!

Jeżeli tworzyliście wspólnotę, to „pieniądze” (oraz inne aktywa) są wasze (wspólne) – nawet, gdy mieliście oddzielne konta. Nie patrz na finanse przez pryzmat osobistej urazy, nie mów, że brzydzisz się pieniędzmi byłego małżonka – po pierwsze to WASZE dobra, a nie jego; a po drugie, zasługujesz na to, by żyć już lepiej, szczęśliwie i móc budować nową siebie (zwłaszcza, gdy związek rozpadł się nie z twojej winy).

Podczas małżeństwa, nawet, gdy jeden z partnerów miał mniejsze zarobki (lub nie pracował), mieliście w jakiś sposób ustalony podział obowiązków (również tych finansowych)  – i oboje coś mieliście wnosić do tego związku. Teraz, gdy się rozstajecie, oboje macie prawo do owoców waszej pracy. A gdy sytuacja daleka jest od ugodowej, doświadczony adwokat, pomoże ci zawalczyć o siebie i swoje prawa.

Ze wsparciem dobrego mediatora, każdy z was, może wyjść z tej „bitwy” zwycięsko. Jeśli musisz walczyć o siebie, a twoja sprawa rozwodowa jest skomplikowana, skorzystaj z pomocy prawnika, pomoże ci przejść przez cały ten proces najłagodniej, jak to możliwe. Bo przecież, gdy najtrudniejsza decyzja jest już za wami, warto więcej sobie życia nie komplikować.

Partnerem artykułu jest

logo KiR Gdańsk (1)

Kobieta i Rozwód Gdańsk to firma stworzona przez kobiety dla kobiet. To wyjątkowe miejsce skupiające wszystkich specjalistów, którzy na zawiłej drodze rozwodowej mogą być potrzebni: prawników, mediatorów, psychologów, terapeutów, detektywów. Bywa, że do jednej sprawy trzeba zaangażować cały zespół. Tu nic nie jest przypadkowe. Możesz być pewna, że przydzieleni do sprawy specjaliści to sprawdzeni, kompetentni i skuteczni profesjonaliści.