Go to content

Wszystko, co powinnaś wiedzieć o… Dieta skandynawska, północna królowa wśród zdrowych diet

dieta cukrzycowa - jadłospis, w ciąży, owoce
Fot. iStock / svariophoto

Kobiety kochają wszelkie kuchenne nowinki, z ciekawością przyglądają się dietom, które co jakiś czas w różnych odmianach wkradają się do jadłospisów. Pomijając różne dziwne, ekstremalne i nie zawsze zdrowe diety, do tej pory największym powodzeniem cieszy się u nas dieta śródziemnomorska, a w niej lekkie sałatki, oliwa z oliwek i pomidory. Obecnie wielką popularność zyskała sobie dieta skandynawska, chwalona jako jedna z najzdrowszych diet, jakie do tej pory pojawiały się na naszych stołach. Jej głównym celem nie tyle jest utrata kilogramów, co zdrowe odżywianie, które pozytywnie wpłynie na wasze zdrowie i samopoczucie.

Skąd się wzięła na naszych stołach?

Dieta skandynawska, zwana również nordycką lub północną, wywodzi się ze sposobu żywienia Duńczyków, Norwegów i Szwedów. Założenie jest proste – ma być zdrowo, ze znaczną ilością ryb, przy ograniczeniu słodyczy i cukru. Narody skandynawskie chętnie wykorzystują naturalne składniki występujące w ich surowym klimacie, z niezamieszkanych regionów, w których rośliny nie są zanieczyszczone, a zwierzęta odżywiają się tak, jak przed wiekami. Żywność wykorzystywana do komponowania posiłków jest świeża, sezonowa, dużą uwagę zwraca się na to, by była w jak najmniejszym stopniu przetworzona. Dieta północna wspomaga pracę mózgu, ma cenne działanie prozdrowotne, szczególnie wartościowe dla kondycji układu krążenia, a także w profilaktyce cukrzycy typu 2.

Jakie produkty znajdziemy w nordyckim menu?

Pierwsze miejsce zajmują w niej tłuste ryby morskie. Są one bardzo bogate w zdrowe kwasy tłuszczowe omega-3, które wpływające korzystnie układ sercowo-naczyniowy, chroniąc przed chorobami. Ryby morskie są również dobrym źródłem jodu,  selenu a także witaminy D, której braki odczuwane są szczególnie w miesiącach zimowych, kiedy doskwiera nam brak odpowiedniej ilości promieni słonecznych.

Mięso. Na skandynawskie stoły rzadko trafiają kurczaki, natomiast wielkim powodzeniem cieszy się mięso dziczyzny – dzików, łosi, reniferów których jest w tamtejszym klimacie pod dostatkiem. Powodzeniem cieszy się także baranina. Duża ilość lasów i ostoje dzikiej przyrody pozwalają na zdobywanie tego rodzaju mięsa, które jest zdecydowanie mniej tłuste i kaloryczne niż wieprzowina. W dodatku jest jest źródłem bardzo dobrze przyswajalnego żelaza, zawiera magnez, fosfor, wapń, witaminy B2, B5, B6.

Warzywa i owoce. Skandynawowie chętnie sięgają również po dary lasu typu jagody, borówki i jeżyny, jedzone nie tylko na surowo, ale będące również podstawą aromatycznych sosów do mięs. Chętnie zjadane są jabłka, gruszki,  warzywa korzeniowe, jak marchew i buraki, a także kapusta, brukselka i ogórki a także warzywa strączkowe. Ponieważ skandynawski klimat jest surowy, podobnie jak w Polsce, przyjęło się kisić warzywa, a także poddawać ryby procesowi fermentacji. Skandynawowie są raczej oszczędni w używaniu przypraw.

Pieczywo. Nie znajdziemy tu białego, “pustego” pieczywa. Najczęściej na stołach pojawia się pieczywo ciemne, bogate w błonnik, typu pumpernikiel. Poza tym często jada się owsianki oraz inne produkty produkty z pełnego ziarna – owsa, żyta i jęczmienia.

Tłuszcze. Zamiast tłuszczy zwierzęcych, w kuchni przede wszystkim wykorzystywany jest olej rzepakowy, bardziej sprzyjający zdrowiu.

Fot. Pixabay / toocapic / CC0 Public Domain

Fot. Pixabay / toocapic / CC0 Public Domain

Dieta skandynawska po polsku

Z założenia dieta skandynawska nie różni się specjalnie od tego, co jedzą na co dzień Polki. Ponieważ jest bliższa naszemu sercu i klimatowi niż dieta śródziemnomorska, powinna szybko znaleźć miejsce i na naszych stołach. Ważne jest podejście do posiłków – ludzie północy nie biesiadują tak, jak mamy my to w zwyczaju. Posiłki w diecie skandynawskiej, są z założenia skromne:

Śniadanie: owsianka na chudym mleku z jagodami, lub dwie kromki pieczywa razowego i twarożek z rzodkiewką, kawa z chudym mlekiem

Drugie śniadanie: kromka chleba pełnoziarnistego z chudą szynką lub koktajl z selera naciowego, gruszki i ogórka

Obiad: stek z brukselkami lub łosoś pieczony ze szpinakiem, ziemniaki pieczone z tymiankiem, sałatka z buraczków i papryki, sok świeżo wyciskany z owoców.

Podwieczorek: jogurt z otrębami lub suszonymi owocami

Kolacja: Zupa z kapusty, selera, pietruszki i marchewki, lub sałatka z warzyw i do tego ryba

Smacznego.